20-мавзу: Поляризатцион қурилмалар. Эллиптик ва доиравий қутбланган ёруғликни олиш ва уни текшириш

Чорак тўлқинли пластинка ( дан кичикроқ) – бундай пластинканинг қалинлиги қуйидаги шартни, яъни нинг тоқ сон қийматларида, қаноатлантириши керак:

, бу ерда (17.4)

17.4-rasm.

(17.2) га биноан бундай пластинка, ундан ўтувчи ўзаро перпендикуляр текисликларда қутбланганоддий ва ғайриоддий тўлқинлар орасига қўшимча фазалар фарқи (аниқроғи, , тоқ сон) ни киритади. Бу текислик пластинкада пластинканинг бош йўналишлари дейилувчи иккита йўналишни аниқлайди: биттаси оптик ўққа параллел, иккинчиси эса – унга перпендикулядир.

17.5-rasm.

нинг бундай қийматларида пластинкадан ўтган ёруғлик (17.3) формулага биноан эллиптик қутбланган бўлади, бунда эллипс ва ўқларга олиб келинади (17.4-расм, бу ерда – оптик ўқ). векторнинг айланиш йўналишлари навбатлашади: агар, масалан, =1 да соат стрелкаси бўйича бўлса, =3 да соат стрелкасига қарши ва шу каби.

Агар ясси қутбланган ёруғлик пластинкага унинг қутбланиш текислиги билан пластинканинг оптик ўқи орасидаги бурчак =45˚ ни ташкил қиладиган бурчак остида тушса, у ҳолда оддий ва ғайриоддий тўлқинларнинг амплитудалари бир хил бўладилар ва пластинкадан чиқишда биз доиравий қутбланган ёруғлик оламиз – эллипс айланага ўзгаради (17.5-расм).

пластинкалар одатда кварцдан тайёрланади. Унинг сифатини поляроид ёрдамида текшириш мумкин. Бундай пластинкалар замонавий лазер қурилмаларида қўлланилади.