3 -мавзу қимматбаҳо тарихий ва меъморий меросга эга бўлган шаҳарларни реконструкция қилиш хусусиятлари

Транспорт муаммолари реконструкция жараёнида катта қийинчиликларни билдиради. Кўп тарихий шаҳарларда асосий транспорт йўналишлари меъморий ёдгорликлар билан энг тўйинган марказий минтақалар орқали ўтади (қадимий шаҳарларнинг радиал-думалоқ тартибини эсланг) ва баъзи ҳолларда шаҳарнинг асосий кўчаси транзит йўлининг бир қисми ҳисобланади.
Транспортнинг кўпайиши туфайли транспорт атмосферани ифлослантиради, эски шаҳарларнинг тор кўчаларида тирбандлик ва биноларнинг тебранишига олиб келади. Шу боис тарихий шаҳарларнинг марказий кўчаларини шаҳар транспортидан озод қилиш ва пиёдалар ҳаракатини таъминлаш муаммоси тобора кескинлашиб бормоқда. Транзит ташиш учун айланма йўллар (айланма айланма йўллар) қурилишини амалга ошириш зарур бўлади.
Тарихий шаҳарлар табиатан жуда хилма -хилдир. Бу кичик, ўрта ва йирик шаҳарлар, тез ривожланаётган саноат ва шаҳарларнинг тарихий чегараларида қолган шаҳарлари. Шаҳарлар борки, унда барча қадимий бинолар бадиий аҳамиятга эга, меъморий ёдгорликлар фақат марказий қисмда тўпланган ёки оддий бинолар билан кесишган ёки табиий муҳитга мос келадиган марказий қисмида жойлашган. Ноёб меъморий ёдгорликларга эга бўлмаган, лекин жойлашуви меъморий аҳамиятга эга бўлган шаҳарлар бор. Бироқ, уларнинг барчаси турлича ва ўзига хос тарихий қадриятларга эга.
Шундай қилиб, ҳар бир шаҳар - бу бошқасидан фарқ қиладиган жуда аниқ меъморий ечимларни талаб қиладиган янги муаммо. Хива, Бухоро, Самарқандда архитектура ёдгорликлари жойлашган. Тошкентда улар асосан тарихий қисмда тўпланган, лекин улар шаҳарнинг тарихий тувалида ҳам кесишган. Лвов ва Вилнюс - турли даврлар ва бадиий услубларнинг бир - бирига боғланган қатламлари: готика, уйғониш, барокко, классицизм ва модерн.
Бу шаҳарлар марказларини сақлаш ва қайта тиклашдан мақсад бебаҳо меъморий ва шаҳарсозлик меросини асраб -авайлаш ва уни замонавий фаол фойдаланишга мослаштиришдир. Лекин ҳар бир шаҳарга ёндашув ва усул бир хил эмас. Масалан, эски Лвовнинг марказий ядроси яхши сақланиб қолган. Унинг бутун ҳудуди тарихий ва меъморий қўриқхона деб эълон қилинди, бу ерда ҳар қандай, ҳатто энг кичик ўзгаришлар ҳам назорат остида. Нафақат тарихий бинолар, балки шаҳарнинг бутун шаҳарсозлик тузилмаси ҳимояга олинди. Марказда янги қурилиш тақиқланади. Аммо бу бинолар музей экспонатлари сифатида парчаланмаган. Уларда одамлар яшайди, муассасалар ишлайди - яъни. барча ёдгорликлар ишлайди. Шаҳарнинг ривожланиши фақат чеккада жойлашган янги турар жойлар қурилиши билан амалга оширилади.

Улуғ Ватан уруши пайтида Вилнюс, Краков, Варшава, Познан ва бошқа Европа шаҳарлари азоб чекдилар. Бўшлиқлар ва бўш ерлар урушдан кейинги шаҳарнинг зич тўқимасида ҳосил бўлган. Шаҳарнинг хажмий-фазовий ва режалаштириш тузилмасини қайта тиклаш бу йўқотишларни тўлдиришни талаб қилди. Эски шаҳарда янги қурилиш муаммоси бор эди. Ва бу ерда хушмуомалалик билан амалга оширилади, лекин маълум бир тенденция билан - янги бинолар, биноларнинг йўқолган ҳажмли - фазовий таркибини тиклайди, меъморий шакллари ва умумий талқини нуқтаи назаридан, ички режалаштириш тузилиши жиҳатидан анча замонавий бинолар бўлиб, улар ўзини кўрсатмайди. режалаштиришнинг тарихий услубининг ҳар қандай талқинига. Фақат алоҳида қимматбаҳо бино (сарой мажмуалари, қалъалар ва бошқалар) йўқолган тақдирда унинг тўлиқ шакли тикланади. Вайрон бўлган, қиммат бўлмаган муҳит бузилади, баъзида девор қолдиқлари ободонлаштириш тарзида қолдирилади, бу эса эски эски турар-жой биносининг тузилишига ишора қилади. Бу ёндашув ваколатли ҳисобланади.

Шундай қилиб, ҳар бир шаҳарнинг ўз муаммолари бор, лекин уларнинг барчаси бу шаҳарлар ифодаловчи бебаҳо тарихий меросни асраш ва улардан фойдаланиш вазифаси билан боғлиқ, лекин уларнинг режалаштириш тузилиши ва ижтимоий ривожланишини ҳисобга олган ҳолда.
Буларнинг барчаси шаҳарсозликнинг моҳирона ёндашувини талаб қилади, бунда реконструкция объектининг барча жиҳатлари ва хусусиятлари пухта ҳисобга олинади.