20-Маъруза: Компьютер вируслари ва вирусдан ҳимояланиш муаммолари Зарарли дастурлар Зарарли дастур бу компьютерга, серверга, мижозга ёки компьютер тармоғига зарар етказиш учун атайлаб яратилган ҳар қандай дастур. Улар юкланувчи код (. exe)

Amiga
фойдаланувчиларининг 40 фоизига тарқалган.
Бугунги кунда вируслар Интернет орқали тарқалмоқда.
Компютер вируслари одатда учта усулдан бири орқали тарқалади:
олиб юрилувчи маълумот сақловчилар, Интернетдан юклаб
олиш ва электрон почта орқали.
Киберхавфсизлик асослари (CSF1316)
Компьютер вируслари қандай тарқалади
Дастлабки даврларда, Интернет тармоғи кенг тарқалмаган
вақтларда,
вируслар кўпинча компютердан компютерга
юқтирилган дискеталар орқали тарқалади. Масалан, SCA
вируси Amiga фойдаланувчилари орасида ноқонуний дастурий
таъминотга эга дисклар орыали тарқалган. Бу зарарсиз вирус
ҳисоблансада,
бир
вақтнинг
ўзида
Amiga
фойдаланувчиларининг 40 фоизига тарқалган.
Бугунги кунда вируслар Интернет орқали тарқалмоқда.
Компютер вируслари одатда учта усулдан бири орқали тарқалади:
олиб юрилувчи маълумот сақловчилар, Интернетдан юклаб
олиш ва электрон почта орқали.
Киберхавфсизлик асослари (CSF1316)
Вирусларга оид статистикалар
[https://www.safetydetectives.com/blog/malware-statistics/]
Америкаликлар кибержиноатлардан жуда ҳам
қўрқади
• 70% америкаликлар компьютер ва онлайн тармоқ орқали шахсий
маълумотларини ўғирланишидан хавотирда. Бошқа ҳолат,
терроризмдан эса 24% аҳоли ва 17% и ўлдирилишларидан
қўрқади.
MS Office – бирламчи нишон
• Энг кенг тарқалган вируслар асосан .exe кенгайтмали файллар
кўринишида бўлса, уларни босмаслик ва почта орқали қабул
қилинганларини юкламасликни ҳамма яхши билади. Бироқ,
фойдаланувчилар
оддий
.doc
файлни
юклашдан
шубҳаланмайдилар. Ҳозирда зарарли дастурларнинг 38% Word
ҳужжатлари сифатида яширинган.
Киберхавфсизлик асослари (CSF1316)
Вирусларга оид статистикалар
[https://www.safetydetectives.com/blog/malware-statistics/]
Ransomware ҳанузгача мавжуд
• Ransomware туридаги зарарли дастурларни ҳозирги кунда
тарқалиши камайган деган гаплар нотўғри. 2019 йилда
ташкилотлар ва фойдаланувчилар томонидан 11.5 миллиард
доллар турли ҳолатлар учун тўланиши кутилмоқда. Уш бу
ҳужумларнинг асосий қурбонлари маҳаллий ташкилотлар бўлиб,
уларга Jackson County, GA, Orange County, NC, ва Baltimore,