21Фонд индекси нима ва нима учун керак?
Download 30.75 Kb.
|
Документ Microsoft Word
|
participation paper), ―Sheriklik qog`ozlari‖ (partnership paper) chiqarilib, ular
bo`yicha investorlar mablag`larini konkret loyihalarga (uy-joy, yo`llar, kasalxonalar va shu kabilarga asoslangan) markaziy va mahalliy hokimiyatlar bilan birgalikda ―Birgalikda moliyalashtirish‖ (―Birgalikda ishtirok etish‖) asosida yo`naltiradilar.esa Islom dini tomonidan ma‘qullanadi va moliyalashtirishning ―Islom‖ shakli deyiladi. Moliya bozorini islomiylashtirish uni soddalashuviga, banklarning rolini oshishiga, yirik oilaviy investorlarni ko`payishiga, depressiv holatga tushishiga, ko`p sonli chakana va yirik xorijiy investorlarning, derivativlar va foizli obligatsiyalar segmentlarini yo`qligiga olib keldi. Ўзбекистон молия бозорининг қандай муаммоларини биласиз? Hozirda O`zbekiston moliya bozorining infratuzilmasi ma‘lum darajada shakllanganligi va unda turli moliyaviy instrumentlar mavjudligi, iqtisodiyotda muhim, lekin muammoli ahamiyatga ega ekanligi bilan ajratib turadi. Uning 55 muammosi shundan iboratki, hozircha O`zbekiston uchun yuqorida keltirilgan muammolarni hal qilishda faolligi kam sezilmoqda. Bunga sabab, uning rivojlanishi hozircha 3.1 paragrafda keltirilgan indikatorlar mezonining ijobiy miqdoriy ko`rsatkichlariga to`liq erishmaganida. Chunki moliya bozori qatnashchilarining faolligi sust, muomaladagi moliyaviy instrumentlarining turi kam, riskliligi va volatillik darajasi baland, kapitalizatsiyasi va likvidliligi past, hajmi kam, oboroti sekin, tartiblashtirish mexanizmi takomil emas va h.k. Bular-ning barchasi vaqtinchalik holat bo`lib, kelajakda boshqa rivojlanayotgan mamlakatlarning moliya bozorlari singari raqobatbardoshlik darajasiga erishishi muqarrar. Hozirda (2007-yilning boshi holatiga ko`ra) moliya bozorining operatsion tuzilmasida uch yuzdan ziyod investitsiya institutlari, beshta birja (Respublika Valyuta Birjasi, ―Toshkent‖ Respublika Fond Birjasi, Respublika tovar-hom ashyo Birjasi, Respublika ko`chmas mulk Birjasi, Agrosanoat Birjasi), ikkita birjadan tashqari elektron savdo tizimi (Banklararo savdo tizimi, ―Elsis-savdo‖ elektron savdo tizimi), ikki mingdan ortiq aksiyadorlik jamiyati, 28 tijorat banki (ulardan 12-tasi aralash mulkchilik shakligaga asoslangan banklar, 10-tasi xususiy bank, 5-tasi xorijiy kapital ishtirokidagi bank, 3-tasi davlat banki), 25-dan ziyod kredit ittifoqlari, 25-dan ziyod sug`urta tashkilotlari, budjetdan tashqari fondlar (bandlik, pensiya, yo`l, fermerlar fondari va h.k.), 1,1 milliondan ziyod aksiyador bo`lgan ichki va xorijiy investorlar (ulardan 1,0 jismoniy shaxslar), budjetdan tashqari fondlar, banklar, kredit ittifoqlari va sug`urta tashkilotlarining ko`p millionli mijozlari faoliyat ko`rsatmoqda. Bunda aksiyadorlik jamiyatlarining jami ustav fondi tahminan 3,0 trln. so`mni tashkil etib, unga mos ravishda taxminan 3,0 mlrd. donaga yaqin aksiyalar chiqarilgan. Ўзбекистон молия бозори қайси моделга мансуб? O`zbekistonda moliya bozori modeli aralash (gibrid, qo`shma) modelga mansub bo`lib, o`zida anglo-sakson, kontinental va Yapon modellari elementlarini ma‘lum darajada mujassamlashtirgan (6-savolga qaralsin). Uning hususiyati shundaki, unda hozircha na banklarning, na moliya institutlarining (investitsiya institutlari, sug`urta tashkilotlari, fondlar), na institutsional investorlarning, na mayda chakana investorlarning alohida ustunligi kuzatilmaydi. Alohida segmentlarga (pul, valyutalar, korporativ va davlat qimmatli qog`ozlari, sug`urta instrumentlari, kredit va banklarning boshqa instrumentlari bozorlariga) ega bo`lib, ular hozirda bir-biri bilan to`liq bog`liq emas va har biri turli vakolatli davlat organlar tomonidan alohida tartiblashtiriladi (muvofiqlashtiriladi va nazorat qilinadi). Bunday organlarga Makaziy bank, Moliya vazirligi, Davlat mulkini boshqarish Qo`mitasi huzuridagi qimmatli qog`ozlar bozori faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilish Markazi kiradi. Moliya bozorida antimonopol siyosatni ko`rsatib o`tilgan organlar bilan birgalikda monopoliyadan chiqarish, raqobatni rivojlantirish va tadbirkorlikni qo`llab-quvvatlash Davlat Qo`mitasi amalga oshiradi Молиявий инструмент ва унинг базиси экввалентлилиги нима? Moliya bozori instrumentlari mazmun-mohiyati ularning bozori bilan hamohang birlikda ko`rib chiqilishi lozim bo`lgan instrumentariy (terminologiya) va metodologiya bilan aniqlanadi. Bunda ularning turlari, hossa va hususiyatlari, chiqarilishi va muomalasi jarayonlaridagi iqtisodiy-huquqiy munosabatlar, bajaradigan funksiyalari ifodalanadiMoliyaviy instrumentlarning mazmun-mohiyatini ochib berish uchun uning instrumentariysini tashkil etuvchi jahon moliya bozori nazariyasi va amaliyotidagi mavjud zamonaviy konseptual tushunchalarga tayanish lozim. Download 30.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|