2. Sanoatlashtirish. Iqtisodiy globallashuv

Jahon iqtisodiyotining globallashuvi afzalliklari.
Reja :
Kirish
1.Globallashuvning o`ziga xos xususiyatlari.

2. Sanoatlashtirish . Iqtisodiy globallashuv.

3. Globallashuvning afzalliklari, iqtisodiy , siyosiy , ijtimoiy , madaniy, sohalarda afzalliklari va kamchiliklari.
Xulosa .
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati .


Kirish
Ushbu globallashuv jarayoni tobora kuchayib borayotgan bir paytda, bozorlarni kengaytirish va ularning iqtisodiyoti va mahsuldorligini oshirish maqsadida bir xil yoki turli qit'alardan xalqaro tovarlar, mahsulotlar va xizmatlar uchun turli xil erkin savdo shartnomalarini ishlab chiqish rag'batlantirilmoqda.
Globallashuv iqtisodiy jihatdan kuchli mamlakatlarda sanoatning rivojlanishini rag'batlantiradi va shu bilan rivojlanayotgan mamlakatlarda, ayniqsa Osiyoda sanoatlashtirishni kengaytiradi. O'z navbatida, ushbu kompaniya joylashgan mamlakatdan kelgan mahalliy aholi va immigrantlar uchun iqtisodiyot va ish o'rinlarini oshirish.
Globallashuv - bu dunyoda texnologik inqilobdan tortib chegaralarning qisqarishigacha bo'lgan, davlatlar o'rtasida tovar va xizmatlar aylanmasining o'sishi bilan sodir bo'lgan iqtisodiy, madaniy, ijtimoiy va siyosiy o'zgarishlar.
Shuningdek, uni erkinlashtirish va xalqaro savdo hajmi va xilma-xilligining ortishi, transport xarajatlarining qisqarishi va texnologiyaning, ayniqsa, aloqa vositalarining jadallashgan global ta'siri tufayli jahondagi barcha mamlakatlarning iqtisodiy integratsiyalashuvining kuchayishi deb ta'riflash mumkin.
Globallashuv hayotning barcha sohalariga bevosita ta'sir qiladi. U hamma joyda tarqalgan; Uning ijobiy tomonlari bilan bir qatorda salbiy tomonlari ham bor. Globallashuv fermerlarga o'z ekinlari uchun to'lanadigan narxlarni pasaytiradi va ish joyida shafqatsiz sharoitlarni yaratish, jumladan, bolalar mehnatini jalb qilish uchun rag'batlarni oshiradi.
Biroq, globallashuv tarmoqlar darajasini ham tan oladi, bu bizni inson huquqlari harakatining paydo bo'lishiga olib keladi, masalan, adolatli savdoni yaratish, bolalar mehnatini tarqatish va inson huquqlarining umumbashariy madaniyatini rag'batlantirish.
Endi biz globallashuv nima ekanligini va uning ba'zi xususiyatlarini ko'rib chiqdik, biz globallashuv iqtisodiyot, siyosat, madaniyat va ijtimoiy kabi turli sohalarda taqdim etadigan eng muhim afzalliklarni ko'ramiz.


Globallashuvning o`ziga xos xususiyatlari.
Globallashuv jarayonidan keyin xalqaro nazoratni saqlab qolish uchun yangi siyosat, shartnomalar va savdo, madaniy, texnologik, siyosiy va iqtisodiy aloqalar orqali yangi dunyo tartibi yaratiladi. Masalan, iqtisodiyotda yangi bozorlarni ochishga ruxsat berish orqali milliy va xalqaro iqtisodlarni o'zaro bog'lash uchun erkin savdoga yordam beriladi.
Shuningdek, siyosatda savdo tartibi, huquq va erkinliklarini belgilovchi qoidalar o'rnatiladi. Madaniyatda esa urf-odatlar, qadriyatlar va an'analar almashildi.
Globallashuv millionlab odamlarga yaxshiroq hayot sifati va yaxshi ish izlab hijrat qilish imkonini berdi. Buning sharofati bilan minglab xalqaro kompaniyalar va sanoat korxonalari boshqa mamlakatlardan ko‘chib kelgan odamlarni o‘qitish va o‘qitish uchun ish o‘rinlari ochdi va shu tariqa ularga o‘sha mamlakatda o‘z hayotlarini davom ettirish imkoniyatini berdi.
Texnologik inqilob globallashuvning asosiy elementi bo'ldi, bugungi kunda texnologik taraqqiyot tarmoqlar va Internet orqali aloqa o'rnatmoqda, millionlab odamlarga chegaralarsiz axborot, g'oyalar va madaniyatlarni ulash, almashish va almashish imkonini beradi.
Butun dunyoda mahsulotlar, tovarlar va xizmatlarning erkin savdosi yo'lga qo'yilgan.Tijoriy takliflarning kengroq xilma-xilligi, iste'molni oshirish va iqtisodiyotga foyda keltiradi.Ishlab chiqarish xarajatlari kamayadi.Bu kompaniyalar o'rtasidagi raqobatni rag'batlantiradi va bu mahsulot sifatini oshiradi.Sanoatlarning texnologik taraqqiyoti tufayli ko'proq ishlab chiqarish, tezroq va samaraliroq.Rivojlanayotganmamlakatlardaishbilanta'minlashimkoniyatlariyaxshilandi, arzonroqishchikuchivaxomashyotufaylitransmilliykompaniyalaro'zlariningboshqarorgohlariniushbumamlakatlardatashkiletadilar.

Siyosat

-Xalqarodarajadagiqonunlargao'zgartirishlar kiritish, savdoni rivojlantirish.
-Hamkorlik rejalarini rag'batlantiradi.
-Huquqiy va tijorat xavfsizligini kafolatlaydi.
-Inson huquqlarini himoya qiluvchi tashkilotlar.

Madaniyat ga afzalliklar :

-Bilimlarni boyitgan madaniyatlar aralashmasi.
-Atrof-muhit va sayyorani asrash chora-tadbirlari.
-Turistik faoliyatni rag'batlantiradi.
-Umumjahon umumiy axloqiy qadriyatlar.
-Kattaroq lingvistik diapazon.
-Inson huquqlari doirasi kengaymoqda.

Iqtisodiyotmizga keltirilgan afzalliklar :

Rivojlangan mamlakatlar o'rtasidagi iqtisodiy nomutanosiblik bu jihatdan rivojlanmagan mamlakatlarga va beqaror iqtisodiyotga ega.Rivojlangan mamlakatlarda transmilliy kompaniyalarning ko'chirilishi tufayli ishsizlikning ortishi, chunki ular o'z shtab-kvartiralarini ishchi kuchi va xom ashyo arzonroq bo'lgan rivojlanmagan mamlakatlarga ko'chirishadi.Kapitalizmning kengayishi kichik kompaniyalar zarariga yirik kompaniyalarga foyda keltiradi va shu bilan bir mamlakat aholisi o'rtasida iqtisodiy nomutanosiblikni keltirib chiqaradi.Qishloq xo'jaligi kabi mehnat sifati texnologiyadan ommaviy ravishda foydalanadigan tarmoqlar tufayli pasayadi.Tabiiy resurslardan foydalanish natijasida atrof-muhitga ta'siri ko`payadi.

Siyosatda:

• 
  Bu milliy suverenitetni kamaytirib, xorijiy interventsionizmni o'z ichiga oladi.
  
• 
  Milliy o'ziga xoslikning yo'qolishi siyosiy va ijtimoiy bo'linishni keltirib chiqarishi mumkin.
  
• 
  Jamiyat uchun potentsial xavfli bo'lishi mumkin bo'lgan ultramilliy radikal sektorning paydo bo'lishi.
  
• 
  U neoimperializm va neokolonializm jarayonlarini keltirib chiqarishi mumkin.
  

Globallashuvning salbiy tomonlari.

Globallashuvning afzalliklari haqida gapirganimiz sababli, uning kamchiliklari haqida gapirish vaqti keldi. Iqtisodiyot, siyosat, madaniyat va ijtimoiy sohalarning turli jabhalariga zarar etkazuvchi bu jarayonning qarama-qarshi tomonlarini ko'rib chiqaylik, keling, bu kamchiliklar nima ekanligini bilib olaylik:

Rivojlangan mamlakatlar o'rtasidagi iqtisodiy nomutanosiblik bu jihatdanrivojlanmagan mamlakatlarga va beqaror iqtisodiyotga ega.Rivojlangan mamlakatlarda transmilliy kompaniyalarning ko'chirilishi tufayli ishsizlikning ortishi, chunki ular o'z shtab-kvartiralarini ishchi kuchi va xom ashyo arzonroq bo'lgan rivojlanmagan mamlakatlarga ko'chirishadi.
Kapitalizmning kengayishi kichik kompaniyalar zarariga yirik kompaniyalarga foyda keltiradi va shu bilan bir mamlakat aholisi o'rtasida iqtisodiy nomutanosiblikni keltirib chiqaradi.Qishloq xo'jaligi kabi mehnat sifati texnologiyadan ommaviy ravishda foydalanadigan tarmoqlar tufayli pasayadi.Tabiiy resurslardan foydalanish natijasida atrof-muhitga ta'siri.

Madaniyatmizga bo`lgan ta`siri :

• 
  Transkulturatsiya milliy o'ziga xoslikni yo'qotishiga olib keladi, chunki mahalliy madaniyat yo'qoladi.
  
• 
  Madaniyatlar yoki etnik guruhlarga mansub aholining ozchilik tillari yo'qolishi mumkin.
  
• 
  Mahalliy urf-odatlar, odatda, boshqa mamlakatlarga xos bo'lgan an'analar bilan almashtirilishi mumkin.
  

Ijtimoiy ta`siri :

• 
  Bu tartibsiz immigratsiya, bag'rikenglik, turli urf-odatlar, e'tiqodlar yoki an'analar va boshqalar tufayli turli odamlar o'rtasida nizolarni keltirib chiqaradi.
  
• 
  Fikrlarning oz xilma-xilligi, agar bir fikr oqimi boshqalardan ustun bo'lsa.
  
• 
  Ijtimoiy tengsizlik kambag'allik sektorlarida turli ta'lim, texnologik va iqtisodiy resurslardan foydalanish va foydalanishni cheklaydi.
  

Xulosa
Xulosa qilishimiz mumkinki, yirik, o'rta va kichik kompaniyalar ushbu globallashuvga moslashishga majbur bo'ldilar, chunki yangi bozorlar tobora erkin va globallashib bormoqda. Ular, shuningdek, sanoatda ko'proq texnologiyani joriy etayotgan kompaniyalar o'rtasidagi raqobat tufayli innovatsiyalarga majbur bo'ldilar va bu ko'p iqtisodiy kuchga ega bo'lmagan kompaniyalar bozoriga zarar etkazadi.
Boshqa tomondan, globallashuvga qarshi kurashchilar adolatli jamiyat va boyliklarning adolatli taqsimlanishi tarafdori, ko‘p millatli tashkilotlarning cheksiz qudratiga va jahon iqtisodiy institutlarini demokratlashtirishga qarshi.XulosaqilibaytgandaqisqavaqtichidamamlakatimizXalqarosavdoniishlabchiqaoldiammohozirgikundauniyanadatakomillashtirishmasalasiko’ndalangbo’libturibdi.
MamlakatimizXalqarosavdodaanchauzoqniko’zlab, qisqamuddatlimanfaatlardanqochganholdasiyosatolibbormoqdadeyishimizmunkin. ChunkihozirgiintegratsiyajarayonlarningkuchayibborishisharoitidaO’zbekistonikkitabir-birigaqarama-qarshibo’lganfaktorlarta’siriostidaqolmoqda: birtomonlamao’ylangandaqisqamuddatlidavrdatezdaxom-ashyoresurslarinivayarimtayyormahsulotlarnieksportqilganholdaosonginavalyutaishlashmumkin, ammoboshqatomonlamao’ylangandauzoqmuddatlidavrdatayyormahsulotishlabchiqaradigan, uningsifatinioshiradigan, xalqarostandartlargato’liqjavobberadiganmahsulotlarishlabchiqaradigan, bubilanuningjahonbozoridaraqobatbardoshqiladigansohalarrivojigaalohidae’tiborqaratilishilozim. Busohadaallaqachonko’zgako’rinarlinatijalargaerishildi. O’zbekistonninginvestitsionsiyosatichetelto’gridan-to’g’riinvestitsiyalarinimamlakatimizgakiribkelishigaasosbo’ladiganqulayinvestitsionmuhityaratmoqda. Iqtisodiyotimizningturlisohalaridanafaqatxom-ashyoeksportibilanshug’ullanadiganbalkitayyormahsulotlarishlabchiqarishgaixtisoslashadiganqo’shmakorxonalartuzishloyihalariishlabchiqilganvachiqilmoqda.

Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati.

1. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. -T.:«O’zbekiston» 2017.
2.O’zbekiston Respublikasining «Tadbirkorlik faoliyatining kafolatlari to’g’risida»gi Qonuni (yangi taxrir). 2012 yil 2 may.
3. O’zbekiston Respublikasining Qonuni. Oilaviy tadbirkorlik to’g’risida // O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to’plami, 2012 y., 17-son, 188-modda:
4. Pugach I.L. Kichik va oilaviy biznes: tashkil etish va rivojlantirish (tadbirkorlik uchun qo’llanma). Iqtisodiy rivojlanishga ko’maklashish markazi. Toshkent 2012 yil
5. LipmanFr.The familybusiness guide, NYPalrave macmillan, 2010.
6. Frederick D. Lipman The Family Business Guide, 2010
7. Mamatov B. va boshq. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik loyixalarini moliyalashtirish. O’kuv qo’llanma. – Toshkent: TMI, 2007. -1526.
Internet saytlar.
1. www.gov.uz – O’zbekiston Respublikasi Hukumat portali;
2. www.lex.uz – O’zbekiston Respublikasi milliy qonunchilik bazasi;
3. www.mehnat.uz – O’zbekiston Respublikasi Mehnat vazirligining rasmiy web-sayti;
4. www.statistics.uz – O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi rasmiy sayti.
5. ww.aim.uz
6. www.wikipedia.uz