27-Amaliy mashg’ulot topshiriqlari
Download 162.9 Kb.
|
art terapiya
27-Amaliy mashg’ulot topshiriqlari: Mustaqil ravishda ART-terapiya haqidagi internet ma’lumotlari bilan tanishish. ART-terapiya –bu insonning jismoniy, aqliy va hissiy farovonligini yaxshilash uchun san'atning ijodiy jarayonidan foydalanadigan ekspressiv terapiya shakli бўлиб, hal qilishga yordam beruvchi metod sifatida har bir talaba o’zida qo’llab ko’rsin, tahlilini onlayn jo’natish. ART-terapiyaning turlarini izohlang. Barcha vazifa, tahlil va natijalarni onlayn tarzda jo’natish. Har bir talaba mustaqil ravishda oq qog’ozga o’zi hohlagan turdagi art-terapiyadan foydalanib rasm chizib, onlayn jo’natish. Mustaqil ravishda neyrografika usulida ishlashni o’rganish. Oila a’zolari (bolalar bo’lsa yanayam yahshi) bilan ART-terapiya tashkil qilish, natijalar tahlilini onlayn jo’natish. ART-terapiya uslublaridan foydalanib, har bir talaba art-terapiyani qo’llab ko’rsin, tahlilini onlayn jo’natish. 1.ART-TERAPIYA - (inglizcha san’at – “san’at” + terapiya) - bu san’at va ijodkorlikdan foydalanishga asoslangan psixoterapiya va psixologik tuzatish yo‘nalishi. So‘zning tor ma’nosida art-terapiya odatda bemorning psixo-emotsional holatiga ta’sir etish maqsadida tasviriy san'at bilan davolanishni anglatadi. Artterapiyaning asosiy maqsadi o‘zini ifoda etish qobiliyatini va o‘zini o‘zi bilish qobiliyatini rivojlantirish orqali ruhiy holatni uyg‘unlashtirishdir. San’atni terapevtik maqsadlarda ishlatishning ahamiyati shundaki, u turli xil his-tuyg‘ular va hissiyotlarni ramziy darajada ifodalash va tadqiq qilish uchun ishlatilishi mumkin: sevgi, nafrat, g‘azab, g‘azab, qo‘rquv, quvonch va boshqalar. Art-terapevt bolalar, yoshlar, kattalar va qariyalar bilan ishlaydi. Mijozlar turli xil qiyinchiliklar, nogironlar yoki tashxislarga ega bo'lishi mumkin. Bularga emotsional, xulq-atvor yoki ruhiy salomatlik bilan bog'liq muammolar, o'qish yoki nogironlar, hayotni cheklash holatlari, nevrologik sharoitlar va jismoniy kasalliklar kiradi.Art-terapiya mijozlarning ehtiyojlariga qarab guruhlarda yoki individual ravishda amalga oshiriladi. Bu dam olish yoki san'at darsi emas, garchi mashg'ulotlar yoqimli bo'lishi mumkin. Mijozlarga san'at sohasida oldingi tajriba yoki tajribaga ega bo'lish shart emas.Psixoanaliz ta'siriga qaramay, art-terapevtlar biriktirishga asoslangan psixoterapiya kabi nazariyalardan ilhomlanib, mijozga yo'naltirilgan keng qamrovli yondashuvlarni ishlab chiqdilar, masalan, psixo-ta'lim, onglilik va zehnlashtirishga asoslangan davolash, rahm-shafqatli va kognitiv analitik davolash, va ijtimoiy jalb qilingan amaliyot. Neyro-fan va art-terapiya o'rtasidagi aloqalarni o'rganish BAATning ba'zi konferentsiyalarida ham muhim o'rinni egalladi. Muhimi, art-terapiya amaliyoti bu bilan shug'ullanadigan odamlarning madaniy va ijtimoiy xilma-xilligini aks ettiradigan rivojlandi. Natijasi: Integrativ usullar yordamida art-terapiya ongni, tana va ruhni og'zaki artikulyatsiyadan farq qiladigan usullar bilan jalb qiladi. Kinestetik, hissiy,hissiy va ramziy imkoniyatlar tilning cheklanishini engib o'tadigan retseptiv va ekspressiv aloqaning alternativ usullarini taklif qiladi. Vizual va ramziy ifoda tajribani tinglashga imkon beradi va individual, kommunal va ijtimoiy o'zgarishlarni amalga oshiradi. Tadqiqotlar shuningdek, ijodiy jarayondan foydalanganda saraton kasalligi bilan og'rigan bemorlarning hissiy xafagarchiliklari qanday kamayganligini ko'rsatdi. Davolanish jarayonida ayollar yoga va meditatsiya bilan shug'ullanib, o'zlarining rasmlarini chizdilar; Ushbu harakatlar birgalikda simptomlarni engillashishiga yordam berdi. [21] Boshqa bir tadqiqot 111 ishtirok etgan katta tadqiqotda meditatsiyani san'at bilan birlashtirgan ongga asoslangan art terapiyasining samaradorligini ko'rib chiqdi. [22] o'rganish aralashuvi samaradorligini baholash uchun bunday hayot sifatini, jismoniy alomatlar, ruhiy tushkunlik va tashvish sifatida o'lchov ishlatiladi. Bu optimistik natijalarni berdi, bu xiralashishni sezilarli darajada pasayishi va hayot sifatining sezilarli yaxshilanishi edi.Art-terapiya o'zini va boshqalarning xabardorligini oshirish uchun san'atni yaratishni o'z ichiga oladi. Bu, o'z navbatida, shaxsiy rivojlanishni rag'batlantirishi, engish qobiliyatini oshirishi va kognitiv funktsiyani kuchaytirishi mumkin. U shaxsiyat nazariyalari, inson rivojlanishi, psixologiya, oila tizimlari va san'at ta'limi asosiga qurilgan. Art-terapevtlar ham san'at, ham psixologik terapiya bo'yicha o'qitiladi. Ekspressiv san'at terapiyasining ko'plab foydalari va afzalliklari bor, ular turli sabablarga ko'ra odamlarning hayotini tubdan yaxshilashga yordam beradi. Hatto jiddiy yordamga muhtoj bo'lmasangiz ham, bu uzoq ish haftasidan keyin stressni engillashtirishning yaxshi usuli bo'lishi mumkin. Art-terapiya tobora kengayib borayotgan sohadir, shuning uchun bu martaba maydoni sifatida ham imkoniyatdir! Dadil bo'ling, ijodiy ishlang va ta'sirchan bo'ling va art-terapiyani sinab ko'ring! 3.Art-terapiya turlari, o'zaro ta'sir va faoliyat usullari Ijodkorlik turli yo'llar bilan amalga oshirilishi mumkin. Qanday turlari bor? Art-terapiya ham passiv, ham faol bo'lishi mumkin. Agar passiv uslub haqida gapiradigan bo'lsak, bu darslar paytida tayyor san'at asarlari ishlatilishini anglatadi. Masalan, bemorga rasmni ko'rib chiqish, relyef, haykaltaroshlikning xususiyatlarini o'rganish, kitob o'qish, muayyan musiqa tinglash va h.k. Faol art-terapiya mustaqil ijodkorlik jarayonini nazarda tutadi - odam o'z rasmini chizadi, o'z kollajini, haykalchasini yaratadi va hokazo. Darsda nafaqat bemor, balki shifokor ham qatnashishi mumkin. Birgalikdagi modellashtirish darslari yoki, masalan, fotosuratlar ishonchli munosabatlarga yordam beradi. Bundan tashqari, darslar tuzilishi mumkin (shifokor mavzuni, san'at turini mustaqil ravishda tanlaydi, namunalarni namoyish qiladi) va tuzilmagan (bunday hollarda bemor ijodkorlik, materiallar, ranglar va boshqalarni mustaqil ravishda tanlaydi). Aytgancha, art-terapiya nafaqat tasviriy san'atni anglatadi. Davolash jarayonida bemorlar musiqa, raqs, yozuv va boshqalar bilan shug'ullanishlari mumkin. Ko'rib turganingizdek, art-terapiyaning asosiy yo'nalishlari va turlari nihoyatda xilma-xildir. Bu, o'z navbatida, tajriba uchun juda katta maydonni yaratadi. Shifokor darslar sxemasini doimiy ravishda o'zgartirishi mumkin (masalan, birinchi navbatda bemorga tayyor rasmlarni o'rganish tavsiya etiladi, keyingi mashg'ulotda esa o'zidan biron narsani chizish kerak), muqobil ijod turlari va boshqalar. Art-terapiyaning asosiy turlari: izoterapiya va uning xususiyatlari Izoterapiya - bu tasviriy san'at yordamida davolanish. Bugungi kunda ushbu uslub eng mashhurlaridan biridir. Rasm chizish kishiga chuqur mojarolarni engish, g'azab, tajovuz va umidsizlikni tashlash imkoniyatini beradi. Bundan tashqari, bemor ish oxirida qoniqishni his qiladi. Inson tomonidan yaratilgan rasmlar yoki boshqa san'at asarlari ijtimoiy maqbullikni olishga, o'ziga bo'lgan hurmatni oshirishga va izolyatsiya va murakkablikni engishga yordam beradi. Rasmlarni yaratish mavzusi, uslubi va materiallari unchalik muhim emas. Dars paytida bemor qandaydir mavhum narsani chizishi mumkin. Bolalar uchun art-terapiyaning shunga o'xshash turlari shunchaki xudojo'y. Qabul qiling, hamma ham rassomning iste'dodi bilan tug'ilmaydi. Va bu erda eng kichigi ham, masalan, barmoqlar yordamida chizilgan asarlar yaratishi mumkin. 6.Neyrografika - bu grafik metod bo‘lib, marker va qog‘oz yordamida bizga berilgan vazifani chizib berishimizga aytiladi. Buning uchun inson o‘z tajribasidan kelib chiqqan his-xayajonli muammolarini tasvir orqali ko‘rsatadi va muammo burchaklarini yaxlitlashni o‘rganadi. Ushbu g‘ayrioddiy uslub nafaqat muammoni hal qilish imkonini, balki ijodiy fikrlashni rivojlantirish va o‘zi tomonidan noyob bir fikr, loyiha yaratish imkonini beradi. Bu oxir oqibatda emotsional xotirjamlikka, his-xayajonli holatni jilovlashga olib keladi. Neyrografika bu aslida alkimyogarlikning bir ko'rinishidir. Alkimyogarlik nima ekanini bilsangiz kerak. Agar bilmasangiz men aytib beraman. Ular juda qadimdan bor bo'lishgan. Hozir ham bor. Aslida har bir inson alkimyogar bo'lishi mumkin. Ular istalgan moddani oltinga aylantirishgan, tabiat kuchlarini boshqarishgan. Albatta bu sehrgarlikka o'xshab eshtiladi. Ammo bu yerda sehrdan ham kuchliroq narsa bor bu SEVGI. SHARTSIZ SEVGI. Inson biror narsani boshqa narsaga aylantirishi uchun sevgisidan foydalanadi. Masalan, qaxrni mehrga, g'amni quvonchga, dushmanni do'stga aylantirish mumkin. Faqat sevgi bilan. Shartsiz sevgida Eshtilishidan yaxshidek. Ammo bu sizdan kuch, chidam va bardosh talab qilsa, demak bu ishga qo'l urmagan ma'qul. Shartsiz sevgi boshqalarga berilmaydi. U o'zingizga qaratilganda manzil to'g'ri tanlangan bo'ladi. Sevgini shartsizlikni dastlab o'zizdan boshlaysiz. Shunda sevgi qalbingizda to'lib butun olamingizni qamrab oladi!!! Va atrofga sizib chiqadi, tarladi, quyilib oqadi! Shunda o'z o'zidan mo'jizalar sodir bo'la boshlaydi. Kundalik harakatlarning aksariyatini biz avtomatik ravishda bajaramiz. Har bir insonda har xil vaziyatlarda foydalanadigan vaqt o'tishi bilan shakllanadigan va mustahkamlanadigan xulq-atvor odatlari mavjud. Ular o'zlarining va boshqa odamlarning hayot davomida to'plagan tajribalariga asoslanadi. Masalan: qaynoq suv issiq, oqim zararli bo'lishi mumkin va savolga javobni bilmaslik yomon baholanishi mumkin. Har bir naqsh ma'lum bir javob bilan bog'liq va har bir bunday naqsh miyamizdagi neyron aloqadir. Ushbu shablon bilimlari qanchalik ko'p ishlatilsa, ulanish kuchayadi. 7. Download 162.9 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling