20-Mavzu: Pulning Xalqaro Munosabatlardagi Xarakati reja

20.8-jadval

Joriy operatsiyalar balansi

Tushum	Chiqim
1.Tovarlar va xizmatlar eksporti 2.Transfertlar: chet eldagi investitsiyalardan tushum mazkur davlatdagi chet el fuqarolarga to‘lovlar (pensiya, aliment, sovgalar, pul o‘tkazmalari va b.) 3. Chet eldan moliyaviy yordam	Tovarlar va xizmatlar importi Transfertlar: Mamlakatdagi chet el investitsiyasidan kelgan daromadlarning to’lanishi Chet elliklarga transfert to‘lovlari Rezidentlarning chet eldan aktivlar sotib olinishi

Joriy operatsiyalar qoldig‘i +	Joriy operatsiyalar qoldig‘i-

Joriy operatsiyalari balansi savdo balansi, xizmatlar balansi, joriy transfert to‘lovlar balansi, chetdan tushum kabilarni o‘zichiga oladi.
Savdo balansi tovarlar eksporti va importini o‘zida ifodalab yil oxirida ijobiy yoki salbiy qoldiqqa ega bo‘ladi. Balansni tuzganda eksport «+» belgisi bilan import
«-» belgisi bilan ifodalanadi va «+» mamlakatga valyuta kelib tushushimini «-» mamlakatdan valyuta chiqib ketishini ifodalaydi. Boshqacha qilib aytganda savdo balansidan eksport kamchilik olishi to‘g‘risida ma‘lumot olish mumkin.
To’lov balanslari operatsiyalari xususiyatiga ko’ra ikki asosiy bo’limni o’z ichiga oladi:
1-bo’lim-joriy operatsiyalar bo’yicha to’lov balansi: tashqi savdo operatsiyalaridan tushumlar va savdo balansi;
Xizmatlar (xalqaro yuk tashishlar, fraxt, sug’urta va boshqalar) va notijorat (patentlar bo’yicha xisob-kitoblar, texnik yordam) balansi, investitsiya bo’yicha daromad va to’lovlar.
1- bo’lim – kapital va kredit xarakati balansi (qisqa va uzoq muddatli operatsiyalar).