3-ma’ruza. Lan, man va wan tarmoqlarida qo’llaniladigan marshrutlash protokollari, marshrutlash protokollarini qiyosi va tahlili

---

1
3-MA’RUZA. LAN, MAN va WAN tarmoqlarida qo’llaniladigan marshrutlash 
protokollari, marshrutlash protokollarini qiyosi va tahlili. 
Lokal va global tarmoqlar yaqinlashuvi ko‘rinishlaridan biri, local va global 
tarmoqlar orasidagi oraliq holatni egallovchi katta shahar masshtabidagi tarmoqlarning 
paydo bo‘lishi hisoblanadi. Shahar tarmoqlari yoki megapolislar tarmog ‘i (Metropolitan
Area NetWorks, MAN) yirik shahar hududiga xizmat ko‘rsatish uchun mo‘ljallangan. 
MAN turidagi zamonaviy tarmoqlar, o‘z mijozlariga har xil turdagi kommunikatsiya
vositalari, shu jumladan ofis ATSlarini birlashtirish imkonini beruvchi xizmatlar xilma
xilligi bilan ajralib turadi. 15.1-rasmda local hisoblash tarmoqlari (LAN), shahar
(MAN) va global tarmoqlar (WAN) uchun ishlatiladigan alternativ kirish texnologiyalari
orasidagi raqobatning asosiy qismlari ko‘rsatilgan. 
15.1.-rasm. Simsizvamobiltexnologiyalarikonvergensiyasi
Kabeltarmoqlaribo‘yichaInternetgakengpolosalikirishvaWi-Fibirikmasi, hamda 
PSTN missimlari bazasida DSLdanfoydalanish, infratuzilmani- uyda, ofisda, 
jamoatxotspotlariaeroport, vokzal, mehmonxona, restoran, kafe va boshqa joylarda
Internetga simsiz ulanish bilan ta’minladi. 3-avlodtarmoqlari (3G) Internetga
xohlagan joydan ulanish uchun, WideAreaNetworks(WAN) tarmoqlarini yaratish
imkonini beradi va an’anaviy ovoz xizmatlari takliflarini kengaytiradi. Mobil va
o‘tkazish tarmoqlari konvergensiyasi jarayoni, yuqori hisoblash quvvati bo‘lgan va
o‘rtacha narxda Internetga chiqish uchun simsiz texnologiyalar to‘plamiga ega
bo‘lgan mobil telefonlar va KPK, noutbukka biboshlang‘ich iste’molchilar uchun
portativevositalarnirivojlantirishbilankuzatildi. Internet orqali ovozli telefoniya
(VoIP) an’anaviy telefoniya bilan raqobatlasha boshladi. Internetga kengpolosali 
ulanish, qayd etilgan an’anaviy telefon aloqasiga raqobatchi xizmat hisoblanadi. 
Simsiz kengpolosali ulanish(WBA) texnologiyalari mobil tarmoqlari bilan xususiy va 
jamoat binolarida, hamda, shahar tarmoqlari darajasida raqobatlashadilar. IEEE