26. Covid-19 пандемияси савдо ва ривожланишга кўрсатган таьсири

Норасмий корхоналарни, микрофирмалар ва кичик корхоналарни кучайтириш.
Микро корхоналар ва Кичик Микро Корхоналар(КМК)лар глобал иқтисодиётнинг асосини ташкил этади, глобал иш билан бандликнинг учдан икки қисмидан кўпроғи ва ундан кам миқдорда таъминланганларнинг 80 дан 90 фоизигача бўлган кўрсаткичлари мамлакатларнинг КМКларига тегишли бўлади (Халқаро Мехнат Таъминоти, 2020). Лекин улар пандемиянинг берган баъзи аёвсиз зарбалари сабабли хозирда энг заиф қатламлар қаторида хисобланади.
Биринчидан, пандемия микрокомпаниялар ва КМКлар учун бизнес муҳитини сезиларли даражада ўзгартирди ва уларнинг маҳсулотлари ва хизматларига бўлган бозор талабини сезиларли даражада тушириб юборди.Тармоқ даражасида,талаб ва таклифнинг турғунлик кўрсаткичлари кўплаб соҳаларда кузатилган. Бундай пасайишларни асосий иштирокчиси Микрофирмалар ва КМКлар муҳим бўлган хизматлар соҳалари. Бундай хизматларнинг хусусиятлари мамлакатга қараб фарқ қилади, аммо улар одатда қайта тиклана оладиган корхоналар, масалан, турар жой, овқатланиш, кўнгил очиш ва туризм кабилар бунга мисол бўла олади. Бундай хизмат соҳалари,асосан,харакатланиш учун кўп чекловларга хамда кичик омиллардан катта таъсир оладиганлар сирасига киради.
Иккинчидан, микрофирмалар ва КМКларнинг даромадлариннг катта қисми катта йўқотишларга дучор бўлди ва шу каби кўплаб корхоналар контсепция чоралари туфайли ишламай қолган. 2020 йил май ойида пандемиянинг КМКларга таъсири бўйича ўтказилган 40 та сўров натижаларининг хулосаси ушбу корхоналарнинг ярмидан кўпи кескин даромад йўқотишларига дуч келганлигини кўрсатди ва ушбу козхоналарнинг учдан бир қисми бир ой ичида ишдан чиқиб кетишидан қўрқишган. Ривожланаётган минтақа шароитида, пандемияси шундан далолат берадики, Африканинг 54 та давлатини қамраб олган ва таъсирини ҳисобга олган кенг қамровли сўров шуни берадики,козхоналарнинг тўртдан уч қисми ишлаш коеффициентини 30-40 фоизга ва йирик корхоналар эса 50-60 фоизгача йўқотган.
Учинчидан, пандемия кўплаб микрофирмаларнинг ва кичик бизнес ҳаётини сақлаб қолиш учун жуда қийин муаммоларни келтириб чиқарди. Инқироз пайтида нақд пул жуда муҳимдир. Ўз вақтида ташқи ёрдам билан ёрдам берилиши компания бўладим корпорация бўладими ўзини тиклашга сабаб бўлади. Хитойда умумий овқатланиш саноатида ўтказилган сўров натижаларига кўра, танланганларнинг 79 фоизи пул маблағлари билан компаниялар уч ой давомида омон қололмаган.