№3 лаборатория машғулоти

 
 
Bosh va yozma harflar hamda raqamlarning yozilishi 
 
Kundalik hayotimizda va turli idora hamda tashkilotlarda rasmiy 
alifbo harflarida yozuvlar olib boriladi. Chizmalarda faqat standart 
shriftlardan foydalaniladi. 
Chizmada lotin shriftiga asoslangan chizma yozuvlari, arab va rim 
raqamlarining tuzilishi va yozilishi koʼrsatilgan. Raqamlarning 
balandligi va eni 1 dan boshqalari bosh harfning balandligi va eniga 
teng bo‘ladi. 1 raqamining chizig‘i uning yozilish chizig‘iga, eni 3 d ga 
teng qilib yoziladi (2-shakl). 
 
Chizma yozuvlarini bajarish uchun amaliy koʼrsatmalar. 
Chizma shriftlarini yozish yordamchi toʼrlar chizishdan 
boshlanadi. Shrift qiyaligini chizish uchun transportir yoki 30˚ va 45˚ li 
ikkita uchburchakliklar yordamida satr asosiga 75˚ qiyalikda 
oʼtkaziladi (6−shakl). 

---

11 
3−shakl 
Lotin va krill alfaviti shriftlarningtoʼrlardan foydalanib koʼrsatilgan. 
Shriftlarni yozishda ularning bir−biriga oʼxshashligidan foydalanish 
tavsiya etiladi. 
Baʼzi harflarning yozishda yordamchi to‘rlarning o‘rtasidan 
o‘tuvchi, yaʼni ½ h chizig‘ini belgilab olishga to‘g‘ri keladi. 
Harflarning oʼrtasidagi toʼgʼri yoki qayrilish chiziqlarining yoʼgʼonligi 
oʼrta chiziqning ustida yoki tagida joylashgan bo‘ladi. So‘zlar orasidagi 
masofa Ɩ ═ 6d yozuvdagi qatorlar orasidagi masofa b ═ 2d, harflar 
orasidagi masofa 2d qilib olinadi. 
 
Katak daftarda shriftlar yozish. 
 
Chizma shriftlari katak daftarda yozish ancha qulay. Daftarda 75o 
qiyalikda chiziq oʼtkazish uchun 4 ta katak va bitta katak dioganali 
bo‘ylab chiziq o‘tkaziladi 3-shakl. 4 ta katak balandligi 20 mm, 3 ta 
katak balandligi 15 mm, 2 ta katak boʼlsa 10 mmni tashkil qiladi. Eng 
avval 3 ta katak balandligida shriftlarni yozib mashq qilish tavsiya 

---

12 
etiladi. Bunda shriftlar enini 2 ta katak kengligida olinadi keyinchalik 2 
ta katak balandligida 10 o‘lchamli shriftni so‘ngra 1 ta katakda 5 
o‘lchamli shriftni yozib mashq qilinadi.