2-мавзу. Металларнинг ички тузилиши. Кристалл панжаранинг турлари. Материалларнинг полиморф ва аллотропия хусусиятлари


Download 1.4 Mb.
bet4/4
Sana23.04.2023
Hajmi1.4 Mb.
#1384710
1   2   3   4
Bog'liq
2-маъруза

Дислокацияларнинг сурилиши. Дислокациялар икки йўл билан сурилиши мумкин; булардан бири сирпаниш йўли билан сурилиш бўлса, иккинчиси диффузия йўли билан сурилишдир.
Дислокацияларнинг диффузия йўли билан сурилиши. Силжиш векторига перпендикуляр бўлган дислокацияларгина диффузия йўли билан сурилади. Дислокацияларнинг бундай сурилиши учун кристалл панжарада атомларнинг ва нуқтавий нуксонларнинг анчагина силжиши керак. Дислокациянинг диффузия йўи билан сурилиш процесси экстратекисликнинг ўсиши ёки қисқариши ҳисобига боради. Масалан, атомлар панжара тугунларидан экстратекислик четига (дислокацияга) диффузияланса, шу атомлар ўрнида вакансиялар ҳосил бўлади, бунинг натижасида эса экстратекислик ўсади ва, аксинча, экстратекислик четига вакансиялар диффузияланса, яъни у ердан атомлар кетса, экстратекислик қисқаради. Бу иккала ҳолда хам дислокация сурилади. Оралиқ атомларнинг (нуқтавий нуқсонларнинг) дислокацияга диффузиланиши натижасида ҳам дислокация сурилади, бунда нуқтавий нуқсонлар йўқолади.


Назорат саволлари



  1. Металларнинг ички тузилиши ва уларнинг таснифи.

  2. Кристалл панжаранинг турлари одатда нечта асосий гурухга бўлинади?

  3. Ҳақиқий кристалларнинг ички тузилишини айтиб беринг.

  4. Металларнинг машинасозликдаги аҳамияти қандай.

  5. Кристалл панжарадаги нуқсонлар. нуқтали, чизиқли ва сиртқи нуқсонларни айтиб беринг.

  6. Материалларнинг полиморф ва аллотропия хусусиятлари.

Download 1.4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling