3-mavzu. Matematik modellashtirish, sonli tahlil usullarini tizimlarda amalga oshirish. Hisobli eksperiment. Immitatsion modellashtirish. Geoinformatsion tizimlar Reja

Oyna sarlavhasi 
Holatlar satri 
Menyular satri 
Prokrutka chizg’ichlari 
Ishchi soha 
4.1- rasm. Mathematica tizimining Interfeysi 
Sarlavhada Mathematica tizimining belgisi va joriy “ishchi soha”dagi 
hujjatning nomi ko’rsatiladi. E’tibor berilsa, Mathematicada, boshqa 
dasturlardagidek, “Vositalar paneli”, “Formatlash paneli” va shunga o’xshash 
satrlar mavjud emas. Tizim mualliflari tomonidan, bu yordamchi vositalar -
panellarining o’rniga turli matematik belgilar funksiyalar, tizimni boshqarish 
buyruqlarining (ularning soni 700 dan ortiq) piktogrammalarini o’zida 
mujassamlashtirgan palitralar kiritilgan. 
Prokrutka chizg’ichlari. Bu chizg’ichlar tizim oynasining o’ng va ostki 
qismlarida joylashgan. Ular ishchi sohadagi matnni vertikal va gorizontal 
yo’nalishlarga 
siljitish 
uchun 
ishlatiladi. 
Har 
bir 
chizg’ichda 
“yugurdak”(begunok) o’rnatilgan bo’lib, u orqali oyna hujjatning qaysi joyiga
kelganini bilib olish mumkin. 
Holatlar satri. Bu satr ishchi sohaning ostki qismida joylashgan. Hujjatni 
kiritish davomida bu satrda ko’rsatkichlar holati, menyu va buyruqlar haqida 
ma’lumotlar berib boriladi. 
Menyular satri. Matematica tizimida ham boshqa dasturlardagi kabi, 
bajarilayotgan amallar menyu qismlari orqali tartibga solinadi. 

---

4.2- rasm. Menyular satrining ko’rinishi 
Menyular satri (4.2- rasm) quyidagi qismlardan: Fayl (File), 
Redaktirovat (Edit), Yacheyka (Cell), Format (Format), Vvod (Input), Yadro 
(Kernel), Nayti (Find), Okno (Window), Pomosh (Help). Bu qismlarning 
orasida “Fayl” va “Redaktirovat”ning ko’pgina bandlari Windowsning barcha 
amaliy dasturlaridagi (Fayl va Pravka) kabidir.