2- laboratoriya ishi. Atmosfera havosini elektr mustahkamligining elektrodlar shakliga bog‘liqligini o‘rganish ishdan maqsad

2. Ishni bajarish tartibi

Laboratoriya ishini bajarishda birinchi laboratoriya ishidagi uskunaga o‘xshash laboratoriya uskunasidan foydalanamiz. Laboratoriya uskunasining prinsipial sxemasi 2.1.-rasmda ko‘rsa-tilgan.

Laboratoriya ishini bajarish vaqtida elektrodlar orasidagi havo oralig‘ining sanoat chastotasidagi razryadlanish kuchla-nishining elektrodlar orasidagi masofaga bog‘liqligini quyidagi elektrodlar uchun aniqlang:

1.Chetlari yarim doira shaklidagi “tekislik-tekislik” elek-trodlari (maydon bir jinsli);

2. “Shar-shar” elektrodlar (bir xil diametrli);

3. “Sterjen-sterjen”; “Sterjen-tekislik”;

4. Maxsus formadagi elektrodlar.

Razryadlanish oralig‘ining uzunligi kalibr bo‘yicha yoki elektrodlar mahkamlanadigan stanokning shkalasi bo‘yicha o‘r-natiladi. Har bir ko‘rinishdagi laboratoriyani boshlashdan oldin shkalaning nolga o‘rnatilganligini tekshirib ko‘rish kerak.

2.1 “Tekislik-tekislik” ko‘rinishidagi elektrodlar

oralig‘i

1. Elektrodlar oralig‘ining qiymatini quyidagi tartibda oling: S = 0,5; 1,0; 1,5; 2,0; 2,5; 3,0 sm, havoning nisbiy zichligini birinchi laboratoriya ishidan oling.

2. Har bir masofa uchun laboratoriya yo‘li bilan havoning teshilish kuchlanish qiymatini aniqlang va 1.2-jadvalga kiriting.

3. Ma’lumki, uncha ko‘p bo‘lmagan bir jinsli va kuchsiz bir jinsli bo‘lmagan elektr maydonlar uchun elektr maydon kuch-langanligini empirik formulalar yordamida aniqlash mumkin E_x=f(x) (misol uchun sharsimon va silindrik kondensatorlarning maydoni). Har bir masofa uchun quyidagi formulalar yordamida havoning teshilish kuchlanishini hamda maydon kuchlanganligini hisoblang:

E₂″ = 24.5(I+ ); [kV/sm ]

U₂″ = E₂″ X; [kV]

Bu formulalar tekis taqsimlangan (bir jinsli) va unga yaqin bo‘lgan maydonlar uchun o‘rinlidir. Hisoblashlar natijasi 2-jadvalning 9-10 ustunlariga kiritiladi.

2.2-jadvalning 11-ustuniga kiritish uchun teshilish kuchlan-ganligi quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:

E₂` = ; [kV/sm ]

4. Ishdan olingan natijalar bilan 2-jadvalning 7-8 hamda 11-ustunlari ma’lumotlarini va 9-10 ustunlardagi hisoblangan nati-jalar bo‘yicha U₂″=f(X) va E₂″=f (X) chizmalarni chizing. Chizmaga laboratoriya nuqtalarini qo‘yib chiqing va taqqoslang.

2.2-jadval

T/r	Razryad- lanish oralig‘i, sm	Laboratoriya ishi natijalari									Formula bo‘yicha hisoblangan					E2` kV\sm
		U1[V]					U2		U2`		U2″ kV		E2″ kV/sm
		1	2	3	o‘r	KV		KV
1	2	3	4	5	6	7		8		9		10		11