3 ma’ruza. Tabiiy ipak ishlab chiqarish texnоlоgiyasi. To’quvchilik sanоati. Iplarni qayta o’rash jarayonining maqsadi va mоhiyati. Tandani oxorlash

 
PILLAKASHLIK 

---

Xom ashyo (pilla) pillakashlik fabrikalariga tayyorlov punktlaridan dastlabki 
ishlovdan o’tgan xolda keltirilali. Pillakashlik fabrikalarida pillalar chuvilib, ularni 
tortib oladi. Chuvib olingan yakka ipak pshllakashlik jarayonida bir necha (4-10) 
dona pilladan chuvilgan yakka ipaklarii qo’shib, bitga yakka xom ipak ancha pishiq 
va xar jihatdan tekis texnik ipaga olinadi. 
Pillakashlik texnologiya jarayoni quydagi sxema buyicha bajariladi: 
1. Pillalarnn pasportlashtirish partiyalarni kattalashtirish. 
2. Pillalarni navlarga ajratish, ya’ni qabul qiluvchi moshinadanada ustki 
qobig’ini shilib olish, kalibrlar va sortlarga ajratish. 
3. Pillalarni chuvishga tayyorlash: bug’lash, silkitish va ipaklarning uchini 
topish. 
4. Uchi topilgan yakka ipaklarni qo’shib, kalava xolida o’rab, xom ipak olish. 
5. Xom ipakning sifatini nazorat qilish, yig’ishtirish va joylashtirish. 
Pillakashlik texnologiya jarayoni quyidagi sxema bo’yicha bajariladi: 
1. Pillalarnn pasportlashtirish partiyalarni kattalashtirish. 
2. Pillalarni navlarga ajratish, ya’ni qabul qiluvchi moshinadanada ustki 
qobig’ini shilib olish, kalibrlar va sortlarga ajratish. 
3. Pillalarni chuvishga tayyorlash: bug’lash, silkitish va ipaklarning uchini 
topish. 
4. Uchi topilgan yakka ipaklarni qo’shib, kalava xolida o’rab, xom ipak olish. 
5. Xom ipakning sifatini nazorat qilish, yig’ishtirish va joylashtirish. 
 
 Pillalarni pasportlaiggirish va partiyalarni kattalashtirish 
Pillalarni pasportlashtirish uchun partiyadagi pillalarning sifat xarakter 
istikalari laboratoriyada anikqlanadi va bu ko’rsatkichlar pasportga yoziladi. 
Shularga asoslab: pilla partiyalari kattalashtiriladi, ya’ni sifat ko’rsatkichlari. (rangi, 
ingichkaligi, pilla ipakning uzunligi va x.k.) bir-biriga yaqin bo’lgan bir jinsli pilla 
partiyalarini birlashtirish, bitta partiya hosil qilinadi. Kattalashtirilgan pilla 
partiyasini ishlashdi pillakashlik jarayoni ancha yaxshilanadi, chunki mashinalarni 
uzoq vaqt zapravka qilmay va rejimini o’zgartirmay ishlash mumkin, olinadigan 
xom ipak sifatli bo’lib, katta partiyalar yasashga imkon tug’iladya. Chuval gal 
kalava ipakning sifati yaxshilanadi va ish unumi yuqori bo’ladi.