20-mavzu. Pulning xalqaro munosabatlardagi xarakat reja


Download 0.54 Mb.
bet13/21
Sana14.02.2023
Hajmi0.54 Mb.
#1196854
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21
Bog'liq
20-mavzu. Pulning xalqaro munosabatlardagi xarakat reja

20.7.Valyutaningxaridqobiliyati

Paritetso‘zi,lotinchadan―paritas‖so‘zidanolinganbo‘lib,―muvozanat deganma'nonianglatadi.Valyutapariteti(currencyparity)-birvalyutaningboshqasigaalmashinuvimustahkam,rasmiybelgilanganmunosabatgaaytiladi.
Oltin(kumush)standartisharoitidavalyutaparitetimetallpullarningmiqdorliginisbatiorqalianiqlanadi.
Yagonabaholarqonuni.AgarAvalyutakursiBvalyutaparitetganisbatanoshsaAmamlakatitovarlarinisotibolishvaBmamlakatgaeksportqilishma‗qulhisoblanadi.

16.6-jadval


Yagonabaxolarqonuni


sotuvchi

Ichkinarx

Valyutakursi

DollardaXisoblash

Dollardaginarxi(paritet)

Amerika

190







190

Angliya

116

1,65

116*1,65

191,4

Yaponiya

20000

110

20000/110

181,82

Angliya

116

1,5

116*1,5

174,0


TheEkonomistjurnalitomonidanchopetiladiganBigMakindeksiikkitadavlatpulbirliginingxaridqilishparitetini(XQP)o‘lchashningnorasmiyyo‘libo‘lib,turlimamlakatlardagibirxilnarxdagitovarlarganisbatanvalyutakurslarinitadqiqqilishga,valyutakursinazariyasiniyanadaaniqroqbaholanishigayordamberadi.Dastlabkiishlabchiqarilgankuni1967yildabig-mag47tsentturaredi.KeyingiyildauAmerikastandartigaaylandivanarxi49sentnitashkiletdi.1986yildanboshlabTheEconomistjurnaliBigMacIndexxisoblabe'lonqiladivaupaytdauningnarxi$1.60etdi. U paytda15mamlakatnarxlariberilardi.
Buindeksningnomi―McDonald‘s‖restorantlartizimidasotiladigan―BigMac‖gamburgerinomidanolingan.BigMakindeksi1986-yildaEkonomistjurnalimuxbiriPamVudeltomonidanyarimhazilko‘rinishidabirinchimartatanishtirilganedivashundanbuyonharyilijurnaldanashrettirilibkelinadi.
Tadqiqotchilartomonidanbittabigmakmahsulotisotibolishuchunmamlakatdagio‘rtachaishchisarflashimumkinbo‘lganvaqtmiqdorivaboshqako‘rsatkichlarqo‘shilibBigMakindeksito‘g‘risidagig‘oyaboyitildi.Indeks mahalliyishhaqqisingarifaktorlarasosidao‘rtachaishchiningxaridqobiliyativaboshqako‘rsatkichlarninisbatanhaqqoniyroqko‘rsatibberadi.
Valyutakursiharakatinioldindanbashoratqilishningusullaridanbirishuki,harikkalavalyutadahamtovarvaxizmatlarsavatibirxilnarxdabo‘lishiuchunvalyutalarkursitabiiyravishdao‘rnatilishikerak.BigMakindeksidakengtarmoqlirestorantlartizimidasotiladiganbigmakburgeritovarvaxizmatlarsavativazifasinibajaradi.Aynanbigmaktanlanganingsababinidunyoningko‘plabmamlakatlaribo‘ylabkengtarqalgan―McDonald‘s‖restorantlaritarmog‘iorqalinarxlarto‘g‘risidayetarlichamalumotolishningimkoniyatimavjudligivaboshqalarorqaliko‘rsatishmumkin.Shuasoslargako‘raindeksko‘plabmamlakatlarvalyutalarinitaqqoslashimkoniyatiniberadi.
Keyingiyildauamerikastandartigaaylandivanarxi49tsentnitashqiletdi.1986yildanboshlabTheEconomistjurnaliBigMacIndexxisoblabe‘lonqiladivaupaytdauningnarxi$1.60 yetdi.Upaytda15mamlakatnarxlariberilardi.

Download 0.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling