2-Amaliy mashg‘ulot. Mavzu: Qobiq dasturlar. Xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar (utilitalar) turlari va ulardan foydalanish. Qobiq-dastur

F1 – bajarilayotgan ish xaqida yordam chaqiruvchi.
F2 – foydalanuvchi tomonidan tuzilgan tavfsiyanoma va saqlash.
F3 – ajratilgan faylni ko‘rish va ajratilgan katalog xajmini ko‘rish.
F4 – ajratilgan faylni taxrirlash. Agar F4 tugmachasi katalog ustida bosilsa katalog atributlarini o‘zgartirish mumkin.
F5 – aktiv yoki tanlangan fayldan yoki papkadan nusxa olish. F5 tugmasi bosilganda nusxa (Копировать (Copy) olish darchasi paydo bo‘ladi. Paydo bo‘lgan darchasida Enter tugmasi bosiladi, natijada fayldan qo‘shni papkasiga nusxa olinadi.
F6 – fayl yoki katalogni ko‘chirish yoki qayta nomlash. Bu tugmaning ikkita vazifasi bor. Fayl yoki papkani qayta nomlash va ko‘chirish. F6 tugmasi bosilganda ko‘chirish/qayta nomlash (Rename/Move) (Pereimenovanie/Perenos) darcha paydo bo‘ladi. Agar ob’yektni ko‘chirmoqchi bo‘lsangiz Enter tugmasi bosiladi, agar ob’yektni qayta nomlamoqchi bo‘lsangiz bunda qayta nomlash darchasidagi ya’ni qayta nomlash satrida so‘zlarni o‘chirib qayta nomalamoqchi bo‘lgan ob’yetga yangi nom kiritib Enter tugmasi bosiladi.
F7 – yangi katalog ҳosil qilish. Bu tugmacha bosilganda yangi yaratmoqchi bo‘lgan katalogning (papka) darchasi paydo bo‘ladi. Bu darchada papkaga nom kiritib Enter tugmasi bosiladi.
F8 – aktiv yoki tanlangan fayl yoki kataloglarni o‘chirish. Agar xaqiqatdan ҳam o‘chirishga ishonchingiz komil bo‘lsa удалить buyrug‘ini sichqoncha chap tugmachasi bilan bir marta chertamiz yoki Enter tugmachasini bosamiz. Agar fikrimizdan qaytsak Oтменить yoki Esc tugmachasini bosamiz.
F9 – yuqori tavfsiyanomani (menyu) ochish.
F10 – Far dasturidan chiqish ya’ni ishni yakunlash.
F11-F12 – yordamchi tugmalar
Far manager dasturida yangi fayl yaratish.
Fayl papkada yangi fayl yaratish uchun Shift+F4 tugmalarini bosish kerak. So‘ng yangi faylga nom kiritish darchasi paydo bo‘ladi. Bu darchasida faylga nom va kengaytma kiritilgandan so‘ng Enter tugmasi bosiladi. Fayllar bilan ishlaganda tugmachalar quyidagicha vazifalarni bajaradi.