3-Amaliy mashg’ulot (2-soat) Mavzu: Korxona operasion faoliyatining tahlili Uslubiy ko’rsatmalar Darsning o’quv maqsadi

2.Ишлаб чиқариш ҳажмига мувофиқ ҳаражатларни классификация қилиш

Кўрсаткичлар	Ўтган йил		Ҳисобот йили
	Доимий	Ўзгарувчан	Доимий	Ўзгарувчан
1. Материал ҳаражатлар	4136	78581	5114	97173
2. Меҳнат ҳақи ҳаражатлари	12859	115733	7684	145996
2.1. Вактбай иш ҳақи	12859	X	7684	x
2.2. Ишбай иш ҳақи	x	115733	x	145996
3.Иш ҳақидан ажратмалар	3372	30350	1953	37115
3.1. Вақтбай иш ҳақидан	3372	X	1953	x
3.2. Ишбай иш ҳақидан	x	30350	x	37115
4. Амортизация ҳаражатлари	8033	X	8730	x
5. Бошқа ҳаражатлар	22280		28736
Жами:	50680	224664	52217	280284

3.16-жадвал

Критик ҳажм (зарарсизлик) даражасини аниқланиши

Кўрсаткичлар	Ўтган йил	Ҳисобот йили	Ўзгариши
1. Жами ишлаб чиқариш ҳаражатлари	275344	332501	57157
2. Ўзгарувчан ҳаражатлар	224664	280284	55620
3.Доимий ҳаражатлар	50680	52217	1537
4. Сотиш ҳажми	342763	422275	79512
5. Ҳаражатларнинг ўсиш даражаси, %	80.33%	78.74%	-1.59%
6. Ўзгарувчан ҳаражатларнинг ўсиш даражаси %	65.54%	66.37%	0.83%
7. Доимий ҳаражатларнинг ўсиш даражаси %	14.79%	12.37%	-2.42%
8. Сотишдан фойда	38560	43306	4746
9. Сотув рентабеллиги % (қ.8:қ.4 х 100)	11.25%	10.26%	-0.99%
10. Коплаш жамгармаси (қ.3+қ.8)	89240	95523	57157
11. Коплаш жамгармаси коэффиценти(қ.10:қ.4)	0.26	0.23	-0.03
12. Зарарсизлик нуқтаси (қ.3:қ.11)	194923.08	227030.43	32107
13. Молиявий мустаҳкамлик захираси % (қ.4:қ.12 х 100-100)	75.85%	86%	10.15%
14. Операцион ричаг		0.005

Хулоса: корхонада молиявий мустаҳкамлик захираси ҳисобот йилда 86 фоизни ташкил этган, Ўтган йилда ушбу даража 75.85 фоизга тенг бўлган. Бундан ижобий ўзгаришлар кузатилганлигини изоҳлаш мумкин.
Назарий жиҳатдан айтиш мумкинки ҳсиобот йилида сотиш ҳажмини 227030.43 минг сумгача камайтириши, ўтган йил бўйича эса 194923.08 минг сумгача камайтириши мумкин-ушбу чегаравийликда корхона зарарсиз ишлаши мумкин. Яъни доимий ва ўзгарувчан ҳаражатлар суммасини коплашга тенг сотув ҳажмига эришади.
Агар корхона фойда ҳажмини 1 фоизга устириши лозим бўлса унинг учун сотиш ҳажмини 0.005 фоизга устириши талаб этилади.
Seminar savollari:
1.Корхона фаолиятнинг турлари ва уларнинг фарқланиши.
2.Операцион фаолият тушунчаси ва унинг мазмуни.
3.Операцион фаолият таҳлили мазмуни.
4.Операцион фаолият таҳлили вазифалари.
5.Операцион фаолиятнинг таҳлилининг ўзига хос хусусиятлари.
6.Операцион фаолият таҳлили ва унинг муҳим жиҳатлари.
7.Инвестицион ва молиявий фаолият турларининг фарқланиши.
8.Маҳсулот (иш, хизмат)ларнинг тармоқ ва фаолият тавсифи.

1^АВ 09.12.2014 й. 1299-1-сон билан рўйхатга олинган молия вазирининг Буйруғи