2-маъруза. Алгоритм турлари ва унинг ҳоссалари

Download 428.5 Kb.

1 2 3

Bog'liq
2 2 Algoritm turlari

2-маъруза. АЛГОРИТМ ТУРЛАРИ ВА УНИНГ ҲОССАЛАРИ.

Алгоритм сўзи ва тушунчаси, буюк бобокалонимиз Мухаммад ал-Хоразмий номи билан узвий боғлиқ бўлиб, ҳар бир қоида “Al-Xorazmiy aytadiki” деб бошланган.
Ал-Хоразмий биринчи бўлиб ўнлик саноқ тизимининг принципларини ва унда турли амаллар бажариш қоидаларини асослаб берди.
Алгоритм - деганда бирор мақсадга эришишга ёки қандайдир масалани ечишга қаратилган буйруқларнинг аниқ, тушунарли, чекли ҳамда тўлиқ тизими тушунилади.

Алгоритмлар-бу билимлар устида фикрлаш ва етказиб беришдан иборат.
Алгоритмларга мисол сифатида таомлар тайёрлаш ресептларини, формулаларни, турли автоматик қурилмаларни ишлатиш йўлини, механик ёки электрон ўйинчоқларни ишлатиш бўйича йўриқномаларни, кўча ҳаракати қоидаларини келтириш мумкин.

1-мисол. Чой дамлаш алгоритми.
чойнак қайнаган сув билан чайилсин;
бир чой қошиқ миқдоридаги қуруқ чой чойнакка солинсин;
чойнакка қайнаган сув қуйилсин;
чойнакнинг қопқоғи ёпилсин;
чойнак устига сочиқ ёпиб уч дақиқа тиндирилсин.
Алгоритмни бажаришда кўрсатмаларни берилган кетма-кетликда бажариш мухим, 2-ўриндаги кўрсатма билан 3-сини ёки биринчи билан 4-ўриндаги кўрсатмаларнинг ўрнини алмаштириш билан олдимизга қўйилган мақсадга эриша олмаймаз.

Формуладаги ифоданинг қийматини хисоблаш оддий арифметик амалларни бандма-банд тартиб билан бажаришга олиб келинди.

2-мисол. “Светофор” дан фойдаланиш алгоритми.
светофор чироғига қаралсин;
қизил чироқ ёнган бўлса, тўхталсин;
сариқ чироқ ёнган бўлса, юришга ёки тўхташга тайёрлансин;
яшил чироқ ёнган бўлса, юрилсин.
Алгоритмни ишлаб чиқиш учун аввало масаланинг ечиш йўлини яхши тасаввур қилиб олиш, кейин эса уни формаллаштириш, яъни аниқ қоидалар кетма-кетлиги кўринишида ёзиш керак.

Download 428.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3