2. Iqtisodiy o’sishga ta’sir etuvchi omillar Modellar


-2013 yillarda erishilgan asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlar


Download 221 Kb.
bet5/7
Sana01.04.2023
Hajmi221 Kb.
#1316553
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Iqtisodiy o\'sish tushunchasi uning turlari va prognozlashda ishlatiladigan modellar

2008-2013 yillarda erishilgan asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlar

Asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlar, % da

2008 yil

2009 yil

2010 yil

2011 yil

2012 yil

2013 yil

Yalpi ichki mahsulotning o’sishi

9,0

8,1

8,5

8,3

8,2

8,0

Sanoat mahsulotning o’sishi

12,7

9,0

8,3

6,3

7,7

8,8

Xizmat ko’rsatish hajmi

21,3

12,9

13,4

16,1

15,0

13,5

Chakana savdo aylanmasi

7,2

16,6

14,7

16,4

13,9

14,8

Davlat byudjetining bajarilishi

+1,5

+0,2

+0,3

+0,4

+0,4

+0,3

Inflyatsiya darajasi

7,8

7,4

7,3

7,6

7,0

6,8

Iqtisodiyot bo’yicha o’rtacha ish haqining oshishi

40,0

40

32

26,5

26,5

20,8

Aholi jon boshiga real daromadlarning o’sishi

23,0

26,5

23,5

23,1

17,5

16,0

Iqtisodiy o’sishning salbiy oqibatlaridan biri aholini ijtimoiy, mulkiy tabaqalanishi kuchayishi hisoblanadi. Shuning uchun xam davlat aholi turli qatlamlarini himoya qilish maqsadida ijtimoiy siyosatlarni olib boradi.
Daromadlar darajasi bo’yicha tabaqalanishni aniqlash uchun, dastlab, aholi daromadlari miqdori aniqlanadi. Aholi daromadi ish haqi, dividentlar va foizlardan, shuningdek, transfert to’lovlaridan tashkil topadi. Daromadlar kengroq ma’noda pulsiz yoki imtiyozli narxlarda axoli oladigan tovarlar va ta’lim, sog’liqni saqlash, uy-joy kommunal xo’jaligi, transport va boshqa xizmatlar bo’yicha imtiyozlar ko’rinishidagi to’lovlarni ham o’z ichiga oladi.
Ish haqi, dividentlar va foizlarni ishlab chiqarishda bevosita qatnashganlar daromadlar taqsimlanishi natijasida oladilar. Davlat daromadlarning taqsimlanishiga ish haqining eng kam miqdorini qonuniy ravishda o’rnatish orqali ta’sir ko’rsatadi. Eng kam ish haqi ushbu mamlakatda tarkib topgan turmush sharoitiga bog’liq bo’lib, eng kam iste’mol byudjetb asosida aniqlanadi.
Davlat daromadlarning qayta taqsimlanishini asosan ikki xil tayanch vositalar yordamida amalga oshiradi:

  1. Soliq tizimi;

  2. Transfert dasturlari.

Davlat transfert dasturlaridan tashqari yana bir qator nodav lat va jamoat dasturlari ham mavjud. Davlat va nodavlat tashkilotlari transfert dasturlarining barcha turlari yagona maqsadga, ya’ni, aholi daromadlarini tenglanggirishga yo’naltirilgan.
Daromadlar taqsimlanishining tengsizligini ifodalash uchun ko’p hollarda Lorents egri chizig’i grafigidan foydalaniladi.




Daromad foizi







Download 221 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling