1savol. Geofizika va geokimyo asoslari” haqida umumiy tushunchalar javov. Геофизика атамаси

20.Geometrik sesmik.Gyuygens prinsipi.Ferma prinsipi Ferma prinsipi - geometrik optikannng asosiy prinsipi. Unga koʻra, yorugʻlik nuri fazodagi ikki nuqta orasida shunday yoʻl boʻyicha tarqaladiki, yorugʻlik bu yoʻlni oʻtishi uchun shu nuqtalarni tutashtiruvchi boshqa yoʻllarga nisbatan yoki eng kam, yoki eng koʻp, yoxud bir xil vaqt sarf qiladi. Ferma prinsipidan geometrik optikaning asosiy qonunlari: yorugʻlikning toʻgʻri chiziq boʻylab tarqalish qonuni, qaytish qonuni va sinish qonuni kelib chiqadi. Ferma prinsipini 1660-yilda P. Ferma taʼriflagan. Difraksiya hodisasini qisobga olish kerak boʻlgan hamma hollarda Ferma prinsipini qoʻllab boʻlmaydi.Gyuygens prinsipi. Muhitning tolqin yetib borgan har bir nuqtasi ikkilamchi tolqinlarning nuqtaviy manbai boladi. Ikkilamchi tolqinlarga urinma sirt keyingi ondagi tolqin sirtidir. Gyuygens prinsipi tolqinlarning qaytishini tushuntirib beradi. To`lqinning qaytish prinsipi
16. Singan tòlqin usullari?Javob:Tolqinlarning tushish va sinish burchaklari bir tekislikda yotadi. Tushish burchagi sinuchining sinish burchagi sinusiga nisbati berilgan ikki muhit uchun doimiy kattalikdir. Bu kattalik ikkinchi muhitning birinchi muhitga nisbatan sindirish korsatkichi deyiladi
18.Elastik tòlqin?Javob:Elastik toʻlqinlar — elastik muhit (gaz, suyuklik va qattiq jismlar)da tarqaladigan mexanik tebranishlar. [[Toʻlqinlar tarqalayotgan muhitning zarralari toʻlqinlar bilan birga koʻchmaydi, ular faqat oʻz muvozanat holatlari atrofida tebranib turadi. Elastik toʻlqinlarning boʻylama va koʻndalang xillari bor.
22) Yerning issiqlik maydonining manbalari. Javob. Yerdagi issiqlik oqimining asosiy manbai ananaviy fikirga koʻra radioaktiv elementlarning parchalanishidan chiqadigan issiqlik energiyasi hisoblanadi. Soʻngi yillarda tadqiqotlar asosida radiogen manbadan boshqa issiqlik manbalari ham mavjudligi fanda aniqlab berilgan. Bular: Yerning merosiy issiqlik energiyasi, gravitatsiyon differentsiallanish energiyasi, yerga oy ayniqsa quyoshning gravitatsion taʼsiri energiyasi.