175 meʼmoriy obidalarning texnik holatini tadqiq qilishda 3d lazer skanerlashning afzalliklari

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS) 
ISSN (online): 2181-2454 
Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar | 
www.carjis.org 
DOI:
10.24412/2181-2454-2022-5-175-180 
 
E-mail: [e-mail] 
176 
chora-tadbirlari to‗g‗risida‖gi PF-6199-son qaroriga muvofiq. Mamlakatimiz oliy 
o‗quv yurtlarida madaniy merosni asrab-avaylash bo‗yicha yangi fakultet va ta‘lim 
yo‗nalishlari ochish bo‗yicha ko‗rsatmalar berildi [3]. 
 
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYASI 
3D lazerli skanerlash texnologiyasidan foydalanish me'moriy yodgorliklarni 
tekshirishda tadqiqot ishlarining hajmini kamaytiradi, bu esa o‘z navbatida ishning 
unumdorligini oshiradi .
Ishchi hujjatlarni tuzishda va binoning tashqi ko'rinishini saqlab qolish uchun 
loyihani ishlab chiqishda binoning o‘lchov chizmalari kerak bo‘ladi, lekin amalda 
ular ko‘pincha mavjud bo‘lmaydi yoki haqiqatga mos kelmaydi . Shu sababli, ushbu 
sohada 3D lazerli skanerlashning innovatsion texnologiyasidan foydalanish maqsadga 
muvofiqdir, bu esa o‘z navbatida kam vaqt sarflash orqali yuqori aniqlikda uch 
o'lchovli ma'lumotlarn olish imkonini beradi. Bu ma‘lumotlar asosida 3D modellar 
va chizmalar zamonaviy dasturiy ta'minotda yaratiladi 
Uch o'lchovli yoki 3d-skanerlash - bu obyektning jismoniy shaklini raqamli 
shaklga, uch o'lchovli kompyuter modeliga aylantirish jarayonidir. 3D lazer 
1 
• binolar va inshootlarni rekonstruksiya qilish, me'moriy yodgorliklarni, 
shuningdek, monumental san'at ob'ektlarini tiklash paytida uch o'lchovli 
skanerlash
2 
• yetkazib berish quvurlarni, kommunikatsiyalarni skanerlash va 
inventarizatsiya qilish va modernizatsiya qilish uchun muhandislik 
tarmoqlarining uch o'lchovli modellarini yaratish
3 
• asbob va uskunalarni 3D-skanerlash va modellashtirish - o'zaro bog'lash va 
uzatish paytida, ayniqsa texnik hujjatlar yo'q bo'lganda ishlatiladi 
4 
• qurilish jarayonida ijro sxemalarini yaratishda uch o'lchovli skanerlash - 
natijalarni fazoviy vizuallashtirish bilan bosqichma-bosqich qurilish 
nazoratini amalga oshirish 
5 
• qurilishda va omborlarni inventarizatsiya qilishda quyma materiallar hajmini 
o'lchash - har qanday sirt bilan material hajmini maksimal aniqlikda 
o'lchashga imkon beradi.

---