2 G’. O. Mamajanov
Download 1.32 Mb. Pdf ko'rish
|
Zamonaviy organik kimyo
12-tajriba Oltingugurtni aniqlash R e a k t i v l a r : sulfanil kislota, natriy metali, qo‗rg‗oshin atsetat eritmasi, natriy nitroprussidning 1 % li eritmasi, xlorid kislotaning 8% li eritmasi. 1.0,2 g sulfanil kislota natriy metalini qo‗shib qizdirish orqali parchalanadi va azotni aniqlashdako‗rsatilganidek, oxirigacha reaksiyaga kirib ulgurmagan natriy metalini yo‗qotish uchun probirkaga 2-3 tomchi etil spirti qo‗shiladi. Vodorod ajralib chiqishi tugagach, probirkadagi mahsulot ozgina suvda eritiladi va erimaydigan 28 qoldiqlardan tozalanadi. Olingan filtrat uch qismga bo‗linadi va oltingugurt borligi uch xil usul bilan aniqlanadi. Filtratning bir qismiga ozgina xlorid kislota qo‗shiladi, agar eritmada oltingugurt bo'lsa, vodorod sulfidning o‗ziga xos hidi seziladi: modda (S) + Na —-> Na 2 S.... Na 2 S + 2HC1 -> 2NaCl + H,St Filtratning ikkinchi qismiga oz miqdorda qo‗rg‗oshin atsetat va xlorid kislota qo‗shilgandaqoracho‗kma yoki qo‗ng‗irrangdagi loyqa hosil bo‘lishi ham tekshirilayotgan moddada oltingugurt borligini bildiradi: Na 2 S + (CH, - COO) 2 Pb -> J, PbS+2CH 3 COONa Filtratning uchinchi qismiga natriy nitroprussid eritmasidan bir necha tomchi qo‗shilsa, oltingugurt borligida kompleks birikma hosil bo‗ladi va eritma qizg‗ish- binafsha rangga bo‗yaladi: Na 2 [Fe(CN) 5 NO] + Na,S -> Na 4 [Fe(CN) 5 (NO)S] 13-tajriba Xlorni aniqlash R e a k t i v l a r : xloroform, mis sim, kumush nitratning 1% li eritmasi, etil spirti, natriy metali Organik birikmalar tarkibida galogen birligini odatdagi analitik usullar bilan topib bo‗lmaydi. Chunki ular molekulasida galogen uglerod atomlari bilan kovalent bog‗ lar oqali bog‗ langan. Galogenlami aniqlash uchun organik birikma molekulasini parchalash va galogenni anorganik birikma holida ajrtib olish kerak. Bu esa har xil usullar bilan amalga oshiriladi. Organik birikmalardagi xlomi aniqlashni xloroform misolida ko‗rib chiqamiz. B e y l s h t e y n r e a k s i y a s i . Tajriba o‗tkazish uchun mis simning uchi halqa shaklida bukiladi va gorelka alangasiga tutiladi, sim sirtidagi miss tuzlari alangani ko‗k yashil rangga bo‗yaydi. Sim shu rang yo‗qolguncha qizdiriladi, bunda sim sirtidagi mis (II)-oksid hosil bo‗lib, uning bug‗lari gorelka alangasini chiroyli yashil ranga bo‗yaydi. G a l o g e n n i A . S t e p a n o v u s u l i b i l a n a n i q l a s h . Quruq probirkaga 2 - 3 ml etil spirt 2-3 tomchi xloroform solib, aralashmaga natriy metalining kichik boMakchasi qo‗shiladi. Shu zaxotiyoq shiddatli ravishda vodorod ajralib chiqa boshlaydi. Vodorodning ajralib chiqishi tugagach, reaksion aralashmaga suv qo‗ shib eritiladi va nitrat kislota tomizib kislotali muhit hosil qilinadi. Hosil bo‗lgan eritmaga kumush nitrat eritmasi qo‗shilsa, kumush xloridning nitrat kislotada erimaydigan, ammiakda yaxshi eriydigan oq cho‗kmasi hosil bo‗ladi: C 2 H 5 OH + Na C 2 H 5 ONa + H CHCL+ 6H -> 3HC1 + CH, C 2 H 5 ONa + HCI -> C 2 H 5 OH + NaCl NaCl + AgN0 3 i AgCl + NaN0 3 29 G a l o g e n n i o r g a n i k m o d d a n i y o n d i r i s h y o ‗ l i b i l a n aniq1ash. Filtr qog'oz tasmasi xloroform bilan hoMIanadi va to‗nkarilgan stakan tagidayoqiladi. Qog‗oz yonib bo‗lgach, stakan devorlarida suvning shudringsimon tomchilari hosil bo'ladi. Stakan to‗g‗ri qo'yilib, unga bir tomchi kumush nitrat eritmasi tomiziladi. Loyqa yoki suzmasimon oq cho‗kma hosil bo‗lishi xloroformda galogen borligini ko‗rsatadi: CHC1 3 + O -U- CO 2 + H 2 O + HC1 CHC1 3 + AgNO 3 -> I AgCl + HNO 3 Download 1.32 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling