13-amaliy ish Assembler tilida asosiy operatorlar bilan ishlash

Bayroqlar reestri
Bayroq – bu 1 (bayroq o’rnatilgan), agar biron bir shart bajarilgan bo’lsa, aks holda 0 (bayroq olib tashlangan) qiymatlarini qabul qiluvchi bit. Protsessordagi bayroqlar registri protsessorning joriy holatini ko’rsatib turuvchi bayroqlar to’plamidan iborat.

Bit №	Belgilanishi	Nomi	Tavsifi	Bayroq turi
FLAGS
0	CF	CarryFlag	Wtkazish bayrog’i	Holat
1	1		Rezervda
2	PF	ParityFlag	Juftlik bayrog’i	Holat
3	0		Rezervda
4	AF	AuxiliaryCarryFlag	Ёrdamchi o’tkazish bayrog’i	Holat
5	0		Rezervda
6	ZF	ZeroFlag	Nul bayrog’i	Holat
7	SF	SignFlag	İshora bayrog’i	Holat
8	TF	TrapFlag	Trassirovka bayrog’i	Tizimli
9	IF	InterruptEnableFlag	Uzilishlarga ruxsat berish bayrog’i	Tizimli
10	DF	DirectionFlag	Yo’nalish bayrog’i	Boshqaruvchi
11	OF	Overfloo’Flag	To’lib ketish bayrog’i	Holat
12	IOPL	I/O PrivilegeLevel	Kirish-chiqish ustivorlik darajasi	Tizimli
13
14	NT	NestedTask	Bir birini o’z ichiga olgan masalalar bayrog’i	Tizimli
15	0		Rezervda
EFLAGS
16	RF	ResumeFlag	Qayta yangilanish bayrog’i	Tizimli
17	VM	Virtual-8086 Mode	8086 protsessorining virtual rejimi	Tizimli
18	AC	AlignmentCheck	Tekislikni tekshirish	Tizimli
19	VIF	VirtualInterruptFlag	Uzilishlarga ruxsat beruvchi virtual bayroq	Tizimli
20	VIP	VirtualInterruptPending	Virtual uzilishni kutuvchi	Tizimli
21	ID	ID Flag	CPUID qo’llanmaga ruxsat mavjudligini tekshirish	Tizimli
22			Rezervda
…
31

2. Assembler tilinig asosiy tushunchalari
İdentifikatorlar
_ . ? @ $ belgilarni, sonlarni va lotin harflarini ishlatish mumkin. Katta va kichik harflar ekvivalent hisoblanadi.
Butun sonlar
2, 8, 10, 16 sanoq tizimlaridagi butun sonlar ishlatiladi. Sanoq tizimini ko’rsatish uchun harf oxiriga mosligi bo’yicha b, o/q, d yoki h harflari qo’yiladi. Harf bilan boshlanadigna 16-lik sonlar 0 dan boshlanishlari kerak, bo’lmasa kompilyator ularni identifikatorlardan farqlay olmaydi.
Simvolli malumotlar
Simvollar va qatorlar assembler tilida apostrof va qo’shtirnoqlarga olinadi. Quyidagi misollar ekvivalent: 'don''t', 'don"t', "don't", "don""t".
İzohlar
Assembler tilida izohlar “nuqta verguldan boshlanadi” va buyruqlardan keyin yoki qator boshida boshlanishi ham mumkin.
Ekvivalent direktivasi
Ekvivalent direktivasio’zgarmaslarga tarif berishga yordam beradi:
<nomi> EQU
Wzgarmas ifodalar, qator va boshqa nomlar operand bo’lishi mumkin.
Malumotlarni aniqlash direktivalari
Assembler tilida 5 ta malumotlarni aniqlash direktivalari mavjud:

• 
  DB (definebyte) – 1 bayt hajmga ega o’zgaruvchanni aniqlaydi;
  
• 
  DW (defineo’ord) – 2 bayt (so’z) hajmga ega o’zgaruvchanni aniqlaydi;
  
• 
  DD (definedoubleo’ord) – 4 bayt (ikkita so’z) hajmga ega o’zgaruvchanni aniqlaydi;
  
• 
  DQ (definequado’ord) – 8 bayt (to’rttalik so’z) hajmga ega o’zgaruvchanni aniqlaydi;
  
• 
  DT (definetenbytes) – 10 bayt hajmga ega o’zgaruvchanni aniqlaydi.
  

Barcha direktivalar oddiy o’zgaruvchanlarni va massivlarni elon qilish uchun ishlatilishi mumkin.
Malumotlarni aniqlash direktivalari sintaksisi quyidagicha:
<nomi> DB [, ]
<nomi> DW [, ]
<nomi> DD [, ]
<nomi> DQ [, ]
<nomi> DT [, ]
Operand o’zgaruvchanning boshlang’ich qiymatini beradi. Operand sifatida son, simvol yoki so’roq belgisi (initsializatsiya qilinmagan o’zgaruvchanlarni aniqlash) bo’lishi mumkin.
Buyruqlar
Assembler tilining buyruqlari – mashina buyruqlarini simvollar ko’rinishidagi yozilishi. Buyruqlar quyidagi sintaksisga ega:
[:] [] [;]
Belgi – bu nom. Belgi albatta ikki nuqta bilan ajralishi kerak, ammo alohida joylanishi ham mumkin.
Belgilar boshqa joylardagi buyruqlarga havola qilish uchun kerak, masalan o’tish buyruqlarida. Assembler tili kompilyatoribelgilarni buyruqlarning adresi bilan o’zgartiradi.
Mnemokod – bu bajarilishi lozim bo’lgan operatsiyani ko’rsatuvchi ishchi so’z. Mnemokod buyruqning asosiy qism deb hisoblanadi.
Buyruqlar operandasi bir birlaridan vergul bilan ajratiladilar.
Buyruqlar operandasi
Assembler tilida opernd bo’lib quyidagilar ishlatiladi:

• 
  Nomi bilan murojaat etiladigan registrlar;
  
• 
  To’g’ridan to’g’ri operandlar – to’g’ridan to’g’ri buyruqda yoziladigan o’zgarmaslar;
  
• 
  Xotira yacheykalari – xotiraga kerakli yacheykani adresi yoziladi;
  

Adresni ko’rsatish uchun quyidagi imkoniyatlar mavjud:

1. 
   Wzgaruvchining nomi uning adresi bo’ladi. Masalan, x o’zgaruvchisiga murojaat qilish uchun buyruqda x yoki [x] ko’rsatiladi.
   
2. 
   Xotira yacheykasi adresi registrda saqlanishi mumkin. Xotiraga registrda saqlanuvchi adres orqali murojaat qilish uchun, buyruqda registrning nomi to’rtburchakli qavsda yoziladi. Masalan, [ebx]. Aytib o’tilganidek, baza registrlari sifatida EBX, ESI, EDI va EBP registrlarini qo’llash taklif etiladi.
   
3. 
   Adresni formula orqali ham aniqlash mumkin. Buning uchun to’rtburchakli qavsda ifodalar yoziladi, masalan, [ebx + ecx] yoki [ebx + 4 * ecx].
   

Assembler tilining buyruqlar tavsifida operandlarni belgilash uchun harflardan iborat bo’lgan qisqartirmalar ishlatiladi, r (registrlar uchun), m (xotira uchun) yoki i (to’g’ridan to’g’ri operandalr uchun) va opernadning hajmini ko’rsatuvchi sonlar 8, 16 yoki 32. Masalan: