3-lekciya optik talshíq hám kabeller reje

3.3-súwret.Bir modalı (a) hám kóp modalı (b) optik talshıqlardıń

kóndeleń kesimi

3.4-súwret.Teksheli (a) hám gradiyentli (b) kóp modalı optik talshıqlardıń dúzilisi hám sındırıw kórsetkishi kórinisleri

Bir modalı optic talshıqlardan magistral baylanıs tarmaqlarında paydalanıladı. Sebebi bir modalı optik talshıqlarda modalar aralıq ispersiya júzege kelmeydi, sonıń ushın signallar kóp modalı rejimge qaraǵanda kem buzılıw menen uzatıladı. Yaǵnıy, bir modalı optik talshıqlardan paydalanıw ótkiziw qábiletin asıradı, biraq

uzatıwshı bólimde bir qansha qımbat bolǵan lazer diodlardan paydalanıw talap etiledi.
3.5-súwrette túrli talshıqlar boylap optik signallardıń tarqalıwı kórsetilgen.
Sóndiriw kórsetkishlerine qarap bir modalı optik talshıqlar teksheli (tuwrı múyeshli) hám arnawlı túrdegi úsh tisli, W kórinistegi talshıqlarǵa bólinedi (3.6-súwret).
Bir modalı optik talshıqlar dispersiya mánisleri boyınsha tomendegi túrlerge bólinedi:

1. 
   Standart talshıqSF (Standart Fiber).
   
2. 
   Jıljıtılǵan dispersiyalı talshıq DSF(Dispersion-Shifted Fiber).
   
3. 
   Nolge teńbolmaǵan jıljıǵan dispersiyalı talshıq NZDSF(Non–Zero Dispersion – Shifted Fiber).
   

3.5-súwret.Túrli optik talshıqlardan jaqtılıq nurınıń tarqalıwı hám olardıń sındırıw kórsetkishleri kórinisleri: a – kóp modalı, teksheli sındırıw kórsetkishli optik talshıq; b –kóp modalı, gradiyentli sındırıw kórsetkishli

optik talshıq; d – bir modalı, teksheli sındırıw kórsetkishli optik talshıq


Standart SF talshıqlar teksheli sındırıw kórsetkishlerine iye. Statistik maǵlıwmatlarǵa kóre eń kóp jatqızılatuǵın kabeller bir modalı standart SF(Standart Fiber) talshıqlardan ibarat. Házirde SF talshıqlardıń sóniw mánisleri 0,18-0,19 dB/km ge shekem kemeytirilgen. Biraq, bul talshıqlarda 1550 nm tolqın uzınlıǵında dispersiya mánisi úlken 17-20 ns nm km di quraydı.
1300 nm tolqın uzınlıǵında bolsa dispersiya mánisi minimal, biraq sóniw mánisleri úlken 0,35-0,5 dB km di quraydı (2.7-súwret). Dispersiya mánisi kishi bolǵanlıǵı ushın 1300 nm tolqın uzınlıǵı dispersiyası nolge teń 10 tolqın uzınlıǵı dep ataladı. Sóniw mánisleri kishi, yaǵnıy 0,2-0,25 dB km di quraytuǵın 1500 nm tolqın uzınlıǵında (3.7-súwret) dispersiya mánislerin de kemeytiriw maqsetinde
10 tolqın uzınlıǵın 1550 nm ge jıljıtıw arqalı jıljıǵan dispersiyalı DSF talshıqları islep shıǵılǵan.
DSF talshıqlarda 1550 nm ge teń bolıp, bul tolqın uzınlıǵı nolinshi dispersiya noqatı dep alınǵan.
DSF hám NZDSF talshıqları arnawlı túrdegi W kórinisindegi sındırıw
kórsetkishlerine iye. Biraq 1550 nm tolqın uzınlıǵında DSF talshıqlarında tolqın uzınlıǵı boyınsha tıǵızlastırıw usılın ámelge asırıp bolmaydı. Sebebi, egerde 1550 nm tolqın uzınlıǵında tolqın uzınlıǵı boyınsha tıǵızlastırıw usılın qollasaq, bul tolqın uzınlıǵı átirapında parazit optik kanallar, yaǵnıy sızıqlı emes effektler payda boladı. Bunıń aldın alıw ushın hám tolqın uzınlıǵı boyınsha tıǵızlastırıw usılın qollaw ushın nolinshi 10 tolqın uzınlıǵın 1520 nm den 1560 nm ge shekem jıljıtıp, nolge teń bolmaǵan jıljıǵan dispersiyalı NZDSF talshıqları payda etilgen.