13-mavzu: maʼnaviy-axloqiy tarbiya. Mehnat, jismoniy va estetik tarbiyalar. Reja

Mehnat tarbiyasining tashkiliy shakllari
O‘quvchilarning mehnat faoliyatiga rag‘batlantirishning samarali metod va vositalaridan foydalanishga e’tiborni qaratish.
Abu Ali ibn Sino ham insonga xos bo‘lgan ijobiy fazilatlaridan sanab o‘tar ekan, quyidagilarga alohida urg‘u beradi:
Jismoniy tarbiya haqida tushuncha.
Jismoniy tarbiya o‘quvchilarda jismoniy va irodaviy sifatlarni shakllantirish, ularni aqliy va jismoniy jihatdan mehnat hamda Vatan mudofaasiga tayyorlashga yo‘naltirilgan pedagogik jarayon bo‘lib; ijtimoiy tarbiya tizimining muhim tarkibiy qismlaridan biri sanaladi.
Jasurlik – biror ishni bajarishda kishining jasurligi, chidamliligi, inson boshiga tushgan yomonlikni to‘xtatib turuvchi quvvat.
Aqllilik – biror ishni bajarishda shoshma-shosharlik qilishdan saqlovchi quvvat.
Ziyraklik – sezgi bergan narsalarning haqiqiy ma’nosini tezlik bilan tushuntirishga yordam beruvchi quvvat

• Umumiy o‘rta ta’lim maktablari o‘quvchilar o‘rtasidagi «Umid nihollari» bellashuvi.

«Sog‘lom avlod dasturi» yoshlarning salomatligini mustahkamlashda muhim ahamiyatga ega. Mazkur dastur talablariga muvofiq respublika miqyosida quyidagi uch bosqichli sport musobaqalarining o‘tkazilishi yo‘lga qo‘yildi:

• O‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari o‘rtasidagi «Barkamol avlod» bellashuvi.

• Oliy o‘quv yurtlarida tahsil olayotgan talabalar o‘rtasidagi «Universiada» bellashuvi.

Jismoniy madaniyat

• Inson a’zolarining funksional kamoloti (ichki a’zolar, nerv va harakat, suyak-muskul tizimi, tana uyg‘unligi va ularning funksional faoliyatini boshqarish layoqti)ga egalikni ta’minlash.
• O‘quvchilarning sog‘ligini mustahkamlash.
• Ularni gigiena qoidalariga amal qilishga ko‘niktirish.
• O‘quvchilar mohirligini har tomonlamao‘stirish.
• Bo‘lajak kasb-hunar egalarining jismoniy va fiziologik sifatlarini kasbiy nuqtai nazardan shakllantirish, ularning ishchanlik qobiliyatini oshirish.
• O‘quvchilarning jinsiy jihatdan to‘g‘ri kamolga yetishlari uchun sharoit yaratish.
• O‘quvchilarda mustahkam iroda, qat’iy xarakter, intizomga so‘zsiz amal qilish ko‘nikmalarini shakllantirish

Jismoniy tarbiya bolalarga faqat oilada yoki ta’lim muassasalarida ta’limni tashkil etish jarayonidagina emas, balki sinfdan hamda maktabdan tashqari o‘tkaziladigan mashg‘ulotlar, turli musobaqalar, tadbirlar chog‘ida ham samarali tashkil etib borilishi maqsadga muvofiq. «Sog‘lom tanda sog‘ aql» degan maqolda jismoniy tarbiyaga oid ma’no lo‘nda qilib ifoda etilgan. Jismoniy tarbiyani bugungi kun talablariga muvofiq yuqori darajaga ko‘tarish o‘quvchilar o‘rtasida salbiy holatlar - kashandalik va alkogolizmning keng tarqalishi oldini oladi.