47. O‘z innovatsion biznesini yo‘lga qo‘yuvchi tadbirkor qanday vakolatlarga ega bo‘lishi lozim?
Tadbirkorlik yoki biznes (inglizcha: business — "bandlik"), deb har qanday qonuniy tijorat faoliyatiga aytiladi. Tadbirkorlik bilan shugʻullanuvchi shaxs tadbirkor, deyiladi. Xususiy tadbirkorlik kapitalistik iqtisodiyot negizidir. Sotsialistik iqtisodiyotlarda tadbirkorlik bilan hukumat, jamiyat yoki ishchilar kasaba uyushmalari shugʻullanadi.
Tadbirkorlik xoʻjalik yuritish koʻlamiga qarab, yirik, oʻrta va kichik turlarga boʻlinadi. Yirik tadbirkorlik ishlab chiqarishda 500 dan ortiq kishi band boʻlgan, oʻrta tadbirkorlik esa 20 — 500 kishi band boʻlgan korxona firmalar, kichik tadbirkorlik 10 — 20 va undan kam kishi ishlaydigan korxonalarni qamraydi. Yirik va oʻrta tadbirkorlikka, asosan, yirik ishlab-chiqarish, koʻp sonli tovarlar chiqaradigan, mexanizatsiyalashgan hamda avtomatlashgan sohalar kiradi. Kichik tadbirkorlik qishloq xoʻjaligi, aholiga xizmat koʻrsatish sohalarida keng tarqalgan. Kichik tadbirkorlik sharoitga tez moslasha olishi bilan boshqalaridan farqlanadi va shu bois u keng tarqalgan.
48. Innovatsion biznesda xodimlar qaysi me’zonlar bo‘yicha saralab olinishi kerak?
Korxona xodimlari- bu doimiy ravishda ishlab chiqarish, xo'jalik, tijorat va moliyaviy faoliyat bilan shug'ullanadigan, muayyan kasbiy tayyorgarlikdan o'tgan va ish tajribasiga ega bo'lgan ishchilardir. Yoki bu mehnat shartnomasi bilan tartibga solinadigan munosabatlarda yuridik shaxs sifatida firma bilan birga bo'lgan jismoniy shaxslar to'plamidir.
Korxonaning kadrlar bo'limining tuzilishi va uning soni xodimlarning umumiy soni va faoliyat xususiyatlariga qarab har bir korxona direktori tomonidan belgilanadi. Kichik kompaniyalarda (100 tagacha xodim) bir yoki ikkita HR xodimi etarli. Shu bilan birga, kichik korxonalarda alohida xodim bo'lmasligi mumkin, keyin esa bunday ishni bosh buxgalter yoki bosh direktor bajaradi. O'rta tashkilotlarda (100 xodimdan 500 kishigacha) kadrlar bo'limini uchdan to'rttagacha kadrlar bo'yicha mutaxassis tashkil etish tavsiya etiladi. 500 va undan ortiq kishi ishlaydigan yirik korxonalarda kadrlar bo'limida 7 dan 10 gacha xodimlar bo'lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
