2. Xufyona iqtisodiyot turlarining tasnifi va uni baholashga nisbatan yondashuvlar

Ular quyidagilardan Iborat:

talon-taroj;

qasddan hizmat mansabini suiistemol qilish va xujalik sohasidagi jinoyatlar;

narkobiznes;

qimor uyinlari;

foxshabozlik;

talonchilik, boshchilik, shahsiy mulkni o’g’irlash;

tovlamachilik, reket va shu kabilar.

• 2. Xufyona iqtisodiyot turlarining tasnifi va uni baholashga nisbatan yondashuvlar

• Xufyona iqtisodiyotning mashxur iqtisodchi E. Fayg tomonidan taklif etilgan tasnifi diqqatga sazavordir..

• Faygning fikriga ko’ra, har bir alohida xufyona iqtisodiyot turining tafsifi uning vakilari buzadigan institutsional qoidalar to'plami bilan belgilanadi, yani ularning faoliyat ko'rsatishi va nnormalarning o’rnatilgan tizimi doirasidan tashkariga chikadi yoki uni chetlab o'tadi va o'z navbatida, o’lchanmaydi va ijtimoiy jihatdan xisobga olinmaydi.

• U yoki bu holatda qanaqa qoidlarining buzilishi xufyona iqtisodiyot turlarini farqlash mezoni hisoblanadi. Ushbu mezondan tasniflash tizimi uchun asos sifatida foydalangan holda, E. Fayg xufyona itisodiy harakatlarning turtta hilini ajratadi :

• Nolegal iqtisodiyot

• Nolegal iqtisodiyot

• giyohvandlik moddalarini noqonuniy ishlab chikarish, choyovchilar tomonidan valyuta ayirboshlanishi va h.k.

• Hisobga olinmagan iqtisodiyot

• Ro’yxatga olinagan iqtisodiyot

• Ro’yhatga olinmagan itisodiyot hukumat statistikasi organarining talablariga ko’ra belgilangan institutsional qoydaliklarni chetlab o'tuvchi iqtisodiy faoliyat turidan tarkib topgan

• Milliy daromadni hisoblash metodikasi uyida ishlab chiqarishning milliy hizobga kiritilishini nazarda tutsa-da, maskur sektor, odatda, uni o’lchashning qiyinligi tufaili, etibordan chetda qoladi. E. Faygning takidlashicha, uy ishlab chiqarishning mavjud baholari shuni kursatmoodaki, u rivojlangan mamlakatlarda ro’yhatga olingan YaIMning 25-50 foizi tashkil qiladi.

•