3-lekciya optik talshíq hám kabeller reje

Túrli materiallardıń sındırıw kórsetkishleri

Metall atı	Sındırıw kórsetkishleri, n	Jaqtılıqtıń túrli materiallardaǵı tezligi, km/sek
Vakuum	1,0	300 000
Hawa	1,0003(1)	300 000

Suw	1,33	225 000
Kvarс	1,46	205 000
Shisha	1,5	200 000
Almaz	2,5	120 000

3.2- súwret.Optik talshıqtıń dúzilisi

2. Optik talshıq túrleri hám olardıń xarakteristikaları. Bir modalı hám kóp modalı optik talshıqlar. Teksheli, gradiyentli hám arnawlı sındırıw

kórsetkishli optik talshıqlar

Tolqın uzınlıǵına salıstırǵanda ózek diametrine baylanıslı optik talshıqlar: bir modalı hám kóp modalı bolıp bólinedi. Bir modalı optik talshıqlarda kóbinese ózek diametri 7–10 mkm (3.3-a súwret), kóp modalı optik talshıqlarda bolsa 50-62,5 mkm (3.3-b súwret) boladı. Usı eki túrde qabıq diametri 125 mkm di quraydı. Ámeliyatta kóp modalıhám bir modalı optik talshıq diametrleriniń basqa mánisleride bar. Bir modalı optik talshıqtan tek bir moda (jaqtılıq tasıwshı) uzatıladı. Kóp modalı optik talshıqtan bolsa apertura múyeshi sheńberinde talshıqqa túrli múyeshler astında kiritiletuǵın bir neshe júzlegen ruxsat etilgen modalardı bir waqıtta uzatıw múmkin. Bárshe ruxsat etilgen modalar túrli tarqalıw baǵıtına hám waqıtqa iye boladı.

Kóp modalı optik talshıqlar sındırıw kórsetkishi kórinisi boyınsha teksheli (3.4-a súwret) hám gradiyentli(3.4-b súwret) optik talshıqlarǵa bólinedi.
Teksheli sındırıw kórstekishli kóp modalı optik talshıqlar eki ortalıq shegarasına sındırıw kórsetkishleriniń keskin (tekshe kórinisinde) ózgeriwi (n₁ den n₂ ge) menen xarakterlenedi. Teksheli sındırıw kórstekishli optik talshıqlar ótkiziw polosasın shegaralaydı, biraq gradiyentli sındırıw kórsetkishli optik talshıqlarǵa salıstırǵanda arzan esaplanadı.
Gradiyentli sındırıw kórsetkishli kóp modalı optik talshıqlar teksheli sındırıw kórsetkishli talshıqlarǵa qaraǵanda bir tegis sındırıw kórsetkishi hám modular aralıq dispersiyanıń kemeyiwi boyınsha joqarı texnikalıq kórsetkishlerge iye. Sebebi gradiyentli sındırıw kórsetkishli optic talshıqta modalardıń tarqalıw tezligi

(dispersiyası) bir-birinen júdá úlken parq qılmaydı. Dispersiya impulslarınıń keńeyip ketiwi hám uzatılıp atırǵan signallardıń buzılıwına alıp keledi.Sonıń ushın házirde gradiyentli sındırıw kórsetkishli kóp modalı optik talshıqlar keń tarqalǵan.

Gradiyentli sındırıw kórsetkishli optik talshıqlarda modalar aralıq dispersiya ótkiziw polosası hám baylanıs aralıǵın shegaralaydı. Sonıń ushın kóp modalı optik talshıqlar, tiykarınan, lokal tarmaqlarda hám salıstırmalı tómen tezlikli cifrlı OTBS signallardı uzatıwda isletiledi.