13-tema: Atawısh sózler haqqında túsinik, leksika- grammatikalıq ózgeshelikleri, mánilik túrleri


xızmeti boyınsha basqalarǵa kóbirek tanılǵan


Download 73.71 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/11
Sana18.06.2023
Hajmi73.71 Kb.
#1595334
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
13-tema Atawısh sózler haqqında 2 saat lekciya

xızmeti boyınsha basqalarǵa kóbirek tanılǵan 
adamnıń atına jalǵanadı:

Búgin keshke Shálekeler keledi deydi. 
Biykesh-aw, kúyewler kelip tur.

4. Familiyalarǵa jalǵanǵanda sol shańaraq 
aǵzaların qamtıydı: Paxpatdinovlardıkine keldi.



5. -lar//-ler affiksi geogpafiyalıq 
atamalarǵa jalǵanǵanda bir sapaǵa iye, 
hámmege birdey belgili geogpafiyalıq 
atamalardı bir toparǵa biriktirip kórsetedi:
Tashkentlerde qalay eken. Tashkent+ 
usas qalalar

6. -Lar//=ler shama menen alınǵan jastı, 
orındı, uaqıttı da bildiredi: jası otızlarda, 
avgust aylarında, usı jerlerde.



7. Súysiniwdi, erkeletiw mánisin 
bildiredi:

Ozıptı shubar bayraqtan,

Kóz aydın baysın begleri,

Barshın atlı qızlardı,

Ózim bir alıp qoyǵanman.


5. Logikalıq san hám grammatikalıq san 
haqqında. 
Kóplik máni -lıq//-lik, -laq//-lek 
affiksleri arqalı da bildiriledi. Bul affiks 
jalǵanǵan atlıqlar Predmettiń belgili bir 
orında kópligin bildiredi qamıslıq, elatlıq, 
taslıq, qumlıq t.b. qaraqalpaq tilinde 
kóplik máni leksikalıq usılda da bildiriledi. 
Yaǵnıy sózdiń forması birlik sanda tursa 
da kóplik máni bildiredi: jupt, alaman, 
láshkep, xalıq t.b.



Birimlep sanawǵa bolmaytuǵın zatlardıń 
kórsetetuǵın atlıqlar: qum, jawın, suw t.b.


Download 73.71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling