3- mavzu: Kampyuter viruslari va ularning turlari. Kampyuter viruslaridan saqlanishning ehtiyotkorlik tadbirlari. Kaperskiy, Not 32 antivirus dasturlari bilan ishlash. Antivirus dasturlari bazasini yangilash. Reja

Revizor dasturlar — dastlab dastur va diskning tizimli sohasi ’> haqidagi ma’lumotlami xotiraga oladi, so‘ngra ulami dastlabkisi bilan з solishtiradi. Mos kelmagan hollar haqida foydalanuvchiga ma’lum qiladi. i Masalan, CRCLIST va CRCTEST dasturlar.

Doktor revizorlar -revizor va doktoming aralashmasi, boshqacha r aytganda, fayl va diskning tizimli sohasidagi o‘zgarishlarni nafaqat , aniqlaydigan, balki o‘zgargan holda ularni dastlabki holatga qaytarishi a mumkin bo‘lgan dasturlardir.

Filtr dasturlar yoki rezident dasturlar kompyuterning tezkor i xotirasida rezidentday oylanadi va viruslar tomonidan zararni i ko‘paytirish va ziyon yetkazish maqsadida operatsion tizimga qilinayotgan murojaatlarni ushlab qolib, ular haqida foydalanuvchi i ga ma’lum qiladi. Foydalanuvchi ushbu amalni bajarish yoki bajarmaslikka ko‘rsatma beradi. Masalan, Flushot Plus va Antirus dasturlari.

Virusga qarshi dasturlar qvvatiga qarab bir necha turga bo‘linadi. Quyida eng ko‘p tarqalgan virusga qarshi DSAV 2.0 («Dialognauka г А.В.») kompleksi bilan tanishamiz. Uning tarkibiga quyidagilar kiradi: i

1 AIDSTEST — viruslarni aniqlash va yo‘qotish uchun r mo‘ljallangan virusga qarshi ko‘p qirrali dastur (har haftada i yangilanib turadi).

2. Doctor WEB (Dr Web) — yangidan yaratilgan, ma’lum va noma’lum viruslarni aniqlash va yo‘qotish uchun ishlatiladigan virusga qarshi dastur. U arxivlangan va vaksiyalangan fayllarda ham viruslarni aniqlay oladi (har oyda o‘rtacha 2 marta yangilanadi).

3.ADINF — diskdagi barcha o‘zgarishlarni nazorat qiluvchi, disklarning virusga qarshi revizor dasturi (bir yilda bir necha marta yangilanadi). Diskdagi barcha dasturlarning fizik kamchiliklariM nazorat qiladi. Diskning tizimli sohasini va fayllar holatini esl< qoladi va qayta yuklashda diskdagi o‘zgarishlarni aniqlaydi, ag biror xavfli o‘zgarishlar aniqlansa, foydalanuvchiga bu haqda xab beradi.

4.ADINF CURE MODVLE ADINF disklar revizorida davolash moduli bo‘lib, revizor tomonidan zararlanganligi ani< langan fayllami avtomatik holatda tiklaydi (yiliga bir necha mar yangilanadi).

5.SHERIF — qattiq diskdagi operatsion tizim, dasturlar ’ ma’lumotlar faylini 100% kafolat bilan himoyalovchi rezide dastur.

Bu dasturlar asosan MS DOS muhitida ishlatiladi (ulami Windos muhitiga moslash ham mumkin).

Amalda yuqoridagilarning bittasidan foydalanish maqsadga muvofiq. Biror dasturni o‘rnatib, uni doimiy ravishda yangilab borils foydaliroq bo‘ladi.

Kompyuterlarga virus yuqqanda (yoki yuqqanlik haqida gumc bo‘lsa) quyidagi qoidalarni esda tutish va qo‘llash lozim:

1. 
   Dastlab, qarshi kurash qarorlarini qabul qilishga shoshmasl kerak. 0‘ylamasdan qilingan harakatlar tiklash mumkin bo‘lgc fayllarning bir qismini yo‘qotishgina emas, balki kompyuterni yai qayta kasallantirishga olib keUshi mumkin.
   
2. 
   Virus o‘zining buzg‘unchiligini davom ettirmasligi uchu kompyuterni o‘chirish lozim.
   
3. 
   Kompyuter kasallanishi va davolash ko‘rinishini aniqlashg mo‘ljallangan barcha amallami yozishdan himoyalangan operatsio tizimli disk bilan kompyuterni ishga tushirish orqaligina bajaris mumkin.
   

2rasm.
Drweb dasturidan foydalanish bilan tanishib chiqamiz.

gu dasturni ishga tushirish uchun drweb.exe faylidan foydalani idi. Natijada 2- rasmdagi tasvir — dasturning asosiy menyusi hosil o‘ladi. Menyudan foydalanib qanday fayllarni tekshirish va ikshirish bilan bog‘liq barcha parametrlar o‘rnatiladi. So'ngra «Тест» agi «Лечение» ko‘rsatmasini tanlash yoki Ctrl va F5 tugmachalarini jraalikda bosish orqali viruslardan davolash jarayoni boshlab yubo ladi. Dastur xotiraning ko‘rsatilgan qismini tekshirib, mavjud vi islarni davolashga harakat qiladi va ish oxirida mos hisobotni hiqaradi.