12-мавзу. Бозорда даромадлар қандай тақсимланади

7
6
5
4
3
2
1
Ресурсга талаб: соф рақобат шароитида маҳсулот сотиш
14
12
10
8
6
4
2

Ҳар қандай ресурс унумдорлигига таъсир қилувчи омиллар

Ишлаб чиқаришда фойдаланилаётган бошқа ресурслар миқдорининг ўзгариши;
Технологик тараққиёт;
Ресурслар сифатини ошириш.

2. Ишлаб чиқариш омиллари баҳоларини белгилаш механизми

Даромадларнинг тақсимланиши назарияси ёки тақсимлаш назарияси – бозор иқтисодиётида даромадларнинг шаклланиш жараёнини ўрганади.

Ишлаб чиқариш омилининг баҳоси бозорда талаб ва таклифни таъсирлашуви натижасида шаклланади ва ўзгаради. Ишлаб чиқариш омиллари бозоридаги талаб ва таклифга ушбу омилларнинг маржинал унумдорлиги таъсир кўрсатади.

Товарга талаб ва ишлаб чиқариш омилига талабнинг боғлиқлиги

P
R
Q
A
Товарга талаб
Ишлаб чиқариш омилига талаб
D
D

Даромадларни тақсимланиши назариясига биноан фирмани ишлаб чиқариш омилларига бўлган талаби ушбу фирма маҳсулотига истеъмолчиларнинг талабига боғлиқ бўлади.

Фирма ишлаб чиқарган товарга талаб ошса ушбу фирманинг ишлаб чиқариш омилларига талаби ўсади.

Ишлаб чиқариш омилининг таклифи ушбу омилнинг хусусиятларига боғлиқ. Одатда ишлаб чиқариш омилининг баҳоси ошса унинг таклифи ўсади. Мисол учун меҳнат бозорида иш ҳақи ошса ишчи кучи таклифи ҳам ўсади.

Ишлаб чиқариш омилининг таклифи ушбу омилнинг хусусиятларига боғлиқ. Одатда ишлаб чиқариш омилининг баҳоси ошса унинг таклифи ўсади. Мисол учун меҳнат бозорида иш ҳақи ошса ишчи кучи таклифи ҳам ўсади.

PF
QF
SF

Чекланган ишлаб чиқариш омилининг таклифи эса вертикал шаклда бўлади.

Чекланган ишлаб чиқариш омилининг таклифи эса вертикал шаклда бўлади.