16 Ma’ruza. Kimyoviy adsorbtsiya. Maruza rejasi

16.2-jadval 
Nomi: 
Seolit yordamida oltingugurtdan 
tozalash 
Loyihalovchi tashqilot 
Giprogazoochistka (Moskva sh.) 
Loyiha bo`yicha tozalash quvvati (oltingugurt): 
5 ta blok, har biri 4 mlrd.m
3
/yil (500 
ming м
3
/с) 
Ishga tushirilgan yil: 
1985-1997 
Seolit yordamida oltingugurtdan tozalash adsorbtsion usulda amalga oshiriladi. Bunda 
seolitlar yordamida, ya‘ni kaltsiy A (SaA) bilan 5 ta blok uchun 8 ta adsorber bor. 
Bir blokning asosiy texnologik ko`rsatkichlari: 
16.3-jadval 
Nomi 
Harajatlar ming 
m
3
/s 
Kontsentratsiya 
Н
2
S, g/m
3
Shudring 
nuqtasi 
0
С 
Oltingugurt gazi 
500 
1000 
Минус 8 
Tozalangan gaz 
410 
20 
Минус 60 
Re.generatsiya gazi 
65 
3% 
Цеолит СаА 
8 ta adsorberga 600 t. 
 
N a z o r a t s a v o l l a r i . 
1. Adsorbtsiya jarayoni deganda qanday jarayonni tushunasiz?
2. Absorbtsiya jarayoni qanday jarayon?
3. Adsorbent sifatida nimalardan foydalaniladi?
4. Adsorbent kapilyar – g`ovaklarga qarab qanday turlarga bo`linadi?
5. “SHurtanneftgaz” USHKda seolit yordamida tozalash qurilmasini tushuntiring. 
6. Adsorberda seolitlar qanchagacha yuklanadi?
7. Suyuq yutuvchilar sifatida qanday kimyoviy moddalardan foydalaniladi?
8. Gazlar to`liq tozalangandan so’ng tarkibiga nima va qancha miqdorda qo`shiladi?
9. Chang ushlagichlarining qanday turlari mavjud?
10. Bajarilayotgan ishlarning hozirgi holatini tushuntiring. 

---

5