3-lekciya optik talshíq hám kabeller reje

3.6-súwret. Bir modalı optik talshıqtıń sındırıw kórsetkishleri: a–teksheli sındırıw kórsetkishli bir modalı standart (SF) optik talshıq;

b–arnawlı úshtisli, W kóriniske iye sındırıw kórsetkishli, dispersiyası nolge jıljıǵan bir modalı optik talshıq

3.7–súwret. Tolqın uzınlıǵına baylanıslı optik talshıqtaǵı sóniwdiń

ózgerisi
Nolinshi dispersiyalı tolqın uzınlıǵın jıljıtıw arnawlı túrdegi W kórinisindegi sındırıw kórsetkishlerin qollaw, yaǵnıy optik talshıq ózegin sındırıw kórsetkishleri túrlishe bolǵan kóp qatlamlı qabıqlar menen qaplaw arqalı payda etiledi. Eki qatlamlı qabıqlardı qollap, DSF talshıqları, tort qatlamlı qabıqlardı qollap, 1300 nmden 1650 nm tolqın uzınlıǵında dispersiya mánisi |D|=1-6 ps nm km bolǵan NZDSF talshıqları payda etilgen. 3.8-súwrette dispersiyanıń tolqın uzınlıǵına hám qabıqlar sanına baylanıslılıǵı súwretlengen[1].
Házirgi kúnde «Korning», «Lyusent Texnolojiz», «Alkatel», firmalarınıń standart bir modalı talshıqları keń tarqalǵan.
NZDSF talshıqlarında bolsa 1=1550 nmde dispersiya nolden parqlı, belgisi bir qıylı hám 2–4 ps nm kmden kishi bolmawı kerek.
Házirgi kúnde «Korning» firması SMF–LS, LEAF, «Lyusent Texnolojiz»
True Wavedep belgilengen NZDSF talshıqların islep shıǵarmaqta. Dispersiya mánisi kishi bolǵanlıǵı ushın bul talshıqlar tolqın uzınliǵı boyınsha tıǵızlastırılǵan uzatıw sistemalarında qollanıladı.

3.8-súwret. Dispersiyanıń tolqın uzınlıǵı hám qabıqlar sanına baylanıslıǵı:

BQ–birinshi qabıq; EQ–ekinshi qabıq; TQ–tórtinshi qabıq

Bir tasıwshılı DSF– nolge teń bolǵan jıljıǵan dispersiyalı talshıqlardan SDH (tiykarınan, STM-6 hám onnan joqarı) sistemalarda paydalanıladı. «Fujikura» firmasınıń DSM 8 125, «Korning» firmasınıń SMF-DSusı túrdegi talshıqları islep shıǵılǵan.

Bir standart SF talshıqları qollanılǵanda, dispersiya mánisin kemeytiriw
kerek. Dispersiyanı kemeytiriw, regeneraciyalaw sekciyası uzınlıǵın asırıw, 2,5 Gbit s tezlikten joqarı 10 Gbit s tezlikke ótiw, sonıńday, tolqın uzınlıǵı boyınsha tıǵızlastırıw usıllarınan paydalanılǵanda dispersiyanı kompensaciyalanıwshı – DCF (Dispersion Compensating Fiber) talshıqlardı yáki dispersiyanı kompensaciya qılıwshı modullardı DCM (Dispersion Compensating Module) qollaw kerek. Dispersiyanı kompensaciya qılıw usılları tómende tolıq kórsetilgen.

3.