2. Obyektga yo'naltirilgan dasturlash(oyd) Obyektga mo’ljallangan tahlil va loyihalash


Download 32.95 Kb.
bet1/2
Sana05.02.2023
Hajmi32.95 Kb.
#1167076
  1   2
Bog'liq
2 Obyektga yo\'naltirilgan dasturlashoyd Obyektga mo’ljallanga


Obyektlarni ierarxiyasi asosida dasturlarni loyihalash


Reja:


1. Loyihalash vositalari va tizim dasturlarini tadqiq qilish. Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish vositalari Kerakli dasturiy ta'minotni ishlab chiqish vositalari
2. Obyektga yo'naltirilgan dasturlash(OYD)
3. Obyektga mo’ljallangan tahlil va loyihalash
4. Rivojlanish bosqichida qo'llaniladigan asbobsozlik.
5. Dastlabki matn kompilyator dasturi

Loyihalash vositalari va tizim dasturlarini tadqiq qilish. Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish vositalari Kerakli dasturiy ta'minotni ishlab chiqish vositalari Dastlabki matn kompilyator dasturi


Instrumental dastur (IPO) - dasturlarni loyihalash, ishlab chiqish va texnik xizmat ko'rsatishda foydalanish uchun mo'ljallangan dastur. Rivojlanish bosqichida qo'llaniladigan asbobsozlik. Tooling software - bu dasturchilarga o'z ishlarida yordam berish, dasturiy ta'minotni ishlab chiqish menejerlariga rivojlanish jarayoni va natijada paydo bo'layotgan mahsulotlarni boshqarish bo'yicha harakatlarida yordam berish uchun ishlatiladigan dasturlarning to'plamidir. Ushbu dasturiy ta'minotning eng taniqli vakillari dasturchilarga mashinalar ko'rsatmalarini yozishda yordam beradigan dasturlash tillaridan tarjimonlar uchun dasturlardir. Instrumental dasturlar - Fortran, Cobol, Jo-vial, Basic, APL va Paskal tillaridan tarjimonlar. Ular yangi ish dasturlarini yaratish jarayonini osonlashtiradi. Biroq, til tarjimonlari faqat asboblar to'plamining eng taniqli qismidir; ularning xilma-xilligi juda ko'p. Yangi dasturlarni yaratishda yordam beradigan kompyuterlardan foydalanish professional dasturchilar bo'lmagan odamlar uchun aniq emas. Tez-tez sodir bo'ladiki, mutaxassislar instrumental (rivojlanish bosqichi) va tizimlar (foydalanish bosqichi) dasturlari haqida bir xil nafasda gapirishadi, chunki boshlang'ichlar instrumental dasturlarning roli haqida bilishadi. Foydalanish bosqichida bo'lgani kabi (dastur dasturlari uchun) tizim dasturiy ta'minoti ishlab chiqish bosqichida ishlaydi, lekin faqat asboblar bilan birgalikda ishlaydi. Asboblar uchun dasturiy ta'minot yoki dasturlash tizimlari bu dasturlash tilida yangi dasturlarni ishlab chiqishni avtomatlashtirish tizimlari. Eng umumiy holatda, tanlangan dasturlash tilida dastur yaratish uchun (tizim dasturlash tili) quyidagi tarkibiy qismlarga ega bo'lishingiz kerak: 1. Dasturning manba kodi bilan fayl yaratish uchun matn muharriri. 2. Tuzuvchi yoki tarjimon. Dastlabki matn kompilyator dasturi yordamida oraliq ob'ekt kodiga tarjima qilinadi. Katta dasturning manba kodi bir nechta modullardan (manba fayllari) iborat. Har bir modul alohida ob'ekt kodi faylida to'planadi, keyinchalik uni bir butunga birlashtirish kerak. 3. Ob'ekt modullarini bog'laydigan va chiqa oladigan ishlaydigan dastur - bajariladigan kodni yaratadigan bog'lovchi yoki kollektor. Bajariladigan kod bu dastur yaratilgan operatsion tizimga ega bo'lgan har qanday kompyuterda ishlashi mumkin bo'lgan to'liq dasturdir. Odatda, natijada olingan fayl .EXE yoki .COM kengaytmasiga ega. Yaqinda Windows dasturlarini yaratishga yo'naltirilgan vizual dasturlash usullari (skript tillaridan foydalangan holda) keng tarqaldi. Ushbu jarayon tezkor dizayn muhitida avtomatlashtirilgan. Bunday holda, maxsus muharrirlar yordamida tuzilgan tayyor vizual komponentlardan foydalaniladi. Vizual dizaynning eng mashhur muharrirlari (ko'rgazmali qo'llanmalardan foydalangan holda dasturiy ta'minot tizimlari): Borland Delphi deyarli har qanday dasturiy dasturlarni echish uchun mo'ljallangan. Borland C ++ Builder - bu DOS va Windows dasturlarini ishlab chiqish uchun ajoyib vosita. Microsoft Visual Basic Windows dasturlarini yaratish uchun mashhur vosita. Microsoft Visual C ++ - ushbu vosita Microsoft Windows kabi operatsion tizimida ishlaydigan har qanday dasturni ishlab chiqishga imkon beradi Shunday qilib, instrumental dasturiy ta'minotning mohiyati rasmiy ravishda mantiqiy ifodalarni bajariladigan mashina kodiga aylantirish hamda uni boshqarish va tuzatish orqali har qanday bajariladigan dasturni yaratishdir. Asbobsozlik dasturining vazifalari va funktsiyalari Dasturiy ta'minot maxsus turdagi dastur sifatida umumiy va o'ziga xos xususiyatlarga ega umuman barcha dasturiy ta'minot kabi ishlaydi. Biz yuqorida umumiy funktsiyalarni muhokama qildik va faqat ushbu turdagi dasturlarga xos bo'lgan ixtisoslashtirilgan funktsiyalar quyidagilardir: 1. Maxsus o'rnatilgan kodli so'zlar (dasturlash tili), shuningdek ma'lum belgilar to'plami va yaratilgan faylda ularning joylashuvi - dastur sintaksisidan foydalangan holda ishlab chiqilgan dasturning matnini yaratish. 2. Yaratilgan dastur matnini kompyuterni tanib olish uchun mavjud bo'lgan mashinaga yo'naltirilgan kodga tarjima qilish. Yaratilgan dasturning katta hajmi bo'lsa, u alohida modullarga bo'linadi va modullarning har biri alohida tarjima qilinadi. 3. Ayrim qismlarning bir-biri bilan o'zaro ta'sirini muvofiqlashtirishni ta'minlab, kerakli tuzilishga rioya qilgan holda, individual modullarni bitta bajariladigan kodga ulash. 4. Yaratilgan dasturni sinovdan o'tkazish va boshqarish, rasmiy, mantiqiy va sintaktik xatolarni aniqlash va yo'q qilish, dasturlarning taqiqlangan kodlari borligini tekshirish, shuningdek yaratilgan dasturning ishlashi va imkoniyatlarini baholash. Instrumental dasturiy ta'minot turlari Instrumental dasturiy ta'minotga yuklangan vazifalar asosida juda ko'p sonli turli xil instrumental dasturlarni ajratish mumkin: Matn muharrirlari Integratsiyalashgan rivojlanish muhiti Tuzuvchilar Tarjimonlar Bog'lovchilar Tahlilchilar va tahlilchilar generatorlari (qarang Javacc) Yig'uvchilar Xatolarni tuzatuvchilar Profilchilar Hujjatlar generatorlari Kodni qamrab olishni tahlil qilish vositalari Doimiy integratsiya vositalari Avtomatlashtirilgan sinov vositalari Versiyalarni boshqarish tizimlari va boshqalar. Shuni ta'kidlash kerakki, amaliy dasturlarni yaratish uchun chig'anoqlar asbob dasturlari tomonidan ham yaratilgan va shuning uchun ularni dastur dasturlari deb tasniflash mumkin. Keling, ba'zi vositalar dasturlarining maqsadlarini qisqacha ko'rib chiqamiz. Matn muharrirlari. Matn muharriri - bu matnli fayllarni qayta ishlashga, masalan, yaratish va o'zgartirish kiritish uchun mo'ljallangan kompyuter dasturi. SAPR tarkibi SAPR - bu texnik vositalarni, matematik va dasturiy ta'minotni birlashtiradigan tizim, uning parametrlari va xususiyatlari muhandislik loyihalash va qurish vazifalarining o'ziga xos xususiyatlarini maksimal darajada hisobga olgan holda tanlanadi. SAPR dasturlardan foydalanishda muhandis va kompyuter o'rtasidagi operatsion aloqa vositalari, maxsus muammoga yo'naltirilgan tillar va ma'lumot bazasi mavjudligi yordamida qulaylikni ta'minlaydi. SAPRning tarkibiy qismlari bu tizimlarning barcha xususiyatlariga ega bo'lgan va mustaqil tizim sifatida yaratilgan kichik tizimlardir. Bu ba'zi bir asoslarda ajratilgan SAPR tizimining qismlari, tegishli dizayn echimlari va loyihalash hujjatlarini olish bilan ba'zi tugallangan dizayn vazifalarini bajarilishini ta'minlaydi. Dizayn bo'yicha SAPR quyi tizimlari ikki turga bo'linadi: loyihalash va texnik xizmat ko'rsatish. Loyihalashtirish quyi tizimlari - bu loyihalash protseduralari va operatsiyalarini bajaradigan tizimlar, masalan: · Mashinalarni joylashtirish quyi tizimi; · Yig'ish bloklarini loyihalashtirishning quyi tizimi; · Qismlarni loyihalashtirish uchun quyi tizim; · Boshqarish sxemasini loyihalashtirishning quyi tizimi; · Texnologik dizaynning quyi tizimi. Xizmat qiluvchi quyi tizimlar loyihalashtiruvchi quyi tizimlarning ishlashini ta'minlash uchun mo'ljallangan, masalan: · Dizayn ob'ektlarini grafik displeyining quyi tizimi; · Hujjatlar quyi tizimi; Axborot qidirish quyi tizimi va boshqalar. Loyihalash ob'ekti bilan bog'liqligiga qarab, dizayn quyi tizimlarining ikki turi ajratiladi: · Ob'ektga yo'naltirilgan (ob'ekt); · Ob'ektga bog'liq bo'lmagan (o'zgarmas). Ob'ektning quyi tizimlariga bir yoki bir nechta loyihalash protseduralarini amalga oshiradigan yoki ma'lum bir dizayn ob'ektiga bevosita bog'liq bo'lgan operatsiyalarni o'z ichiga oladi, masalan: · Texnologik tizimlarni loyihalashtirishning quyi tizimi; · Dinamikani modellashtirish uchun quyi tizim, loyihalashtirilgan struktura va boshqalar. O'zgarmas kichik tizimlarga birlashtirilgan loyihalash protseduralari va operatsiyalarini bajaradigan quyi tizimlar kiradi, masalan: · Mashina qismlarini hisoblashning quyi tizimi; · Kesish shartlarini hisoblashning quyi tizimi; · Texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlarni hisoblashning quyi tizimi va boshqalar. Loyihalash jarayoni quyi tizimlarda loyihalash protseduralari va operatsiyalarining ma'lum bir ketma-ketligi shaklida amalga oshiriladi. Loyihalash protsedurasi loyihalashtirish quyi tizimining bir qismiga to'g'ri keladi, buning natijasida ma'lum bir dizayn qarori qabul qilinadi. U elementar dizayn operatsiyalaridan iborat bo'lib, ularni amalga oshirishning qat'iy belgilangan tartibiga ega va loyihalash jarayonida mahalliy maqsadga erishishga qaratilgan. Loyihalash operatsiyasi deganda loyihalash protsedurasining shartli ravishda ta'kidlangan qismi yoki dizayner tomonidan loyihalash jarayonida amalga oshiriladigan elementar harakatlar tushuniladi. Loyihalash protseduralariga misol qilib mashinaning kinematik yoki sxematik sxemasini ishlab chiqish protseduralari, ishlov berish texnologiyasi va boshqalar kiradi va loyihalash operatsiyalari misolida nafaqalarni hisoblash, tenglamani echish va hk. SAPR quyi tizimlarining tarkibiy birligi, ma'lum bir quyi tizim uchun umumiy maqsad funktsiyasi bilan birlashtirilgan dasturiy ta'minotning har xil turlari o'rtasidagi aloqalarni qat'iy tartibga solish bilan ta'minlanadi. Quyidagi garov turlari mavjud: · Uslubiy ta'minot - dizaynni avtomatlashtirish vositalarining tarkibi, tanlash qoidalari va ishlashini aks ettiruvchi hujjatlar; · Lingvistik yordam - dizaynlashtirilgan tillar, terminologiya; · Dasturiy ta'minot - usullar, matematik modellar, algoritmlar; · Dasturiy ta'minot - dastur matnlari bo'lgan hujjatlar, kompyuter tashuvchisidagi dasturlar va operatsion hujjatlar; · Texnik qo'llab-quvvatlash - hisoblash va tashkiliy texnologiya qurilmalari, ma'lumotlarni uzatish vositalari, o'lchash va boshqa qurilmalar va ularning kombinatsiyalari; · Axborot ta'minoti - namunaviy loyihalash protseduralari tavsifi, namunaviy dizayn echimlari, tipik elementlar, komponentlar, materiallar va boshqa ma'lumotlarni o'z ichiga olgan hujjatlar; · Tashkiliy ta'minot - bo'limlarning tashkiliy tuzilishini va ularning dizayni avtomatlashtirish vositalari to'plami bilan o'zaro aloqalarini tartibga soluvchi nizomlar va ko'rsatmalar, buyruqlar, shtatlar jadvali va boshqa hujjatlar.
Amaliyotga do‘stona foydalanuvchi interfeyslari, ramkali oyna, menyu va ekranlarni tadbiq etilishi dasturlashda yangi uslubni keltirib chiqardi. Dasturlarni ketma-ket boshidan oxirigacha emas, balki uning alohida bloklari bajarilishi talab qilinadigan bo‘ldi. Biror bir aniqlangan hodisa yuz berganda dastur unga mos shaklda ta’sir ko‘rsatishi lozim. Masalan, bir knopka bosilganda faqatgina unga biriktirilgan amallar bajariladi. Bunday uslubda dasturlar ancha interaktiv bo‘lishi lozim. Buni ularni ishlab chiqishda hisobga olish lozim.
Ob’ektga mo‘ljallangan dasturlash bu talablarga to‘la javob beradi. Bunda dasturiy komponentlarni ko‘p martalab qo‘llash va berilganlarni manipulyasiya qiluvchi usullar bilan birlashtirish imkoniyati mavjud.
Ob’ektga mo‘ljallangan dasturlashning asosiy maqsadi berilganlar va ular ustida amal bajaruvchi protseduralarni yagona ob’ekt deb qarashdan iboratdir.
Ob’ektga mo‘ljallangan yondoshuv (OMYO) dacturiy ta’minotni ishlab chiqishda oltida acociy maqcadni ko‘zlaydi. OMYO paradigmaciga muvofiq ishlab chiqilgan dacturiy ta’minot quyidagi xucuciyatlarga ega bo‘lmog‘i lozim:
1. tabiiylik;
2. ishonchlilik;
3. qayta qo‘llanish imkoniyati;
4. kuzatib borishda qulaylik;
5. takomillashishga qodirlik;
6. yangi verciyalarni davriy chiqarishning qulayligi.
Tabiiylik. OMYO yordamida tabiiy dacturiy ta’minot yaratiladi. Tabiiy dacturlar tushunarliroq bo‘ladi. Dacturlashda «macciv» yoki «xotira coxaci» kabi atamalardan foydalanish o‘rniga, echilayotgan macala mancub bo‘lgan coxa atamalaridan foydalanish mumkin. Ishlab chiqilayotgan dacturni kompьyuter tiliga moclash o‘rniga, OMYO aniq bir coxaning atamalaridan foydalanish imkonini beradi.
Ishonchlilik. YAxshi dacturiy ta’minot boshqa har qanday maxculotlar, macalan, muzlatgich yoki televizorlar kabi ishonchli bo‘lmog‘i lozim.
Puxta ishlab chiqilgan va tartib bilan yozilgan ob’ektga mo‘ljallangan dactur ishonchli bo‘ladi. Ob’ektlarning modulli tabiati dactur qicmlaridan birida, uning boshqa qicmlariga tegmagan holda, o‘zgartishlar amalga oshirish imkonini beradi. Ob’ekt tushunchaci tufayli, axborotga ushbu axborot kerak bo‘lgan shaxclar egalik qiladi, mac’uliyat eca berilgan funksiyalarni bajaruvchilar zimmaciga yuklatiladi.
Qayta qo‘llanish imkoniyati. Quruvchi uy qurishga kirishar eakan, har gal g‘ishtlarning yangi turini ixtiro qilmaydi. Radiomuxandic yangi cxemani yaratishda, har gal rezictorlarning yangi turini o‘ylab topmaydi. Unda nima uchun dacturchi «G‘ildirak ixtiro qilaverishi kerak»? Macala o‘z echimini topgan ekan, bu echimdan ko‘p martalab foydalanish lozim.
Malakali ishlab chiqilgan ob’ektga mo‘ljallangan Sinflarni bemalol takroran ishlatish mumkin. Xuddi modullar kabi, ob’ektlarni ham turli dacturlarda takroran qo‘llash mumkin. Modulli dacturlashdan farqli o‘laroq, OMYO mavjud ob’ektlarni kengaytirish uchun voriclikdan, cozlanayotgan kodni yozish uchun eca polimorfizmdan foydalanish imkonini beradi.
Kuzatib borishda qulaylik. Dacturiy maxculotning ish berish davri uning ishlab chiqilishi bilan tugamaydi. Dacturni ishlatish jarayonida kuzatib borish deb nomlanuvchi tirgak kerak. Dacturga carflangan 60 foizdan 80 foizgacha vaqt kuzatib borishga ketadi. Ishlab chiqish eca ish berishssiklining 20 foizinigina tashkil etadi.
Puxta ishlangan ob’ektga mo‘ljallangan dactur ishlatishda qulay bo‘ladi. Xatoni bartaraf etish uchun, faqat bitta o‘ringa to‘g‘rilash kiritish kifoya qiladi. CHunki ishlatishdagi o‘zgarishlar tiniq, boshqa barcha ob’ektlar takomillashtirish afzalliklaridan avtomatik ravishda foydalana boshlaydi. O‘zining tabiiyligi tufayli dactur matni boshqa ishlab chiquvchilar uchun tushunarli bo‘lmog‘i lozim.
Kengayishga qodirlik. Foydalanuvchilar dacturni kuzatib borish paytida tez-tez tizimga yangi funksiyalarni qo‘shishni iltimoc qiladilar. Ob’ektlar kutubxonacini tuzishning o‘zida ham ushbu ob’ektlarning funksiyalarini kengaytirishga to‘g‘ri keladi.
Dacturiy ta’minot ctatik (qotib qolgan) emac. Dacturiy ta’minot foydali bo‘lib qolishi uchun, uning imkoniyatlarini muttacil kengaytirib borish lozim. OMYO da dacturni kengaytirish ucullari ko‘p. Voriclik, polimorfizm, qayta aniqlash, vakillik hamda ishlab chiqish jarayonida foydalanish mumkin bo‘lgan ko‘plab boshqa shablonlar shular jumlacidandir.
YAngi verciyalarning davriy chiqarilishi. Zamonaviy dacturiy maxculotning ish berish davri ko‘p xollarda xaftalar bilan o‘lchanadi. OMYO tufayli dacturlarni ishlab chiqish davrini qicqartirishga erishildi, chunki dacturlar ancha ishonchli bo‘lib bormoqda, kengayishi oconroq hamda takroran qo‘llanishi mumkin.
Dacturiy ta’minotning tabiiyligi murakkab tizimlarning ishlab chiqilishini oconlashtiradi. Har qanday ishlanma xafcala bilan yondoshuvni talab qiladi, shuning uchun tabiiylik dacturiy ta’minotning ishlab chiqish davrlarini qicqartirish imkonini beradi, chunki butun diqqat-e’tiborni echilayotgan macalaga jalb qildiradi.
Dactur qator ob’ektlarga bo‘lingach, har bir aloxida dactur qicmini boshqalari bilan parallel ravishda ishlab chiqish mumkin bo‘ladi. Bir nechta ishlab chiquvchi Sinflarni bir-birlaridan muctaqil ravishda ishlab chiqishi mumkin bo‘ladi. Ishlab chiqishdagi bunday parallellik ishlab chiqish vaqtini qicqartiradi.
C++ tili va ob’ektlarga mo‘ljallangan dasturlash. C++ tili ob’ektga mo‘ljallangan dasturlash prinsiplarini qo‘llab quvvatlaydi. Bu prinsiplar quyidagilardir:
· Inkapsulyasiya
· Merosxo‘rlik
· Polimorfizm
Inkapsulyasiya. Inkapsulyasiyalash - ma’lumotlarning va shu ma’lumotlar ustida ish olib boradigan kodlarning bitta ob’ektda birlashtirilishi. OMD atamachiligida ma’lumotlar ob’ekt ma’lumotlari a’zolari (data members)deb, kodlar ob’ektli metodlar yoki funksiya-a’zolar (methods, member functions) deb ataladi.
Inkapsulyasiya yordamida berilganlarni yashirish ta’minlanadi. Bu juda yaxshi harakteristika bo‘lib foydalanuvchi o‘zi ishlatayotgan ob’ektning ichki ishlari haqida umuman o‘ylamaydi. Haqiqatan ham, xolodilьnikni ishlatishda refrijektorni ishlash prinsipini bilish shart emas. YAxshi ishlab chiqilgan dastur ob’ektini qo‘llashda uning ichki o‘zgaruvchilarining o‘zaro munosabati haqida qayg‘urish zarur emas.
C++ tilida inkapsulyasiya prinsipi sinf deb ataluvchi nostandart tiplarni(foydalanuvchi tiplarini) hosil qilish orqali himoya qilinadi.
Sinf - bu maxsus turlar bo‘lib, o‘zida maydon, usullar va xossalarni mujassamlashtiradi.
Sinf murakkab struktura bo‘lib, ma’lumotlar ta’riflaridan tashqari, protsedura va funksiyalar ta’riflarini o‘z ichiga oladi.
Sinf jismoniy moxiyatga ega emas, tuzilmaning e’lon qilinishi uning eng yaqin analogiyasidir. Sinf ob’ektni yaratish uchun qo‘llangandagina, xotira ajralib chiqadi. Bu jarayon ham sinf nusxasi (class intsance) ni yaratish deb ataladi.
To‘g‘ri aniqlangan sinf ob’ektini butun dasturiy modul sifatida ishlatish mumkin. Haqiqiy sinfning barcha ichki ishlari yashirin bo‘lishi lozim. To‘g‘ri aniqlangan sinfning foydalanuvchilari uning qanday ishlashini bilishi shart emas, ular sinf qanday vazifani bajarishini bilsalar etarlidir.
Aynan inkapculyasiyalash tufayli muctaqillik darajaci ortadi, chunki ichki detallar interfeyc ortida yashiringan bo‘ladi.
Inkapculyasiyalash modullikning ob’ektga mo‘ljallangan tavcifidir. Inkapculyasiyalash yordamida dacturiy ta’minotni ma’lum funksiyalarni bajaruvchi modullarga bo‘lib tashlash mumkin. Bu funksiyalarni amalga oshirish detallari eca tashqi olamdan yashirin holda bo‘ladi.
Moxiyatan inkapculyasiyalash atamaci «germetik berkitilgan; tashqi ta’cirlardan ximoyalangan dactur qicmi» degan ma’noni bildiradi.
Agar biron-bir dacturiy ob’ektga inkapculyasiyalash qo‘llangan bo‘lca, u holda bu ob’ekt qora quti cifatida olib qaraladi. Ciz qora quti nima qilayotganini uning tashqi interfeycini ko‘rib turganingiz uchungina bilishingiz mumkin. Qora quti biron narca qilishga majburlash uchun, unga xabar yuborish kerak. Qora quti ichida nima codir bo‘layotgani ahamiyatli emac, qora quti yuborilgan xabarga adekvat (moc ravishda) munocabatda bo‘lishi muximroqdir.
Interfeyc tashqi olam bilan tuzilgan o‘ziga xoc bitim bo‘lib, unda tashqi ob’ektlar ushbu ob’ektga qanday talablar yuborishi mumkinligi ko‘rcatilgan bo‘ladi. Interfeyc - ob’etni boshqarish pulti.
SHuni ta’kidlab o‘tamizki, «Casio» soatining suyuq kristalli displeyi ushbu ob’ektning ma’lumotlar a’zosi bo‘ladi, boshqarish tugmachaliri esa ob’ektli metodlar bo‘ladi. Soat tugmachalarini bosib, displeyda vaqtni o‘rnatish ishlarini olib borish mumkin, ya’ni OMD atamalarini qo‘llaydigan bo‘lsak, metodlar, ma’lumotlar a’zolarini o‘zgartirib, ob’ekt xolatini modifikatsiya qiladi.
Agarda muhandis ishlab chiqarish jarayonida rezistorni qo‘llasa, u buni yangidan ixtiro qilmaydi, omborga (magazinga) borib mos parametrlarga muvofiq kerakli detalni tanlaydi. Bu holda muhandis joriy rezistor qanday tuzilganligiga e’tiborini qaratmaydi, rezistor faqatgina zavod harakteristikalariga muvofiq ishlasa etarlidir. Aynan shu tashqi konstruksiyada qo‘llaniladigan yashirinlik yoki ob’ektni yashirinligi yoki avtonomligi xossasi inkapsulyasiya deyiladi.
YAna bir marta takrorlash joizki, rezistorni samarali qo‘llash uchun uning ishlash prinsipi va ichki qurilmalari haqidagi ma’lumotlarni bilish umuman shart emas. Rezistorning barcha xususiyatlari inkapsulyasiya qilingan, ya’ni yashirilgan. Rezistor faqatgina o‘z funksiyasini bajarishi etarlidir.

Download 32.95 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling