16 mavzu: Xorazm mintaqasi turizmi rivojlanishi holati

Pahlavon Mahmud majmuasi

---

Pahlavon Mahmud haqida ko‘plab rivoyatlar saqlanib qolgan. 
Shulardan biri: Bir zamonlar Xivani o‘rnida suvsiz dasht bo‘lgan. Ko‘hna Urganch
vayron qilinganidan so‘ng mo‘g‘ullar istilosidan keyin, uning aholisi har tomonga
tarqalib ketgan. Shu jumladan Pahlavon Mahmudning onasi ham homilador holida
Xiva atrofiga etib kelib, hozirgi Qiyot qishlog‘ida o‘g‘il tuqqan. Bu bola 15 yoshga
etgan mard kurashchi, mashhur pahlavon bo‘lib nom chiqargan. U uzoq
mamlakatdagi bir podshoni zo‘r pahlavonlarini enggan. Podsho xivalik pahlavonning
kuchiga qoyil qolib unga “Senga nima kerak bo‘lsa so‘ragin” -debdi. Pahlavon
Mahmud podshoga: “Menga bir ho‘kizni xomiga (ho‘kiz terisiga) siqqan
vatandoshlarimni ozod qilib bering” - deb javob qilibdi. Podsho rozi bo‘libdi va 
ho‘kiz terisini keltirishni buyuribdi. Pahlavon Mahmud teridan ingichka tasmalar
qirqib olgan va ularni bir-biriga ulab uzun kamar (qo‘ra) qilib shunga siqquncha
odamlarni olib Xivaga jo‘nagan, u bilan kelgan odamlarni shahar tashqarisidagi
Shixlar qishlog‘iga joylashtirgan, hozirgi vaqtgacha qishloq aholisini ko‘pchiligi bu
rivoyat haqiqat, inqilobgacha bo‘lgan davrda qishloq aholisi Pahlavon Mahmud 
maqbarasida xizmatda bo‘lishgan deb aytishadi.

---

Ichan qal
ʼa
—
O
ʻrta Osiyodagi
yirik va 
noyob
me
ʼmoriy yodgorliklardan
biri.
4
darvozadan
(
Bog
ʻcha darvoza
,
Polvon
darvoza
,
Toshdarvoza
,
Ota darvozadan
) kirilgan.
Muzey
– qo‘riqxona hududida 54 ta mangulikka
daxldor tarixiy
me’moriy obidalar, 360 xonadonda
2600 nafar aholi istiqomat qiladi.
1920 yil 27 aprelda Xiva Davlat muzey
sifatida
tashkil topgan. Bu dargoh
1924 yildan 1967 
yilgacha Xorazm inqilobi tarixi muzeyi
, 
1967 yildan
Markaziy Osiyoda birinchi
bo‘lib Xiva haqiqiy
tarixiy
me’moriy
muzey
–qo‘riqxona
sifatida faoliyat
ko‘rsata boshlagan.