2-bob. Axborot texnologiyalari yordamida raqobatlash Bobning asosiy momentlari 1-seksiya. Strategik ustunlik asoslari

Strategiyalar alyansi. Mijozlar, ta’minlovchilar, raqobatchilar va 
boshqa kompaniyalar bilan birga yangi ishchi aloqalar va ittifoqlarni oʻrnatish. Bu 
esa virtual kompaniyalarni paydo boʻlishiga olib keladi. 
Ushbu strategiyalar bir-birini inkor etmaydi. Tashkilotlar raqobat 
kuchlarining darajasiga qarab bitta, bir nechta yoki barcha strategiyalardan 
foydalanishlari mumkin. Masalan shunday tizimni joriy etish kerakki, mijozlar 
oʻzlarini buyurtmalarini bajarish jarayonini onlayn tarzda kuzatib borishlariga 
imkoniyat paydo boʻlsin. Buni differensiatsiya shakli sifatida qarash mumkin, 
agarda bozorda boshqa raqobatchilar bunday xizmatni taqdim etmasa. Agarda 
tashkilot mijozlari bunday xizmatdan nafaqat kompyuter yordamida balki mobil 
telefonlar yordamida foydalanish imkoniyatiga ega boʻlsa, unda bu differensiatsiya 
bilan birga innovatsion strategiya kategoriyalariga ham mansub boʻladi.
Bu toʻg‘risida shunday oʻylang: Innovatsiyalarni hammasi ham bir 
tashkilotni boshqasidan differensiallamaydi. Bundan tashqari, tashkilotni 
differensiallashga xizmat qiladigan hamma narsani ham innovatsiya deb qarash shart 
emas. Bu turdagi kuzatishlar raqobat strategiyalarining ixtiyoriy kombinatsiyasi 
uchun oʻrinli boʻlib, shunday qilib ular bir birini inkor etmaydi, balki, biri birini 
toʻldiradi. 
Axborot texnologiyalaridan strategik maqsadlarda foydalanish 
Biznes menedjerlar firmani raqobat strategiyalarini qoʻllab quvvatlash uchun 
axborot texnologiyalarida investitsiyalardan qanday foydalanishlari mumkin? 2.2-
rasm ushbu savolga koʻplab usullarni qisqa bayon etish orqali javob beradi, bunda 
axborot texnologiyalari beshta asosiy raqobat strategiyalarini amalga oshirish orqali 

---

7 
biznesga yordam berishi mumkinligi namoyish etilgan. 2.3-rasmda raqobat 
ustunligiga ega boʻlish uchun ushbu beshta asosiy strategiyalarini har birini amalga 
oshirishda strategik axborot tizimlaridan foydalanadigan konkret kompaniyalar 
misollari keltirilgan. Internet texnologiyalaridan asosan elektron biznes va elektron 
tijorat dasturiy ilovalari foydalanishiga e’tibor bering. Ushbu bobning qolgan 
qismida axborot texnologiyalaridan strategik foydalanishga doir koʻplab misollarni 
keltiramiz va muhokama qilamiz.