232.Budjet defisiti vujudga kelganda unga nisbatan stratigek yondashuv nimalarga e’tibor berishni taqozo etadi.
Byudjet defiisiti vujudga kelganda unga nisbatan strategik
yondashuv quyidagilarga alohida e’tibor berilishini taqozo etadi:
г» byudjet defitsitining mavjudligini maternatik yo‘] bilan hal
qilishga harakat qilmaslik kerak. Chunki, bu holda iqtisodiyotning
«davoianish»i o'rniga «kasalligi» kuchayadi;
• byudjetning balansiiligi, daromadlarning xarajatlardan ko'pligi
sog'lomva uzluksiz rivojlanayotgan iqtisodiyotdan daloiat bermaydi.
Byudjet defitsiti bo‘lishi mumkin:
• byudjet defitsitining miqdori (darajasi), odatda, mamlakat
yalpi milliy mahsulotining 2—3%idan oshmasligi lozim. Ana shu
chegaradan oshilsa, uni tezroq qisqarfirish (yoki shu darajaga
keltirish) choralarini ko'rish kerak;
• byudjet defitsitini qoplash uchun, eng aw alo, davlat
kreditining turli shakllaridan foydalanmoq lozim. Shuningdek, davlat
qimmatbaho qog'oziarini moliyaviy bozorgajoylashtirish maqsadga
muvofiqdir. Aksincha, milliy pul birligi belgilarini zarb etuvchi
uskunani ishga solmaslik kerak;
® byudjet defitsitining darajasini kamaytirish yoki unga barham
berish uchun, birinchi navbatda, iqtisodiyotning o‘zini «davolamoq»
lozim. Aks holda, ana shu maqsadga erishish uchun ko‘zda tutilgan
har qanday tadbir, albatta, muvaffaqiyatsizukka uchraydi
233.Budjet defisetini darajasini kamaytirish va unga barham berish borasidagi amalga oshirilishi lozim bo’lgan chora tadbirlarning asosiy yo’nalishi
Byudjet defitsitining darajasini kamaytirish yoki unga barham
berish borasidagi amalga oshirilishi lozim bo‘lgan chora-tadbirlarning eng asosiy yo‘nalishlari quyidagilardan iborat:
• byudjet xarajatlarining (mablag‘larining) investision yo‘nalishini o‘zgartirish, ularni eng ko‘p samara beradigan yo‘nalishlarga
yo‘naltirish;
• xo‘jalik yuritishning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga oluvchi
moliyaviy imtiyoz va jazolardan keng foydalanish;
• davlatdan moliyalashtirish va davlat iqtisodiyoti sohasini
qisqartirish, xorijiy davlatlargayordam ko'rsatishni keskin kamaytirish;
»harbiy xarajatlarni qisqartirish;
• eng muhim ijtimoiy dasturlarnigina moliyalashtirishni saqlab
qolish, yirik byudjet xarajatlarini talab etuvchi dasturlarni qabul
qilishni to ‘xtatib turish;
e Markaziy bankning qarzlarni davlat qim m atbaho qog'ozlari
shaklida rasm iylashtirm asdan turib hukum at organlariga kredit
berishini taqiqlab qo‘yish;
®xorijiy sarmoyalarni jalb etish;
• va boshqalar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
