2. Sensor, perseptiv hamda kognitiv rivojlanish. Predmetlar bilan o‘ynash, his-tuyg‘uning o‘sishi yoki jonlanishi

Go‘daklik va ilk bolalik davridagi bolalarning psixologik o‘ziga hosligi. 
 

---

Ko‘rsatkichlar 
3-4 yosh 
Tafakkur 
Ko‘rgazmali-obrazli. 
Nutq 
Bog‘langan nutqini shakllanishi, egoni 
tushuna boshlash. 
Bilish jarayonlarining ixtiyoriyligi 
D\T va xotira ixtiyorsiz. 
Fiziologik ta’sirchanlik 
Noqulaylikka yuqori ta’sirchanlik. 
Bilish obekti 
Bevosita o‘rab turgan predmetlar, 
ularning hususiyati va vazifasi. 
Bilish usuli 
Eksperiment, konstruksiyalash. 
Muvaffaqiyat sharti 
Rivojlantiruvchi soha va kattalar bilan 
sheriklik munosabati. 
Muloqot shakli 
Vaziyatli-faoliyatli. 
Tengdoshlar bilan munosabat 
Kam qiziqarli. 
Kattalar bilan munosabat 
Faoliyat usullari manbai va ijoddagi 
sherik. 
Nizolar 
Kattalar bilan (“meno‘zim”) ning 
davomi sifatida. 
Emotsiyalar 
Kuchli modallik, keskin ko‘chish. 
O‘yinning faoliyati 
Kattalar bilan sheriklik, o‘yinchoqlar 
bilan individual o‘yin harakati. 
D.B.Elkonin fikricha, bir yoshgacha bola psixikasi o‘sishining o‘ziga xos 
xususiyatlari quyidagilardan iborat: 1) kattalar nutqini tushunish hamda, dastlabki 
so‘zlarni mustaqil talaffuz qilish; 2) predmetlar bilan xilma-xil harakatlarni 
uyg‘unlashtirib, ish-harakatini bajarish; 3) yurishga urinishning ro‘y berishi; 4) 
xatti-harakatni so‘z bilan boshqara olish; 5) so‘z bilan go‘dakning idrok qilish 
faoliyatini boshqarish va hokazolar. 
Shunday qilib, bir yoshgacha go‘dak egallagan eng qimmatli xususiyat paydo 
bo‘ladi va u boladagi ijtimoiy ehtiyojning vujudga kelishida va uning shu ehtiyoj 
orqali katta yoshdagi odamlar bilan bevosita muloqotga kirishida o‘z ifodasini 
topadi. Shuning uchun jismlar bilan maqsadga muvofiq xatti-harakatlarni birgalikda 
amalga oshirishda, bilish jarayonlari va shakllari zamirida muloqotga ehtiyoj 
tug‘iladi. Go‘dakning o‘sishi kattalar bilan muloqotga kirishish natijasida ro‘y 
beradi.