3-ma’ruza. Adaptatsiyalar

Atoqli fiziolog A.A.Maksimovning fikricha (1953) kserofit o’simliklar va ularning qurg’oqchilikka chidamli turlari suvsizlikni sevuvchi emas. Agar kserofit o’simliklarni ham muqobil suv bilan ta’minlasak ularda kuchli o’sish va rivojlanish kuzatiladi. Kserofit o’simliklarning qurg’oqchilikka chidamliligi esa ularning suv yo’qolishga moslanishidir. Mezofit o’simliklar ham qurg’oqchilikka moslanishi mumkin.V.R.Zelenskiy (1904) o’simlikda joylashgan barglarning anatomik tuzilishini o’rganib shunday xulosaga keldiki, barg qanchalik poyada balandda joylashgan bo’lsa uning hujayralari shunchalik mayda bo’ladi. Shuningdek, balandda joylashgan barglarda parenxima kuchli rivojlangan bo’ladi hamda bir birlik maydonda barg og’izchalarning soni ko’p bo’ladi, ammo ularning o’lchami kichik bo’ladi. O’simlik poyasidagi barglardagi bu holat Zelenskiy qonuni deyiladi. Shuningdek, o’simlik poyasidagi barglar qanchalik balandda joylashgan bo’lsa, ular shunchalik ko’p suv bilan yomon ta’minlanadi, ayniqsa, baland o’simliklarda.Ammo balandda joylashgan barglarda suv bug’lanish pastroqda joylashgan barglarga nisbatan kuchliroq bo’ladi. O’simlikning yuqori shoxlarida joylashgan barglardagi barg og’izchalari suv etishmagan holalda ko’proq ochiq holda bo’ladi. Bu holat bir tomondan fotosintez jarayonini qo’llab tursa, ikkinchi tomondan hujayra shirasi konsentratsiyasining oshishiga ta’sir qiladi.

• Atoqli fiziolog A.A.Maksimovning fikricha (1953) kserofit o’simliklar va ularning qurg’oqchilikka chidamli turlari suvsizlikni sevuvchi emas. Agar kserofit o’simliklarni ham muqobil suv bilan ta’minlasak ularda kuchli o’sish va rivojlanish kuzatiladi. Kserofit o’simliklarning qurg’oqchilikka chidamliligi esa ularning suv yo’qolishga moslanishidir. Mezofit o’simliklar ham qurg’oqchilikka moslanishi mumkin.V.R.Zelenskiy (1904) o’simlikda joylashgan barglarning anatomik tuzilishini o’rganib shunday xulosaga keldiki, barg qanchalik poyada balandda joylashgan bo’lsa uning hujayralari shunchalik mayda bo’ladi. Shuningdek, balandda joylashgan barglarda parenxima kuchli rivojlangan bo’ladi hamda bir birlik maydonda barg og’izchalarning soni ko’p bo’ladi, ammo ularning o’lchami kichik bo’ladi. O’simlik poyasidagi barglardagi bu holat Zelenskiy qonuni deyiladi. Shuningdek, o’simlik poyasidagi barglar qanchalik balandda joylashgan bo’lsa, ular shunchalik ko’p suv bilan yomon ta’minlanadi, ayniqsa, baland o’simliklarda.Ammo balandda joylashgan barglarda suv bug’lanish pastroqda joylashgan barglarga nisbatan kuchliroq bo’ladi. O’simlikning yuqori shoxlarida joylashgan barglardagi barg og’izchalari suv etishmagan holalda ko’proq ochiq holda bo’ladi. Bu holat bir tomondan fotosintez jarayonini qo’llab tursa, ikkinchi tomondan hujayra shirasi konsentratsiyasining oshishiga ta’sir qiladi.