2 – laboratoriya ishi yung modulini egilishdan aniqlash ishning maqsadi

Ishni bajarish tartibi:
1. Sterjenning a enini va b qalinligini shtangentsirkul yordamida o‘lchanadi.
2. Sterjenni prizmalar ustiga qo‘yib, A va B nuqtalar oralig’i L masofani masshtabli chizig’ich yordamida o‘lchab olinadi.
3. Uzayish indikatorini K vint yordamida shunday joylashtiriladiki, uning o‘tkir uchi sterjen sirtiga erkin tegib tursin. So‘ng indikatorning tashqi halqasini burab uning strelkasini shkalaning noliga keltiriladi.
4. Sterjenning ustiga 0,5 kg; 1 kg; 1,5 kg va 2 kg massali yuklar qo‘yib, har gal sterjenning λ egilish strelkasining kattaligini indikator strelkasining ko‘rsatishidan yozib olinadi.
5. So‘ngra 4- bandda keltirilgan topshiriqni teskari tartibda bajariladi, ya’ni sterjendagi yuklarni birin-ketin 0,5 kg dan ola borib, bunda ham har gal sterjenning qancha egilganini qayd qilinadi.
6. Nihoyat, λ egilish strelkasini har bir yuk uchun aniqlangan qiymatini va boshqa o‘lchab olingan kattaliklarni (1) formulaga qo‘yib, sterjen moddasining elastiklik moduli hisoblab topiladi.
7. Elastiklik modulining o‘rtacha qiymatini hisoblanadi fizik kattaliklar jadvalidan foydalanib, ster­jen qanday moddadan yasalganligi aniqlanadi.
8. Tajribada yo‘l qo‘yilgan absolyut va nisbiy xatoliklar hisoblanadi.

№

m, kg

P, N

a, m

b, m