2-ma’ruza Prokariotlarning morfologiyasi va xujayra tuzilishi Reja


Kapsula va shilliq qavat. Kimyoviy tarkibi va funktsiyalari


Download 0.57 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/12
Sana08.01.2022
Hajmi0.57 Mb.
#248921
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
                 Kapsula va shilliq qavat. Kimyoviy tarkibi va funktsiyalari.  

 

Kapsula.  Bakteriyalarning  ko’plari    kapsula  bilan  o’ralgan.  Ular  shilimshiq  moddadan 

iborat  bo’lib,  mikro-  va  makrokapsuladan  iborat  bo’ladi.  Makrokapsulaning  qalinligi  0.2  mkm, 

mikrokapsulaniki  esa  -  0.2  mkmdan  kichik  (16  -  rasm).  Makro  -    va  mikrokapsulaning  ichki 

tomonida shilliq qavat va uni ichki tomonida esa eruvchan shilliq qavat bo’ladi. 

 

Kimyoviy  tuzilishi.  Kapsula  geteropolisaxarid  bo’lib,  uning  tarkibi  90%  suvdan  iborat, 

polisaxarid,  polipeptid,  lipid  (tuberkullyoz  bakteriyalarda)  birikmalaridan  tashkil  topgan. 

Kapsulali  bakteriyalar  kapsulasiz  bakteriya  yashay  olmaydigan  muhitlarda  ham  yashay  olishi 

mumkin. 


Prokariotli  mikroorganizmlarning  hujayrasining  bo’yalish  hususiyatiga  qarab  2  guruxga  bo’lib 

o’rganiladi. Agarda prokariotli mikroorganizmlarning tanasi binafsha rang bilan so’ngra yod bilan 

bo’yalsa u paytda uning tanasi bo’yaladi. Bo’yalgan tanani spirt bilan yuvilsa, ya’ni spirt ta’sirida 

2 hil holat kuzatiladi: 

Grammusbat turlar – bunda yuvilgandan keyin ham tanada bo’yoq qolgan bo’ladi. 

Grammanfiy turlarda – teskarisi, ya’ni bo’yoq yuvilib ketadi va rangsiz bo’lib qoladi. 



Grammanfiy va grammusbat mikroorganizmlarning hujayra po’stining kimyoviy tuzilishi 


Download 0.57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling