|
Саволлар
|
Жавоблар
|
1
|
Антарктида материги географик урни ва жойлашуви
|
Antarkida yunoncha "anti"-qarama—qarshi,teskari "Arktika"-shimoliy ya‘ni Ariktikaning teskari tonomi ma‘nosini anglatadi.Antarktida Janubiy qutbiy doirada,boshqa materiklardan juda uzoqda joylashgan yagona materik.Materikni o‘rab turgan 12ta tashqi dengizi bor.
|
2
|
Антарктида материги кашф этилиши
|
Antarktidani 1820-yilning 16-yanvar kunirassyalik degizchilar F.Bellensgauzen va M.Lazarevlar kash etdilar.Norvegiyalik R.Amundsen 1911-yilning 14-dekabr kuni birinchi bo‘lib,undan bir oycha keyin ingliz R.Skottikkinchi bolib qutibga boradi.
|
3
|
Антарктида материги ер юзасининг тузилиши ва музликлари
|
Antarktida qadimgi Pangeya,keyinchalik Gondvana yirik materiklardanajralib,mustaqil materikka aylangan.Alp tog‘ burmalanishida ko‘tarilgan Transantarktida tog‘ tizmasi Antarktidani ikki qisimga bo‘lib turadi.Muz bosish 360 mln yil avval boshlangan.Hozirgi muzliklar 20 mln yil muqaddam hosil bo‘lgan
|
4
|
Океания денгизлари ва қўлтиқлар
|
———
|
5
|
Антарктида материги иклими
|
Materik ichkarishida sovuq va quruq atarktida hovo massalari(antisiklonlar)shakillanandi.Natijada ,yuqori hovo bosimi ta‘sirida shimolga yo‘nalishdagi kuchli shamollar okean tomon esadi."Shamollar oqimi "nomini olgan bunday shamollar 600-800 km kenglikdagi hududda esadi,tezligi soatiga esa bir soniyada 30-35 m,ba‘zan 90 m gacha yetadi.Qish oylarida(aprel-sentabr)hovoning o‘rtacha harorati —60°C k‘pincha —70,—80°C dan past bo‘ladi.
|
6
|
Антарктида материги органик дуньяси
|
Materik muz-qorlar bn qoplanganligi bilan qoplanganligi ichki qisimlarda organizmlar yopq hisob.Lekin materikka tutash okean suvlarida hayvonot olami nisbatan ko‘p.Bu sohil zo‘nasida planktonlar va kril(mayda baliq)lani istemol qiladiga ko‘k kit,tulenlar va ko‘plab Pingvinlar yashaydi.Bu yerda pingvinlarning 17 turi anqlangan.Ayniqsa go‘zal imperator (bo‘yi 1m atrofida,og‘irligi 50kg gacha )va kicikroq Adeli pingvinlari ko‘p.
|
