2-Amaliy mashg’ulot Doimiy magnitli qadamli dvigatellar ishlash prinsipini o‘rganish Amaliyot ishidan maqsad

Qadamli dvigitellar 3 sinfga bo‘linadi:

1. 
   Doimiy magnitli qadamli dvigitellar
   
2. 
   O‘zgaruvchan qarshilikli qadamli dvigitellar
   
3. 
   Gibrid qadamli dvigitellar
   

Qadamli dvigitellar ishlash rejimiga ko‘ra 3 guruhga bo‘linadi:

1. 
   Butun qadam rejimi.
   
2. 
   Yarim qadam rejimi
   
3. 
   Mikroqadam rejimi
   

To‘liq qadam rejimi (har bir to‘liq qadam uchun bir faza). Ushbu rejim uchun qadamli dvigitelning nominal qiymatlari ko‘rsatilgan.

Yarim qadam rejimi. Ushbu rejim to‘liq aylanishda qadamlar sonini ikki baravar oshirishga imkon beradi, bunda momentni biroz pasaytirish mumkin.



Mikro qadam rejimi. Ushbu rejim eng keng tarqalgan bo‘lib, cho‘lg‘amlardagi oqimlarning notekis taqsimlanishi tufayli to‘liq burilishdagi qadamlar sonini to‘rt baravar oshirish imkonini beradi. Oqimlarning kamayishi kuchlanishni kamaytirish (rasmda ko‘rsatilgandek) yoki ulangan tashqi yuklama orqali to‘liq kuchlanishni qo‘llash orqali amalga oshirilishi mumkin.

Agar siz "0" - "½" - "1" (rasmdagi kabi) emas, balki "0" - "¼" - "½" - "¾" - "1" darajalarini qo‘llasangiz, unda qadamlar soni to‘liq burilish 4 marta emas, balki 8 marta ko‘payadi. Qadamlar sonini 16, 32, 64 marta va boshqalarga oshirishingiz mumkin va agar siz diskret signal darajalarini sinusoidlar bilan almashtirsangiz, vosita silliq aylanadi (qadamlarsiz).
Mikrokontroller uchun dastur yozish va uni o’rnatish:

Dastur yozish C++ dasturlash tili orqali Arduino dasturiy muhitida olib boriladi. Buda quyidagi funksiya va buyruqlardan foydalaniladi.

pinMode () – Arduino platformasini chiqish oyoqchalarini kirish chiqishga sozlash;
Arduino uchun dasturning bazaviy strukturasi ikkita asosiy qism setup () va loop () funksiyalaridan iborat:
Setup () – kutbxonani yoqish, o’zgaruvchilarni e’lon qilish uchun ishlatiladi;
loop () – sikl tanasidagi yozilgan komandalarni ketma - ket bajaradi;
void – funksiyani e’lon qilish uchun kalit so’z;
if . else – shartni bajarish operatori;
digitalWrite () – raqamli kirish/chiqishga HIGH (yuqori kuchlanish) yoki LOW
(past kuchlanish) qiymatlarini uzatadi.
digitalRead () – kirishlaridan berilgan HIGH va LOW ni o’qish funksiyasi;
delay () – dastur bajarilishini to’xtatib turish;
Serial.begin () – ketma ket ulash va ma’lumot uzatish tezligini (bit/sek) belgilaydi;
Serial.print () – ASCII matni ko’rinishida ketma-ket portlardan ma’lumotlarni uzatish;
Serial.println () - ASCII matni ko’rinishida keyingi qatorga o’tish simvollari bilan birga ketma-ket portlardan ma’lumotlarni uzatish;



Amaliy mashg’ulot topshirig’i

1. 
   Qadamli dvigitelning boshqarish sxemasini tuzing.
   
2. 
   Qadamli dvigitelning boshqarish dasturini tuzing.
   
3. 
   Nazorat savollariga javob bering.
   

Nazorar savollari:

1. 
   Doimiy magnitli qadamli dvigitellar nima?
   
2. 
   Gibrid qadamli dvigitel nima?
   
3. 
   Bipolyar motor nima?