12-Маъруза Бизнеснинг узлюксизлигини бошқариш

Ахборот хавфсизлиги рискларини бошқариш бу- хавфсизликни таъминлаш бўйича фаолиятнинг асосидир.

12.2-расм. Ташкилот ахборот хавфсизлигини таъминлаш тамойиллари
Бизнеснинг узлюксизлигини бошқаришни лойиҳалашнинг мақсад ва вазифалари
БУБ тушунишнинг энг юқори даражасида ташкилот ўз фаолиятининг кутилмаган бузилиши хавфи остида ўз мақсадлари ва мақсадларига эришишни таъминлайди. Шунинг учун, БУБ жараёни кенг қамровли бошқарув жараёни сифатида ташкилотнинг қайта тикланишини ёки фаолиятини давом эттиришни ўз ичига олади, шунингдек, БУни ўқитиш, амалий қўллаш ва таҳлил қилиш, БУТ режаларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш (қайта кўриб чиқиш ва янгилаш) орқали умумий БУТ дастурини ўз ичига олади.
Умуман олганда, БУБ жараёни икки ёъналишга бўлиниши мумкин:
1) бизнес-жараёнларнинг инсидентларга чидамлилигини таъминлаш;
2) бизнесни тиклаш, шу жумладан: инсидентлардан кейинги бизнес жараёнлари, операциялар ва ресурслар.

• 
  Биринчи ҳолда, БУБ вазифаси хавфли ҳодисанинг юзага келиши эҳтимолини камайтириш ва профилактик инқирозга қарши чораларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишда ифодаланади;
  
• 
  иккинчи ҳолатда-юзага келган ҳодисанинг салбий таъсирини камайтириш ва тузатиш.
  

БУБ жараёни қуйидаги асосий жиҳатларни бирлаштиради:

• 
  Вақт ўтиши билан оқибатларнинг эҳтимоли ва юзага келиши нуқтаи назаридан ташкилот дуч келадиган хатарларни тушуниш, шу жумладан муҳим бизнес жараёнларини аниқлаш ва устуворликларни белгилаш;
  
• 
  муҳим бизнес жараёнларида иштирок этадиган барча активларни аниқлаш;
  
• 
  Ҳодисага асосланган узилишларнинг таъсирини тушуниш (ташкилотнинг фаолиятига таҳдид солувчи жиддий инсидентлар ва кичик таъсирга олиб келадиган кичик ҳодисалар учун мос ечимларни топиш муҳим) ва ташкилотнинг бизнес мақсадларига мос келадиган ахборотни қайта ишлаш воситалари ва усулларини танлаш;
  

Шунинг мақсадда қуйидагиларни:
■ маълумотни қайта ишлашда бутун БУТ жараёнини суғурта қилиш ва операцион рискларни алоҳида бошқариш имкониятини кўриб чиқиш;
■ қўшимча профилактика ва юмшатувчи назоратни амалга ошириш имкониятларини аниқлаш ва ўрганиш;
■ БУТга қўйиладиган талабларни ҳисобга олган ҳолда етарли молиявий, ташкилий, техник ва экологик ресурсларни аниқлаш;
■ ходимларнинг хавфсизлигини таъминлаш, ахборотни қайта ишлаш тизимларини ва ташкилотнинг барча мулкини ҳимоя қилиш;
■ БУБ нинг келишилган стратегиясига мувофиқ АХТ талабларини ҳисобга олган ҳолда БУТ режаларини ишлаб чиқиш ва ёзиш;
■ амалга оширилган режалар ва жараёнларни мунтазам равишда синаб кўриш ва янгилаш;
■ ташкилотнинг барча жараёнлари ва тузилмаларига БУБ масалаларини органик равишда киритишни таъминлаш;
■ БУБ жараёни учун жавобгарлик ушбу ваколатга эга бўлган органга берилади.
Таъкидлаш жоизки, БУБ жараёни ташкилотнинг барқарор ишлашини таъминлаш ва мулкдорлар ва манфаатдор томонларнинг манфаатларини, обрўсини ва ташкилотнинг бизнеси энг муҳим соҳаларини ҳимоя қилиш учун инқироз ва фавқулодда вазиятларга самарали жавоб бериш қобилиятини таъминлаш учун асос бўлиб хизмат қилади.
Назорат саволлари
1. Бизнес узлюксизлиги деганда нимани тушунасиз?
2. Узлюксиз ишни режалаштириш асослари?
3. Узлюксиз бошқариш режасини синаш қандай амалга оширилади?
4. Бизнеснинг бошқа муҳим активлари каби қийматга эга бўлган актив нима?
5. Бизнес узлюксизлигини бошқариш комплекс бошқарув жараёни сифатида нимани ўз ичига олади?