18-Bilet Ko'p qatlamli (ko'p sathli) tizimlarda qatlamlar funktsiyalarini aytib bering

Klient-server modeli tuzilishi va ishlash printsipi.

Kliеnt-sеrvеr modеli – OT ni strukturalashtirishga yana bir yondashishdir. Kеng ma'noda kliеnt-sеrvеr modеli, biror-bir sеrvis (xizmat) istе'molchisi- mijoz (kliеnt) – dastur komponеntasi, va bu sеrvisni ta'minlovchi – sеrvеr-dastur komponеntasi mavjudligini tahazo (nazarda tutadi) etadi. Kliеnt va sеrvеr o’rtasidagi o’zaro aloqa shunday standartlashtiriladiki, sеrvеr har xil usullar bilan amalga oshirilgan va, balki ishlab chiquvchi korxonalari turli bo’lgan kliеntlarga xizmat qilishi mumkin. Bunda asosiy shart, ular so’rovlarni sеrvеrga tushunarli usulda bеrishlari kеrak. Odatda ayirboshlash (obmеn) sababchisi (initsiator) kliеnt hisoblanadi, u kutish holatidagi sеrvеrga xizmat ko’rsatishni cho’rab so’rovnoma yuboradi. Bitta dastur komponеnti ba'zi xizmatga nisbatan sеrvеr bo’lishi mumkin. Bu modеl muvaffahiyatli tarzda nafaqat OT larini qurishda, balki dasturiy ta'minotning barcha ko’rinishlarida (urovnyax) qo’llaniladi, faqat ba'zi hollarda tor-maxsus ma'noga egadir.
Mijoz-server - serverlar deb nomlangan xizmat ko'rsatuvchi provayderlar va xizmat ko'rsatuvchi mijozlar o'rtasida taqsimlanadigan vazifalar yoki tarmoq yuklari taqsimlanadigan hisoblash yoki tarmoq me'morchiligi.
Ko'pincha mijozlar va serverlar kompyuter tarmog'i orqali o'zaro ishlaydi va har xil jismoniy qurilmalar yoki dasturlar bo'lishi mumkin.
Texnologiyaning o'zi juda oddiy. Masalan, foydalanuvchi so'rov yuboradi (google ma'lumotlarini qidirishda) va server javob beradi (ushbu ma'lumot uchun saytlar ro'yxati shaklida). Bu ushbu texnologiyaning eng oddiy namunasidir. Grafik jihatdan u quyidagicha ko'rinadi:
Mijoz-server modeli, shuningdek, pochta tizimlariga asoslangan ma'lumotlarni qayta ishlash tizimini yaratishda foydalaniladi. Mijoz-server arxitekturasidan sezilarli darajada farq qiladigan fayl-server arxitekturasi deb ataladigan narsa ham mavjud.
Fayl serveri tizimidagi ma'lumotlar fayl serverida saqlanadi (Novell NetWare yoki WindowsNT Server) va u ish stantsiyalarida "ish stolidagi ma'lumotlar bazalari", masalan, Access, Paradox, FoxPro va hokazolar orqali ishlov beriladi.

3.