3-mavzu. Marketing muhiti

Ilmiy-texnikaviy muhit bevosita ilmiy texnika taraqqiyoti (ITT) ta'sirida shakllanadi va 
shuning uchun talab va uning rivojlanish yo’nalishlarini belgilaydigan eng muhim omil bo’lib 
hisoblanadi. Boshqa tomondan esa ITT ta'siri marketing muhitining boshqa sohalari, jumladan, 
demografik, siyosiy va hokazolar ta'siridan kuchli bo’ladi. Iqtisodiyoti rivojlangan davlatlarda 
ITTni belgilaydigan sohalarga asosiy e'tibor beriladi, jumladan: 
 informatika va hisoblash texnikasi; 
 ko’p marta ishlatiladigan fazoviy texnika; 
 biotexnologiya; 
 qattiq jismli elektronika; 
 robototexnika; 

---

 materialshunoslik; 
 noan'anaviy energiya manbalari bilan ishlash texnologiyasi; 
 ekologiya; 
 tug’ilishni tartibga solishning samarali usullari va hokazo. 
ITT, madaniy va etnik muhitning muammolari bir-birining ichiga singib ketgan va yangi 
muammolarni vujudga keltiradi. Ular o’z navbatida jamoatchilik e'tiborining yangi ob'ektlariga 
aylanadi, talabni tartibga soladi. 
O’zbekistonning yaqin yillardagi rivojlanish xususiyatlari o’tish davri bilan, ya'ni tizimli 
o’zgarishlar davri bilan bog’liq (ma'naviyaxloqiy, siyosiy, huquqiy, iqtisodiy sohalarda). 
Iqtisodiy jihatdan, xususan, quyidagicha o’zgarishlar qilinishi zarur: 
Iqtisodiy 
munosabatlarni 
yo’l-yo’riq 
ko’rsatuvchi tizim orqali tartiblashtirishdan 
(narx, ish haqi, tovar oqimlarini taqsimlash) 
Narxlashtirishni real talab va tovar, 
xizmatlarga mos taklifning shakllanishi asosida 
erkinlashuviga, narx va daromadga fiskal, 
moliyaviy-huquqiy usullar bilan ta'sir etish 
Iqtisodiyotni 
resurslarni 
limitlash, 
fondlashtirish va kvotalash orqali boshqarish, 
zarar 
bilan 
ishlaydigan 
korxonalarga 
ko’maklashish maqsadida moliyani qayta 
taqsimlashdan 
Ochiq banklar, zararli va norentabel 
korxonalar bankrotligi va sanatsiyasi orqali, 
shuningdek, milliy iqtisodiyotda erkinlashuv 
va protektsionizm siyosati orqali resurslarga 
etishishga 
Tabiiy resurslardan foydalanish evaziga 
rivojlanishining ekstensiv yo’lidan 
Yuqori 
texnologiyalar, 
ilg’or 
boshqaruvchilik 
qarorlari 
asosida 
iqtisodiyotning intensiv rivojlanishiga 
Korxonalarning davlat tomonidan doimiy 
saqlab turilishidan, mablag’lar va moddiy 
vositalarning me'yordan ortiq sarflanishi, 
mahsulot tannarxini oshirishdan 
Rejalashtirilmagan 
xarajatlarni 
qat'iy 
cheklash, mahsulot tannarxini real xarajatlarni 
hisobga olish orqali tartiblashtirishga 
Ijtimoiy-madaniy, ma'naviy-axloqiy muhit ancha murakkab hodisa bo’lsa ham, ko’p 
jihatdan jamiyatning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishining omili bo’lib hisoblanadi. 
O’zbekistondagi madaniy rivojlanishning ustuvor yo’nalishlari fuqarolar, hokimiyat 
tuzilmalarining umuminsoniy qadriyatlar, inson huquqlari va demokratiyani o’zlashtirishlari 
bilan belgilanadi. Bu yo’nalishlar oxirgi yillarda jadal ravishda Sharq va islom falsafasi va 
madaniyati, aholining yashash tarzi va mentalitetining an'anaviy qadriyatlari bilan o’zaro aloqada 
bo’lmoqda. 
Milliy o’z-o’zini anglash, ma'naviyat va madaniyatning tiklanishi, aholining tobora keng 
qatlamlari tomonidan qabul qilinayotgan tarzda, o’zini etnik ideallashtirish va yakkalanishni 
bildirmaydi. Yuqori darajada rivojlangan mamlakatlarning progressiv andozalariga etishishga 
yo’naltirilganlik tobora barqarorlashmoqda. Jahonning madaniy, axborot va demokratik 
makoniga qo’shilish ehtiyoji, shuningdek, g’arb va Sharq tsivilizatsiyalarining uyg’unlashuvi, 
ijtimoiy guruhlar va qatlamlarning mutloq ko’pchiligiga yoyilmoqda. Hamma darajalarda - 
shaxs, oila, qo’shnichilik jamoasi - mahalla, shahar va qishloq, ijtimoiy va milliy guruhlar va 
umuman, jamiyat miqyosida madaniyatning ustuvor ahamiyatini anglash o’sib bormoqda. 
Shunday qilib,