15- амалий машғулот. Метрология сохасида асосий халқаро ташқилотлар ва уларнинг метрология текширувидаги аҳамияти

Сифат бўйича Европа ташқилоти (ЕОКК)
Сифатни назорат қилиш Европа ташқилоти ЕОКК (Евро-пейская организация по контролю качества) бўлиб, унинг биринчи конференцияси 1957 йилда чақирилган ва шу йилнинг ўзида уни низоми ҳам тасдиқланди.
Синов лабораторияларининг аккредитлаш бўйича Халқаро конференцияси (ИЛАК)
ИСО ва МЭК ишлаб чиққан халқаро қоидаларга асосан лабораторияларни аккредитлашдан мақсад синов лабораторияларни
аниқ; синовлар ёки аниқ; тур синовлари (ИСО/МЭК Руководство 2.86) ўтказишга хукук беришдан иборат.
Метрология бўйича асосий атамалар *
Метрологияда бот-бот ишлатиладиган айрим тушунчалар цуйидагилардан иборат:
Метрология – ўлчашлар, уларнинг бирлилигини таъминлаш усуллари ва воситалари ҳамда керакли анўликка эришиш йуллари хдкддаги фан.
Назарий метрология — метрологиянинг фундаментал асосларини ишлаб чиқиш предмети бўлган сохдсидаги метрология бўлими.
К^онунлаштирувчи метрология - метрология бўйича миллий идора фаолиятига қарашли ва бирликлар, ўлчаш усуллари, ўлчаш воситалари ва ўлчаш лабораторияларига давлат талабларини уз ичига олган метрология қисми.
Амалий метрология - назарий метрология ишланмадарини ва конунлаиітирувчи метрология коидаларини амалий қўлланиш масалалари билан шугулланувчи метрология бўлими.
Катталик - сифат жих,атидан ажратилиши ва мивдор жих,атидан анўланиши мумкин бўлган додисалар, моддий тизим, модданинг хоссасидир.
Ўлчанадиган катталик - ўлчаш вазифасининг асосий мақсадига мувофиқ ўлчаниши лозим бўлган, ўлчанадиган ёки ўлчанган катталик.
Катталик ўлчами - муайян мивдорий объект, тизим, ходиса ёки жараёнга тегишли бўлган катталикнинг миқдорий аниқланганлиги.
Катталикнинг қиймати - катталик учун к;абўл қилинган бирликларнинг маълум бир сони билан катталикнинг ўлчамини ифодалаш.
Катталикнинг сонли қиймати - катталикнинг қийматига кирувчи номсиз сон.
Параметр - берилган катталикни ѵлчашда ёрдамчи сифатида қараладиган катталик.
Ўлчаш воситаси - метрологик тавсифлари меъёрланган (МТМ), ўлчами (белгиланган хатолик чегараси) маълум вақт оралиғида ўзгармас деб қабўл қилинадиган, катталикнинг ўлчов бирлигини қайта тиклайдиган ва (ёки) сақлайдиган, ўлчашлар учун мўлжалланган техник восита.