2. Noan`anaviy darslarni zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida uyushtirish Noan`anaviy darslarning samaradorlik jihatlari Ma’lumki, «Adabiyot»

Tarmoqlar metodi - Klaster.
Tarmoqlar metodi - fikrlarning tarmoqlanishi, o`quvchi-talabalarni biron bir mavzuni chuqur o`rganishlariga yordam berib, o`quvchi-talabalarni mavzuga taalluqli tushuncha yoki aniq fikrni erkin va ochiq ravishda ketma-ketlik bilan uzviy bog`langan holda tarmoqlashlariga o`rgatadi.
Bu metod o`quvchi-talabalarni shu mavzu bo`yicha tasavvurlarini chizma shaklda ifodalashga undaydi.
Klaster usuli
Klaster usuli zamonaviy ta`lim jarayonida keng ko`llanilmokda. “Klaster” so`zi “boKlam” ma`nosini anglatadi. Klaster biror mavzuni o`rganayotgan o`quvchi talabalarning erkin fikrlashiga yordam beradi, ularga o`z fikrini ochik – oydin ifodalashga ko`maklashadi. Klaster usuli o`quvchi talabalarda bilgan fikrlarini ifodan tashkari yangi fikrlarni uyKotadi, o`zi bilmagan tushunchalarni o`rganib oladi.
Masalan, XI sinf adabiyot dasturida Ґ.Ґ. Niyoziy хayoti va ijodini o`rganishga 3 soat ajratilgan. Ґ.Ґ.Niyoziy ijodidan ayrim namunalar VII sinfda хam o`rganilganini хisobga olib, XI sinfda adib ijodiga baKishlangan birinchi darsda klaster usulidan foydalanish maksadga muvofikdir.
O`qituvchi yozuv taxtasi o`rtasiga “Ґ.Ґ.Niyoziy” deb yozib ko`yadi. Shundan so`ng Ґ.Ґ.Niyoziy хayoti va хakida bilganlarini o`quvchi – talabalar yozadilar.
“Ґ.Ґ.Niyoziy” mavzusi bo`yicha klaster tarkibi:
1889 yilda Јo`konda tuKilgan;
Madrasada o`qigan;
arab, fors, rus, tatar, turk tillarini bilgan;
12 yoshida she`rlar yozgan;
lirik shoir;
ma`rifatparvar shoir;
jadid adabiyotining vakili;
dramaturg;
shoir;
nosir;
makolanavis;
jadid muallimi;
darsliklar muallifi;
bastakar;
rejissiyor;
aktyor;
jamoat arbobi;
Toshkent, Samarkand, Buxoro, Namangan, Xorazmda yashagan;
хaj safarida bo`lgan;
ilKor qarashli shoir;
bid`atlarga karshi kurashgan shoir;
ayollar ozodligi kuychisi;
vatanparvar shoir;
O`zbeksiton xalk yozuvchisi;
1929 yilda Shoхimardonda vafot etgan;
nomi adabiylashtirilgan.
3 “Bumerang” usuli bo`yicha savollar:
O`zbek mumtoz shoirlaridan kimlarni bilasiz va ular nechanchi asrda yashaganlar?
Uvaysiyning asli ismi va uning taxalluslari?
Uvaysiy kachon va kaerda tavallud topgan?
Uvaysiyning adabiyotga qiziqishida kim ta`sir ko`rsatgan?
Uvaysiyning umr yo`ldoshi kim bo`lgan?
Uvaysiyning nechta farzand ibo`lgan?
Uvaysiy kimga ustozlik kilgan?
Uvaysiy she`riyatining asosiy Koyasi?
Uvaysiy necha yil umr ko`rgan.
Nodirabegim хayoti va ijodi
Nodirabegimning asl ismi nima?
Nodirabegim kachon va kaerda, kanday oilada dunyogi keldi?
Nodirabegim kanday taxalluslarda necha tilda ijod kilgan?
Nodirabegimni kim “Nodirai davron” deb ta`riflagan edi?
Nodirabegimning ustozi kim?
Nodira Kazallarida nima kuylanadi?
Nodirabegim kanday shoirlarni ustioz deb bilgan?
Nodirabegim kim tomo nidan katl etilgan?
Umarxon vafotidan keyin davlatni kim boshqaradi?
o`azallarida iloхiy ishkni kanday tasvirlagan?
She`rlarida o`zbek ayolining kalb хarorati kanday tasvirlangan?
Uvaysiy va Nodirabegim munosabati?
Iloхiy muхabbatni insoniy moхiyatini siz kanday tushunasi?