2 laboratoriya ishi mavzu: Kimyoviy muvozanat. Gomogen reaktsiyalarning muvozanat konstantasini aniqlash Ishni bajarishdan maqsad

Gazlarda partsial bosim bilan ishlash qulay. Agar (1)tenglama partsial bosimlar orqali ifodalansa:
KP= ,
Kp – partsial bosimlar bilan ifodalangan muvozanat konstantasi.
PA,PB,PC,PD – muvozanat bosimlari.

K C va KP orasidagi munosabat Mendeleev-Klapeyron tenglamasidan foydalanib topiladi:
PV=nRT
P = CRTligini xisobga olsak va (konkret A modda uchun RA = [A]·RT) har bir komponent uchun portsial bosim qiymatini qo‘yib chiqilsa:
KP=


KP = Kc va Kp bog‘liqligi


Δn - o‘ng va chap tomonlar darajalari yig‘indisining ayirmasi
= (d+g) – (a+b)
KC va KP – ifodasi faqat ideal gaz (ideal eritma) sistemalariga tegishlidir.
Real sistemalarda (real gaz va eritmalar uchun) moddaning kon-tsentratsiyasi (C) yoki bosim (P) ning o‘rniga termodinamik aktivlik (a) yoki fugitivlik (f) qiymatlaridan foylaniladi.
Kc, Kp, Ka, lar muvozanat konstantasini har xil o‘lchamlarda ifodalanishidir.
Yuqorida aytganimizdek, K – qiymati qanchalik katta bo‘lsa, dastlabki moddalarning shunchalik ko‘p qismi reaktsiyaga kirishgan va demak shunchalik ko‘p mahsulot hosil bo‘lgan bo‘ladi.

Kc va Kp bog‘liqligi tenglamasi orqali KC ma’lum bo‘lsa, KP ni topish mumkin. Aksincha, KP qiymatiga qarab KC ni ham topish mumkin.
Aniq misol:
1).
demak,
1v + 3v 2v bundan

yoki
kelib chiqadi.
2) Agarda c+d=a+b qiymatlari teng bo‘lib qolsa, unda
bo‘ladi, ya’ni Kp = Kc
misol:

Demak, agar reaktsiya mahsulotlari hajmi bilan reaktsiyaga olingan moddalar hajmi teng bo‘lsa Kp = Kc bo‘ladi.
.
Geterogen reaktsiyalarda kimyoviy muvozanat ifodasiga faqat gaz moddalarining partsial bosimlari kiradi: