2. Texnologik qism Mahsulotning nomenklaturasi

Portlandsement bo’yicha sex mahsuldorligini hisoblash.

Ushbu bo‘limda tsexning ish tartibiga ko‘ra yarim tayyor va tayyor mahsulot bo‘yicha ishlab chiqarishning mumkin bo‘lgan talofatlari xisobi beriladi.

Har bir ishlab chiqarish jarayonida,yetkazib berishda, saqlashda, foydalanishda va boshqa jarayonlarda albatta talofatlar, braklar umuman olganda yo‘qotilishlar bo‘ladi. Shuning uchun hisoblanganda albatta bu jarayonlarni ham hisoblash zarur.
Bog‘lovchi moddalar ishlab chiqarish zavodlari uchun talofatlar 1 – 3 % gacha olinadi.Har texnalogik jarayon uchun ishlab chiqarishni hisobi quydagi formula bo‘richahisoblanadi:


Jadval № - 2.4
Korxonaning ishlab chiqarish hisobi.

№		Mahsulot ning nomi		Bir yillik ishlab chiqarishlar soni		Ishlab chiqarish ,t
						Yilda		sutkada		navbatda		Soatda
1	Portlandsement			100000		100000		286		95		12

1. 
   V=M/P=286/3.1=92.25 Fombor=90M²
   
2. 
   V_mat=Q*3=286*3.1*3=2 660 m³
   

V_oms =V_oms/k =2660/0,8=3325 m³ k=0,8
L_omb =V_omb*/Fomber =3325/90=37
Tayyor MAHSULOT OMBORI
Val=A/100 000*4/365*K G
K=0,8
G=3,1 V_cil=100 000*4/365*0,8*3,1=393
2)V₁= V_cil /12=393/12=32.75 m³
3)H=4*V1/p*d²=4*32.75/3,14*64=0.65 m
E_cil E/P_yil K=0,75
4) P_yil =N*F*K_b*K₃*1.1/0,8=K=0,85=3325*90*0,75*0,85*1,1/0,8=262311.3
MEHNAT UNUMDORLIGI
5)K_i=K_y*K_p=190 Ky=190 Kp=3,1
E=N/KI=3325/372=8,94
6)C=Q/F=100 000/46.08=2170.1

5. Xom ashyo va yarim fabrikatlarga sexning talabinianiqlash.

Tsex dasturini bajarish uchun xom ashy ova yarim tayyor mahsulotlarda ehtiyojlik hisobi(talofatlar va namlikni hisobga olganda) quydagilarni hisobga olishkerak:

• 
  bog‘lovchi moddani va hom ashyoviy birikmani yoki moddani tarkibini hisobi;
  
• 
  ko‘rsatilgan hisoblar bir tonna bog‘lovchi modda hisobiga ishlab chiqarish kerak;
  
• 
  hom ashyo xarajatlari to‘g‘risidama‘lumotlar.
  

Maydalash va Tuyush sexlari uchun.
Jadval № - 2.5.

№	Xom ashyo va yarim tayyor mahsulotlar	O‘lchash soni Tonna (tonna)	Harajat,t
			soatiga	navbatiga	sutkaga	Yiliga
1	Klinker 97 % Ohak tosh75% Gil 25 %	262311.3	405 438 101	3245.2 3504.8 811.3	6490.5 7009.6 1622.6	1979591.5 2137958 494897
2	Gips 3%		12.5	100	200	61224.5

Kuydirish tsexi uchun.
Jadval № -2.5

№	Xom ashyo va yarim tayyor mahsulotlar	O‘lchash soni Tonna (tonna)	Harajat,t
			soatiga	navbatiga	sutkaga	Yiliga
1	Ohak tosh 75%	1979591.5	254	2036	6108.5	2137958
2	Gil 25 %		59	471.3	1414	494897

Sementni ishlab chiqarish texnologik jarayonida homashyoviybirikmani, hamda kilinkerni kimyoviy minerologik tarkiblari birinchi darajada ahamyatgaega.

Kalsiy karbonatni suvsizlanishi issiqlik 177 kDj yutilishi bilan,quydagicha boradi:
CaCO₃→CaO+CO₂ ↑
1 kg CaCO₃ butunlay bo‘linishida 0,56 kg Ca Ova 0,44 % CO₂ hosil bo‘ladi, demak 1 kg CaO olish uchun (1-1): 0,56=1,786 kg CaCO₃ talab qilinadi.Xuddi shunday proportsiya yordamida klinker olish uchun talab qilinadigan ohaktoshni toppish mumkun.

5. Texnologik uskunalarni tanlash vaasoslash.

Korhona yoki tsexlarga kerakli asbob-uskunalar tanlanganda hom ashyoni sifatli fazilatlari va yakuniy mahsulotga som ashyoni shu asbobda ishlab chiqqandan keyin yakuniy talablari hisoblanishidi.

Agar sex bir necha bo‘limlarni birlashtirsa unda asboblarni hisobini bo‘linmalar bo‘yicha qilini shi kerak.
Bunaqa shart nafaqat hisobni osonlashtiradi,u asboblarni tog‘ri hisoblash, alohida asboblarni bir biriga bog‘lashga yordam beradi.
Hisobni yakunida har bir asbobni qisqacha texnik fazilatlari (pasprti bo‘yicha) jadvalda berilishi kerak.
Asbob uskunalarni hisoblash va tanlashda quydagi formuladan foydalaniladi:


П_М
^{Bu yerda: П} M ^{- o‘rnatilish uchun kerak bo‘ladigan mashinalar soni}
ПT - berilgan texnalogik vazifa bo‘yicha talab qilinadigan soatli ishlab chiqarish; П П - tanlangan mashinani bir soatli ishlab chiqarishi;
K ^вн - asbob uskunani vaqt davomida ishlatish koeffitsenti; (odatda 0,8 – 0,9 deb qabul qilinadi).


Asboblar ro’yxati.
Jadval № - 2.6

№	Asboblarning nomi va qisqacha fazilati	Soni(dona)
1	2	3
1	Jag‘li maydalagich model-PE 500x750 , mahsulot tushadigan oraliqning o‘lchamlari 500x750 mm; mahsuldorlik 45-80 t/soat; dvigatel quvvati 55 kWt; o‘lchamlari 1892x2054x1853 mm;og‘irligi 10.1 t;	1
2	Bolg‘ali maydalagich model-M 20x20 G, mahsulot tushadigan oraliqning o‘lchamlari 500x750 mm; mahsuldorlik 45-80 t/soat; dvigatel quvvati 55 kWt; o‘lchamlari 1892x2054x1853 mm; og‘irligi 10.1 t;	1
3	Valli (валковая) maydalagich model- VD-6090, mahsulot tushadigan oraliqning o‘lchamlari 400x600 mm; mahsuldorlik 15-60 t/soat; dvigatel quvvati 55-75 kWt; o‘lchamlari 2450x1950x1190 mm; og‘irligi 10 t;	1
4	Gil qorishtirgich model Волгоцеммаш Ø12m; Mahsuldorligi 65 – 110 t/soat; Baseyn diametric 12 m; Aralashtirish mexonizmining aylanish chastotasi 9.7 ayl/min; Elektro dvigatel quvvati 160 kWt; Elektr qurilmalarsiz qorishtirgichning massasi – 51.6 t;	1
5	Sharli tegirmon Mahsuldorligi 50 t/soat; Ichki diametr 2600 mm; Uzunligi 13020mm; Aylanish chastotasi 375 ayl/min; Elrktrodvigatel quvvati 1000 kWt;	2
6	Cho‘michli elevator. Model – CMЦ – 130A; Mahsuldorligi – 400 – 550 m^3/soat; Materiallani ko‘tarish balandligi – 26 – 32 m; Zanjirining harakatlanish tezligi – 1.76 m/s; Elektro dvigatelinin quvvati – 75 kWt;	6
7	Konveyrli kalsinnator: model – CMS-89; Silos diametri – 18 m; Aralashtirish vaqti 2 soat; Quvaati – 580 kWt; Sistema massasi – 80t;	2
1	2	3
8	Aylanma pech:CMS-180(4,5-80m); Mahsuldorlik 3300 t/sutka; Klinker kuydirish uchun yoqilg‘i sarfi 117 kg/t; Issiqlik quvvati 135 000 kWt; Elektroenergiya sarfi – 38 kWt*Soat/t; Massasi – 26000 t;	2
9	Sovutgich:mahsuldorligi – 125 t/soat; Yuzasi – 152.8 m^2; Kengligi – 5.88 m; Massa – 490 t;	2
10	Avtomatk filtr press EIMCO:model – AFP IV Mahsuldorligi – 83 m^3/soat; Shnek diametri – 730mm; Dvigatel quvvati – 135.5 kWt; O‘lchamlari:6345x4720x1565mm; Massa 14700 kg;	4
11	Trubali tegirmon Mahsuldorligi 90 t/soat; Ichki diametr 3970 mm; Uzunligi 13920mm; Aylanish chastotasi 500 ayl/min; Elrktrodvigatel quvvati 3150 kWt;	3
12	Sement siloslari Diametri 8 – 18 m; Balandligi 25 - 40 m; Hajmi 2500 – 10 000 t;	6